Oyuncu Erdal Beşikçioğlu hayat verdiği ‘Behzat Ç.‘ karakterini ‘Kahramanın Yolculuğu-Mitik Erkeklik ve Cürüm Draması‘ isimli kitabın kapağında müsaadesiz kullandığı gerekçesiyle Bilgi Üniversitesi’nin Bilgi İrtibat Kümesi şirketine açtığı 55 bin liralık tazminat davasını kazandı.
‘Bergen’ sinemasındaki performansıyla herkesin beğenisini kazanan Erdal Beşikçioğlu, avukatları Aydın Kurban, Ahu Savaşkan ve Gülşah Atalar aracılığıyla 5 yıl evvel Bilgi Üniversitesi’nin Bilgi Bağlantı Kümesi şirketinin yayımladığı ve müellifi Volkan Yücel olan ‘Kahramanın Yolculuğu-Mitik Erkeklik ve Cürüm Draması’ isimli kitabın kapağında ve 83. sayfasında oyuncunun fotoğrafını müsaade almadan kullandığı gerekçesiyle tazminat davası açtı.
Sözcü’de yer alan habere nazaran, İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’ne açılan davanın dilekçesinde müsaade alınmadan kullanılan fotoğrafların Erdal Beşikçioğlu’nu üzdüğünü ve manevi haklarının ihlal edildiği belirtildi.
“Akademik gaye için kullanıldı”
Bilgi Üniversitesi’nin Bilgi Bağlantı Kümesi şirketi avukatı ise, fotoğrafın eser niteliğinde olmadığını, akademik gaye için kullanılması maddi ve manevi tazminat kurallarının oluşmadığını, davacının toplum içindeki içtimai hayatı dikkate alınarak akademik gaye için kullanıldığından davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirtti.
“Muhalif-olitik açıdan kamuya mal olmuş”
Kapak fotoğrafının yalnızca tanınan bir sanatçı fotoğrafı olmadığını belirten kitabın müellifi sosyolog Volkan Yücel ise, muhalif, politik ve kamuoyunda tartışmalı bir karakterdeki icracı sanatkarın resmi olduğunu ve kitabın basılı bir doktora tezi niteliğinde, büsbütün eğitim ve öğretim emelli hazırlandığını söylemişti.
“Kitap bilimsel amaçlı”
Kitabın devlet tarafından TÜBİTAK bursuyla desteklendiğini, YÖK sitesinden fiyatsız ve direkt indirilen doktora tezi niteliğinde ve büsbütün eğitim gayeli bir akademik metin olduğunu savunan Volkan Yücel, İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin her bastığı kitapta yalnızca 500 civarında satış yaptığını ve kullanımın bilimsel gayeli olduğunu savunarak davanın reddini istedi.
Mahkeme, muharririn asıl gayesinin akademik bir çalışma meydana getirmek olduğu konusunu kıymetlendirerek tazminat kaidelerinin oluşmadığı gerekçesiyle davayı reddetti.
“Fotoğraf reklam emelli kitap kapağı yapıldı”
Kararı istinaf eden Erdal Beşikçioğlu’’un avukatı Aydın Kurban, davaya bahis kitapta kullanılan fotoğrafının eser olduğunu, bu fotoğrafın davacı Erdal Beşikçioğlu’nun gerçek kişi imgesinden farklı bir tipleme olmadığını belirtti.
Kitapta fotoğrafının kullanılması Beşikçioğlu’nun muvafakatine bağlı olduğunu belirten Aydın Kurban dilekçesinde, “Ünlü şahısların fotoğraflarını kullanarak bir kitabın kapağı yapıp o kitabı ticaret mecrasına koyup satmak suretiyle ticari çıkar elde etmek hukuka karşıtlık teşkil eder. Kitap eğitim ve öğretim hedefli değildir ve para ile satılmaktadır. Fotoğraf yalnızca kitap içinde değil kitabın kapağı da yapılarak kitabın tanıtımı ve reklamı niteliğinde kullanılmıştır” dedi.
İstinaf Mahkemesi: Fotoğraf müsaadesiz kullanıldı
İstinaf talebini inceleyen İstanbul Bölge Yönetim Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi, eksper raporları ve kanıtları kıymetlendirerek, Erdal Beşikçioğlu’nun fotoğrafının müsaadesiz kullanımı nedeniyle 40 bin lira maddi, 15 bin lira manevi tazminatı Bilgi Bağlantı Kümesi ve müellif Volkan Yücel’in ödemesine karar verdi.