Ticaret Bakanlığı, kamuoyunda “paralel ithalat” olarak bilinen, distribütörler haricindeki ithalatçılar tarafından gerçekleştirilen araç ithalatında değer tespitinin yanlışsız yapılması için tedbir alacak. Alınacak tedbirlerle aracın aksesuar, donanım ve özelliklerine nazaran gümrük değerinin gerçek belirlenmesi sağlanacak.
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’ndaki bütçe görüşmelerinde, bakanlığa ulaşan tezler üzerine paralel araç ithalatıyla ilgili harekete geçtiklerini ve gümrük vergisinin gerçek tespiti için yapılan ithalatı incelediklerini açıklamıştı. AA muhabirinin edindiği bilgilere nazaran, Bakanlık tarafından mevzuya ait, “distribütörler haricindeki ithalatçılar tarafından gerçekleştirilen araç ithalatında gümrük değerinin tespiti işlemleri” bahisli bir genelge yayımlandı.
Bakanlığa intikal eden bilgilerden, distribütörler haricindeki ithalatçılar tarafından gerçekleştirilen araç ithalatında değer tespiti konusunda zahmetler yaşandığı ve tereddütlerin oluştuğunun belirtildiği genelgede, Gümrük Kanunu uyarınca, gümrük süreçleriyle ilgili bireylerin, yönetimin talebi üzerine belirlenen müddetler içinde gerekli bütün doküman ve bilgileri vermek ve her türlü yardımı sağlamakla yükümlü olduğu anımsatıldı.
Gümrük değerinde kuşku oluşursa ek bilgi istenecek
Genelgede, distribütörler haricindeki ithalatçılar tarafından gerçekleştirilen araç ithalatlarında belirlenen konulara nazaran süreç yapılmasının uygun bulunduğu aktarıldı. Kelam konusu araç ithalatında uyulacak kurallar şöyle sıralandı:
“- İthale husus aracın distribütör sıfatıyla ithal edilip edilmediği, ithalatçıdan temin edilecek mukaveleler incelenerek tespit edilecek.
– Beyan edilen gümrük değerinin gerçeklik yahut doğruluğu konusunda makul kuşku oluşması halinde, değer tespit teknikleri ile değer araştırması ve incelemesine ait olarak Gümrük Kanunu ve ikincil düzenlemeler uyarınca, beyan sahibinden, gümrük yönetimince belirlenecek ilave ispatlayıcı bilgi ve dokümanlar istenilerek süreç yapılacak.
– İthale mevzu aracın distribütörünün bulunması halinde, gümrük değerinin tespitinde, distribütörden temin edilen değer bilgisi, gümrük değeri ile ilgili mevzuat kararları çerçevesinde bilgi olarak dikkate alınacak.
– Araca ilişkin, ihraç ülkesi gümrük yönetimi tarafından düzenlenen ihracat beyannamesinin ve aracın birinci satışında üreticisi tarafından düzenlenen faturanın onaylı örneği beyannameye eklenecek ve gümrük yönetimlerince bu konu denetim edilecek. Kelam konusu dokümanların eklenmediği beyannamelerin muayene ve/veya denetim süreçleri tamamlanmayacak.”
Gerekirse yurt dışı araştırması yapılacak
Veri kartı (teknik evsaf kartı) olan markalar için bu kartın beyannameye eklenmesi istenen genelgeye nazaran, öteki uyulacak kurallar şöyle:
“- Beyannameye eklenen faturaların, Gümrük Yönetmeliği’nde belirtilen konulara uygun olup olmadığı ile kelam konusu faturalarda, araç üstünde bulunan ek donanım ve aksesuar bilgileri ile bunların değerlerinin yer alıp almadığı denetim edilecek.
– Eşyanın muayene yahut denetimi yapılırken, araç üzerinde standart ve/veya ek hangi donanım ve aksesuarların bulunduğu, bunların değerleri, standart donanım kapsamında bulunup bulunmadığı, bulunuyorsa ise faturada ayrıyeten belirtilip belirtilmediği bilhassa incelenecek.
– Beyan edilen gümrük değeri ve/veya araçta bulunan donanım ve aksesuarların tespiti için her halükarda, ilgili markanın Türkiye distribütöründen aracın şasi numarası temel alınarak, taşıdığı donanım ve aksesuarlar ile değeri konusunda bilgi istenilecek. Distribütörün bulunmaması halinde üniversitelerin ilgili kısımlarından aracın aksesuar ve donanımları ile ilgili teknik rapor talep edilecek.
– Yurt dışı araştırmasına gidilmesine gereksinim duyulması durumunda, ihracatçı ülkeden yanıt alınabilmesi için talep yazısında, yurt dışı araştırmasına gereksinim duyulma nedenleri unsurlar halinde açık ve anlaşılır biçimde belirtilecek.”