Anayasa Mahkemesi, mahallî mahkeme ile Yargıtay ortasında 7 sefer gidip gelen ve sonunda zamanaşımından düşen Pamukova tren kazası davasında hak ihlali kararı verdi. Mahkeme, davanın sürüncemede bırakıldığını vurguladı.
Anayasa Mahkemesi, 2004 yılında 41 kişinin öldüğü, 90 kişinin yaralandığı Pamukova tren kazasına ait davanın yedi kere mahkeme ile Yargıtay ortasında gidip gelmesi sonucunda zamanaşımı nedeniyle düşmesi gerekçesiyle hak ihlali kararı verdi. Davanın sürüncemede bırakıldığını belirten Yüksek Mahkeme, kazada eşini kaybeden H.T’ye 50 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
İstanbul/Haydarpaşa-Ankara seferini yapan yolcu treni, 22 Temmuz 2004 tarihinde Sakarya’nın Pamukova ilçesi Mekece Mahallesi yakınlarında raydan çıktı. Soruşturma kapsamında hazırlanan eksper raporunda, olay yerinde azamî saatte 80 kilometre süratle gitmesi gereken trenin kaza sırasında 130 kilometre süratle gittiği tespitine yer verildi. Raporda, makinist F.K. ve ikinci makinist R.S. ile tren şefi K.C. kusurlu bulundu. Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığı, üç isim hakkında dava açtı.
2004 yılında başlayan dava, 2019 yılına kadar yedi defa Yargıtay ile mahallî mahkeme ortasında gidip geldi.
2008 yılında birinci kararını açıklayan Sakarya 2. Ağır Ceza Mahkemesi, K.C’nin beraatine karar verirken, F.K.’yı 2 yıl 6 ay mahpus, R.S’yi ise 1 yıl 3 ay mahpus cezasına mahkum etti. Yargıtay 12. Ceza Dairesi, bir yıl sonra bu kararı metottan bozdu.
Davayı 2012’de tekrar ele alan mahkeme, sanıklara isnat edilen hatanın “tedbirsizlik yahut meslek ya da sanatında tecrübesizlik, nizam ve buyruk ile düsturlara riayetsizlik sonucu olarak demir yolu üzerinde kazaya neden olma” olduğun belirterek, zamanaşımının dolması gerekçesiyle davanın düşmesine karar verdi.
Yargıtay ikinci sefer bozdu
Yargıtay, itiraz üzerine hatanın “dikkatsizlik ve tedbirsizlik sonucu birden fazla kişinin vefatına ve birçok kişinin yaralanmasına sebebiyet verme” kapsamında olduğuna karar vererek, mahallî mahkemenin kararını bozdu.
2014’te davayı karara bağlayan lokal mahkeme, sanık R.S’nin 1 yıl 15 gün mahpus, sanık F.K’nın ise 3 yıl 1 ay 15 gün mahpusla cezalandırılmasına hükmetti.
Yargıtay’dan üçüncü bozma
2018’de gerekçeli kararda eksiklikler tespit eden Yargıtay, kararı tekrar bozdu. Sakarya 2. Ağır Ceza Mahkemesi, 2019 tarihinde yaptığı son duruşmada, F.K’nın 15 bin 784 TL isimli para cezasıyla, R.S’nin ise 47 bin 352 TL isimli para cezasıyla cezalandırılmasına karar vererek, bu cezaları 20 eşit taksitte ödemelerine hükmetti. Lakin bu karar da ertelendi.
Temyiz istemi üzerine davayı birebir yıl tekrar görüşen Yargıtay 12. Daire, dava zamanaşımı mühletinin dolduğu gerekçesiyle sanıklar hakkındaki kamu davasının düşmesine hükmetti.
Kazada eşini kaybeden H.T. son deva olarak AYM’ye kişisel müracaatta bulundu.
AYM: Dava sürüncemede bırakıldı
Anayasa Mahkemesi Birinci Kısım, 23 Kasım 2021 tarihli toplantısında belgeyi görüştü. Müracaatçının anayasal teminat altına alınan ömür hakkının metot boyutunun ihlal edildiğine karar veren Yüksek Mahkeme, müracaatçıya net 50 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
Alınan bilgiye nazaran yazımı süren kararın münasebetinde, “Yargılamanın bütününde yapılan süreçler ve bozma kararlarının içerikleri dikkate alındığında davanın zamanaşımı nedeniyle düşmesinin sebebi davanın sürüncemede bırakılmış olmasıdır. Bu bakımdan müracaata mevzu yargılamanın makul bir itina ve hızla yürütüldüğü söylenemez” denildi.
TCDD yöneticileri hakkındaki evrak kayıp
Öte yandan Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığı, makinistlere yardımcı olacak otomatik ya da yarı otomatik denetim sistemlerinin kurulması gerekmesine karşın kurulmadığı ve üstyapıda eksikliklerin kazanın meydana gelmesinde rol oynadığı savı ile TCDD Genel Müdürlüğü yetkilileri hakkında da soruşturma açmıştı. Soruşturma kapsamında yetkisizlik kararı veren başsavcılık, belgeyi Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına göndermişti. AYM kararında, “Bu soruşturmanın sonucu tespit edilememiştir” denilmesi dikkat çekti.
Alican Uludağ
© Deutsche Welle Türkçe
