Türkiye’de Nisan ayında gündeme gelen belediyelerin hizmet pasaportlarıyla insan kaçakçılığı yaptığı iddialarıyla kontaklı yalnızca Almanya’nın Bavyera Eyaleti’nde dört soruşturma açıldığı, üçünün hâlâ sürdüğü öğrenildi. Bavyera Eyalet Meclisi’nden Yeşiller partili milletvekili Cemal Bozoğlu’nun verdiği soru önergesini cevaplayan eyalet hükümeti, eyalette Weiden in der Oberpfalz, Traunstein ve Münih savcılıklarında hususla ilgili soruşturmalar yürütüldüğü bilgisini verdi.
Weiden Başsavcılığının, Çekya sınırındaki Waidhaus’ta Ekim/Kasım 2020 tarihlerinde yapılan denetimlerinde tıpkı organizatörlerin getirdiği ve gri pasaportlarla giriş yapan çok sayıda kişinin tespit edilmesi üzerine soruşturma başlattığı belirtildi. Weiden in der Oberpfalz Başsavcısı Gerd Schäfer de daha evvel DW Türkçe’ye verdiği bilgide 2020 sonu prestiji ile inceleme başlatıldığını,Ocak 2021’de de Çekya hududu üzerinden en az 213 kişiyi getirmek yahut getirmeye teşebbüsten 30 şüpheli hakkında adli soruşturma açıldığını söylemişti.
Yalnızca Çekya hududundan girenlerde en az 20 iltica
DW Türkçe’nin soruşturmada son durumu sorduğu Weiden in der Oberpfalz Başsavcılığı, ortalarında otobüs sürücüsü ve gri pasaportu sağlayan şahıslar de dahil olmak üzere 30 kişi hakkında başlatılan soruşturmanın sürdüğünü aktardı. Hakkında soruşturma yürütülenlerin bir kısmının Türkiye’de olduğu, kelam konusu 213 bireyden 20’sinin ise iltica müracaatında bulunduğu belirtildi.
DW Türkçe’ye bilgi veren soruşturma savcısı Christian Härtl, Alman makamlarının Türk yetkililerle bağlantı içinde olduğuna da dikkat çekti.
Bavyera Eyalet Hükümeti ise soru önergesine verdiği karşılıkta, tüzel açıdan sıkıntı bir soruşturma olduğu, lakin yakında tamamlanmasının hedeflendiği kaydedildi. Soruşturmanın zorluğunun insan kaçakçılığının resmi ve geçerli pasaportlarla yapılmış olmasından kaynaklandığı tabir ediliyor.
Ordu Korgan’dan gelenler ortasında üç yaşından küçük çocuk var
Bavyera hükümeti, gri pasaportla insan kaçakçılığı yapılmasıyla temaslı olarak eyalette açılan ikinci soruşturmanın Avusturya hududuna yakın Traunstein kentinde sürdüğünü belirtti. Traunstein Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturmanın, gri pasaportla seyahat eden 46 yolcu ile Schengen vizesi sahibi dört sürücünün bulunduğu bir otobüse 1 Ağustos 2020’de yapılan denetim üzerine açıldığı söz ediliyor.
DW Türkçe’nin ulaştığı evraklara nazaran, Ordu Korgan Belediyesi sağlanan gri pasaportlu 46 kişinin bulunduğu otobüste, 29 Kasım 2017 doğumlu, yani seyahat sırasında üç yaşından küçük bir çocuk da bulunuyordu. Soruşturma evrakına giren dokümanlara nazaran, biri Tarsus oburu Torba doğumlu iki kişi hariç, Ordu Korgan Belediyesi tarafından gönderilen gri pasaportlu öbür yolcuların Bingöl, Muş, Urfa ve Elazığ doğumlu bireyler. Otobüsün eski Avusturya hudut kapısı olan Walserberg’de denetim edildiği, Freilassing polisinin şüphe üzerine kelam konusu şahısları davet eden Ersin K. isimli Nord Bau Kilit isimli şirketin sorumlusunu telefonla aradığı ve görüşmede Ersin K.’nın, gri pasaportlu şahısların Almanya’da 10 gün kalacağı bilgisini verdiği de tutunaklarda yer alıyor.
Hakkında soruşturma yürütülen iki kişinin avukatı Mahmut Fazilet, Ordu Korgan’dan gelen ve Almanya hududunda denetim edilen gri pasaportlu şahısların durumundan şüphelenen polisin Hannover’de kalacaklarını söyledikleri oteli de denetim ettiğini, otel yetkililerinden konaklamanın iptal edildiğini öğrendiklerini söyledi. Erdem’in aktardığına nazaran bu kümede yer alan en az bir aile siyasi sığınma müracaatında bulunurken, otobüsteki kümenin geri kalanı ise Hollanda ve Almanya’ya dağıldı.
Seyahat şirketi 2018-2023 ortası için ruhsat almış
Traunstein Başsavcılığı, Türkiye ikametli şoförlerin otobüsteki gri pasaportlu bireylerin Almanya’ya iltica talebinde bulunacaklarını bildiklerine dair ispat bulunamadığından şoförler hakkında takipsizlik kararı verildiğini açıkladı. Gri pasaportla gelen bireyleri Almanya’ya davet eden kişi Ersin K. hakkındaki soruşturma evrakının ise sorumlu Hannover Başsavcılığı’na gönderildiği belirtildi.
Soruşturma evrakında yer alan bilgiye nazaran, gri pasaportla Türkiye’den transfer yapan seyahat şirketi Yazıcıoğlu Turizm Nakliyat, Alman otobüs şirketi Marco Schäfer GmbH ile işbirliği yaparak 2018- 2023 ortasında yolcu taşıma ruhsatı aldı. Tekrar dava evrakına giren bir evraka nazaran, otobüste bulunan yolculardan Münih’e kadar taşıma fiyatı olarak kişi başına 100 euro alındı.
Üçüncü soruşturma da Münih’te
Bavyera Eyalet Hükümeti’nin verdiği bilgiye nazaran, gri pasaportlarla irtibatlı olarak Münih kentinde de biri Nisan 2021, başkası Mayıs 2021 olmak üzereiki farklı soruşturmaaçıldı. Bunlardan birincisi üçüncü lig kulübü Münih Türk Gücü’nün cürüm duyurusu üzerine gerçekleşti.
Urfa Ceylanpınar’dan 37 kişinin Münih Türk Gücü’nün daveti üzerine bir spor projesi çerçevesinde Almanya’ya geldiği, gri pasaportla gelen bu kümenin bir kısmının geri dönmediği sav edildi. Münih Türk Gücü idaresi ise kendilerinin yolladığı argüman edilen davetiye evrakının uydurma olduğunu belirterek cürüm duyurusunda bulundu.
Spor kulübü, davetiyede yer alan Ceylanpınar’dan kümenin geleceği belirtilen 16-22 Şubat 2020 tarihlerinde buluşmanın zati imkansız olduğunu, çünkü o tarihte evvelden planlandığı üzere dönem ortası idman için kadronun Türkiye’de bulunduğuna işaret etti.
Alman İçişleri Bakanlığı: Önlemler tesirli oldu
Gri pasaport soruşturmalarıyla ilgili DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Almanya İçişleri Bakanlığı, Türk Emniyet Teşkilatı ile de yakın işbirliği içinde olunduğunu ve bunun sonucunda gri pasaportlu olayların azaldığını aktardı. Hudut güvenliğini sağlayan emniyet üniteleri ile hudut ötesi ulaşımdan sorumlu makamların bilgilendirilip hassas hale getirildiğini kaydeden Bakanlık, alınan önlemlerin tesirli olması sebebiyle Türkiye ile gri pasaport uygulamasının dondurulması yahut devre dışı bırakılması üzere önlemlerin planlanmadığı da belirtildi.
Almanya Dışişleri Bakanlığı ise DW Türkçe’nin mevzuyla ilgili sorularına cevap vermedi.
Almanya Dışişleri Bakanlığı, hizmet pasaportu da denilen gri pasaportu, Türkiye vatandaşlarının vize alma zaruriliği olmadan kısa müddetliğine Almanya’ya gelebileceği resmi evrak olarak tanımlıyor.
Elmas Topcu
© Deutsche Welle Türkçe
