Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformu, AKP’nin geçen haftalarda Meclis Başkanlığı’na sunduğu, bayana yönelik şiddetle çaba kapsamında yasal değişiklikler de içeren “Türk Ceza Kanunu ve Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ne ait yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, “Siyasi iktidarın ‘reform’ diyerek sunmaya çalıştığı kanun teklifinin bayana yönelik şiddet karşısında tahlil olmadığı açıktır. Bayana yönelik şiddetle uğraş etmenin tek yolu, İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanmasıdır” denildi.
AKP, bayana karşı şiddet ve sıhhat çalışanları hakkındaki düzenlemeyi Meclis’e sundu: Bayana ve sağlıkçıya şiddet katalog kabahat sayılacak
Açıklamanın tamamı şöyle:
“2021 8 Mart’tan bu 8 Mart’a; siyasi iktidar tarafından toplumun iradesi hiçe sayılarak İstanbul Sözleşmesi’nden imza geri çekildi, nafaka hakkına saldırıldı, aile arabuluculuğu gündem edildi, boşanma davalarının yöntemi tartışmaya açıldı, Uygar Kanun aşındırılmaya çalışıldı. 277 bayan cinayeti işlendi, 247 kuşkulu bayan vefatı gerçekleşti. Bayan cinayetleri vahşileşti, kuşkulu bayan vefatları arttı. Bayanların vücutları azap ile kaybedilmeye çalışıldı, yükseklerden atıldı. LGBTİQ+’lara yönelik şiddet ve ayrımcılık devam ediyor. Yargı mercileri cinsiyetçi kararlarıyla bayan katillerini ve şiddet faillerini aklamaya devam etti.
Siyasi iktidarın, toplumsal cinsiyet eşitsizliğini derinleştiren gerisi arkası gelmeyen atakları toplum tarafından kabul görmüyor. Toplumsal cinsiyet temelli şiddete karşı gayretimizle yükselen haklı ve legal reaksiyonlar, bugün siyasi iktidarı somut adımlar attığını göstermeye mecbur bırakmıştır.
Siyasi iktidar geçtiğimiz haftalarda bayana yönelik şiddet ile gayrette bir “reform” niteliği taşıyacağını sav ettiği çalışmalarını kamuoyuna adeta müjdelemeye başladı. Bu çalışmalar; bayana yönelik şiddetle çaba kapsamında da yasal değişiklikler içeren “Türk Ceza Kanunu ve Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” olarak 16 Mart 2022 tarihinde TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Komitesi, 22 Mart 2022 tarihinde tali komite olarak teklifi görüştü. Bu görüşmede, kanun teklifinin tek tek hususlar halinde incelenmesi gerekli görülmedi, sırf genel bir görüşme yapmakla yetinildi. Teklif, asli komite sıfatı ile Adalet Komisyonu’nda görüşülecek.
- Kanun teklifi içerisinde “kadına yönelik şiddet” tarifi yer almamaktadır. Bu manasıyla kelam konusu teklif, 6284 sayılı yasanın gerisindedir.
- Bayana yönelik şiddetle uğraş edeceği tez edilen teklifte, “toplumsal cinsiyet eşitliği” tanımının” ismi dahi anılmamıştır. Bu tarifin kanun teklifinde yer almaması; bayana yönelik şiddetin temelindeki toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin, devletin sorumluluğunun, şiddet faillerinin ve saiklerinin üzerini örtmektir.
- Teklifte farklı cinsiyet kimliklerine, cinsel yönelimlere yer verilmemesi LGBTİQ+’lara yönelik şiddet karşısında siyasi iktidarın ayrımcı yaklaşımının göstergesidir.
- Teklif, cezaların artırılması ekseninde oluşturulmuştur. Bayana yönelik şiddetle çabada tahlil, sadece cezalandırma değildir. Cezalandırma fakat tedbire ve takviye siyasetleri, faal soruşturma ve kovuşturma süreçleri ile birlikte mana kazanır.
- Bayana yönelik şiddetin önlenmesinde en değerli yasal destek olan 6284 sayılı Kanun’un faal uygulanmadığı, uygulamayanların yargılanmadığı bu düzlemde bayana yönelik şiddet kabahatlerinin işlenmesi kaçınılmazdır.
- Kanun teklifinde kuşkulu bayan vefatlarına ait rastgele bir düzenleme bulunmamaktadır.
- Uygun hal indirimi ile ilgili düzenleme rastgele bir yenilik içermemekte, haksız tahrik indirimi ile ilgili ise hiçbir düzenleme bulunmamaktadır. Bu unsur ile amaçlanan toplumu manipüle etmektir.
- Israrlı takip, bir hata tipi olarak teklifte yer alsa da nitelikli halleri ile birlikte şikayete bağlı bir kabahat olarak düzenlenmiştir. Kelam konusu unsur, öngörülen ceza bakımında da TCK m. 96’da düzenlenen eziyet cürmünün gerisindedir.
- Kelam konusu yasa teklifinin hazırlanma sürecine bayan ve LGBTİQ+ örgütleri dahil edilmemiştir. Buna ek olarak teklif hakkındaki görüşmelerde asli komite da KEFEK olarak değil Adalet Kurulu olarak belirlenmiştir.
- Bayana yönelik her türlü hata,, uzlaşma kapsamı dışında tutulmamıştır. Uzlaşma kapsamı dışındaki hata tiplerinin sayıldığı CMK m. 253’e sadece ısrarlı takip cürmü eklenmiştir.
Tüm bu sebeplerle, kelam konusu kanun teklifinin bayana yönelik şiddet karşısında tahlil olmadığı açıktır. Bayana yönelik şiddetle uğraş etmenin tek yolu, bu sorunun sebebi olan toplumsal cinsiyet eşitsizliği ile gayrettir. Bu gayretin en net ve kapsamlı sözü İstanbul Sözleşmesi’ndedir. Mukaveleden imza çekenlerin, gözünü 6284 sayılı Kanun’a dikenlerin bu göstermelik kanun teklifi ile bayana yönelik şiddetle uğraş etmesi mümkün değildir. Bayana yönelik şiddetle uğraş, eşitlik ve özgürlük gayretidir. Bizler, bayanlar eşit ve özgür yaşayana dek bu gayretimize devam edeceğiz. İstanbul Sözleşmesi’nden de haklarımızdan da vazgeçmeyeceğiz.”
