Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Nurettin Yiyit, “İki doz Sinovac aşılı ağır bakım hastalarımız artıyor. Delta varyantına karşı mRNA yahut inaktif farketmez, kesinlikle üçüncü doz aşılarını olmaları gerekiyor. Sonbahar mevsimi onların makus haberlerini duyacağımız mevsime dönmesin” dedi.
Türkiye’nin en büyük pandemi merkezi olarak salgının başından bu yana on binlerce hasta tedavi eden Prof. Dr. Feriha Öz Acil Durum Hastanesi, Sancaktepe Prof. Dr. İlhan Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile Çekmeköy Devlet Hastanesi’nin Başhekimi ve tıpkı vakitte Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Nurettin Yiyit, aşı takvimi ile ilgili 4’üncü doz aşıların açılması ve çocukluk çağındakilere Covid-19 aşılamaları ile ilgili Demirören Haber Ajansı’na kıymetli açıklamalarda bulundu.
Delta varyantının baskın hale geldiğine ve asıl büyük dalganın sonbaharda beklendiğine işaret eden Prof. Dr. Yiyit, “Delta varyantına hazır olabilmek için mRNA aşısının, yani BioNTech’in en az iki doz yapılmış olması gerekiyor. Biz bu dalgayı sonbaharda bekliyoruz şayet olacaksa. Sonbahara kadar herkesin iki doz BioNTech aşısının tamamlamasını istiyoruz. İnaktif virüs aşısı yani Sinovac olmak isteyenlerin ise Delta varyantından korunabilmek için iki doz aşı olması şu an için kâfi görünmüyor. Bu bireyler de üç doz Sinovac aşısı ya da iki doz Sinovac üzerine bir doz BioNTech aşısı yaptırmalı” dedi.
‘4. doz yalnızca seyahat manisi içindi’
Evvelki gün açılan 4’üncü doz aşı hakkıyla ilgili oluşan baş karışıklığına ise açıklama getiren Prof. Dr. Yiyit bunun, ‘daha evvel yapılan aşıların işe yaramadığı’ biçiminde bir polemiğe dönüştürülmesinin çok yanlış olduğuna vurgu yaptı.
Yiyit, “Dünyada birtakım ülkeler inaktif virüs aşılarını kendi aşı takvimlerinde kabul etmiyorlar. Bu ülkelere gidecek vatandaşların da kendi aşı takvimlerine uyacak biçimde bir mRNA aşısı ya da gibisi bir aşıyla aşılanmış olmasını istiyorlar. Ülkemizde de kimi vatandaşlar, eğitim ve iş gibisi nedenlerle farklı ülkelere seyahat etmeleri gerektiğini belirterek mağdur olduklarını söz etmeye başlamışlardı. Bu vatandaşlarımızın mağduriyetlerini gidermek ismine, münasebeti olanlara daha evvel iki doz Sinovac aşısı olup bir doz BioNTech aşısı yaptırmış olanlara seyahat mağduriyetini gidermek ismine bir doz daha BioNTech aşı imkanı tanındı. 4’üncü dozlar bu yüzden açıldı. Münasebetini beyan ederek insanlara aşılarını olma imkanı verildi. Burada bilimsel manada bir gereksinim kelam konusu değil. Kati surette inaktif virüs aşılarının dataları ile alakası yok bu uygulamanın. Buradan yola çıkarak aşıları yarıştırmak ya da bu aşılara rastgele bir ithamda bulunmanın hiçbir manası yok” diye konuştu.
‘Önceki piklerde inaktif aşı ile korunduk’
Geçtiğimiz iki pikte de inaktif aşıların işe yaradığının en başta salık çalışanlarındaki kayıpların görülmemesinden anlaşıldığını söyleyen Prof. Dr. Yiyit, “İki doz Sinovac, biz sıhhat çalışanlarını çok güzel korudu. Bilhassa Alfa varyantında çok düzgün korunduk. Hatta son dalgada yaşlılarımızın ağır bakıma giriş ve yatışları epey düştü. Biz sıhhat çalışanlarının da berbat haberlerini duyamaz oldunuz zira bizler iki doz Sinovac ile girdik son dalgaya. Bunun tesirlerini yatış yaş ortalamasında da gördük. O yüzden inaktif virüs aşısı konusunda rastgele bir tereddütümüz yok. Çoklu doz yapılması da zati beklenen ve doğal bir şeydi. İnaktif virüs aşıları zati böyledir, çoklu dozlar ister, çocukluk çağı aşılarından da biliyoruz bunu. Yola çıkarken de zati Sinovac için, 6 ay sonra üçüncü dozun yapılması gerekeceğini daima konuşmuştuk. İşte o vakit geldi şu an. Yani Sinovac’ı yok saymadıkö dedi.
Üçüncü doz aşı olacakların mRNA aşısı da olabileceğini, Sinovac’la da devam edebileceğini belirten Prof. Dr. Yiyit, dünyada da misal uygulamaların olduğunu ve bu nedenle hatırlatma dozunda alternatif sunulduğunu açıkladı. Prof. Dr. Yiyit, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dünyada da biliyorsunuz mRNA aşısı ile vektör aşılarını çaprazlayan ülkeler oldu. Yani hatırlatma dozlarını farklı aşılarla yapan ülkeler oldu. Bağışıklığı da güçlü uyardığını onlar da gösterdi”
‘Aşı takvimini tamamlamayanlar risk altında’
Delta varyantıyla birlikte hastaneye yatış ve ağır bakım hasta profillerindeki değişimlere de dikkat çeken Prof. Dr. Yiyit, Sinovac aşısı olup üçüncü doz vakti gelmiş olanların bir an evvel aşılarını tamamlamaları gerektiğini söyleyerek “Genelde yatan hastalarımız, aşı olmayan ya da aşı takvimini tamamlamamış hastalardan oluşuyor. Aşı takvimini tamamlamamış olandan kastımız da şu, iki doz BioNTech aşısını tamamlamamış ya da iki doz Sinovac olup üçüncü dozunu Sinovac yahut BioNTech ile tamamlamamış şahıslar. Delta varyantı bu biçimde hakim virüs olacaksa ki o denli görünüyor, bundan korunmanın tek yolu aşı takvimini tamamlamaktan geçiyor. Bundan da kastımız, ya üç doz Sinovac yaptırmak, ya iki doz Sinovac üzerine bir doz BioNTech olmak ya da iki doz BioNTech olmak” dedi.
Delta varyantıyla birlikte ağır bakımlarda iki doz Sinovac’lı hasta sayısında da artış olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yiyit, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Şu an ağır bakımlarda iki doz Sinovac olmuş hastalarımızın sayısı her geçen gün artıyor. Bunun en değerli sebebi de, bu hastaların üçüncü doz vakti geldiği halde yaptırmamış olması. Birinci iki dozlarını oldular, üzerinden uzun bir mühlet geçti ve antikorları düşmeye başladı. Bu küme, birinci başı olan kümede biliyorsunuz ve yüksek riskli küme. 65 yaş üzeri, ek hastalığı olanlar. Kendilerini iki doz aşının hala kurduğunu düşünüyorlar. O yüzden de rahat hareket ediyorlar. Aşıların tesirinin geçtiğinin farkında değiller. Üzerine yaş ve ek hastalıklar da eklendiği için, ağır bakım hadiselerinde bu küme artmaya başladı. Bu kümenin bir an evvel aşılanması lazım. Sonbahar mevsimi onların makûs haberlerini duyacağımız bir mevsime dönmesin lütfen. Şu an en riskli kümemiz öncelikle aşısızlar (ağırlıkla genç grup). Başkası de iki doz Sinovac olup üçüncü dozunun vaktinin geldiğinden hala bihaber olan 65 yaş üzeri riskli küme. Bu iki kümesi şiddetle uyarıyorum, lütfen aşılarımızı olalım, ağır bakımlarımız ve servislerimiz bu sayede boş kalmaya devam etsin”
Çocuklara 12 yaş üzerine aşı hakkı tanınmasıyla ilgili durumu da kıymetlendiren Prof. Dr. Yiyit, “Kronik ve altta yatan hastalığı olan 12 yaş üzeri çocuklara” aşı hakkı açıldığına işaret ederek, bunun dışındakilerde 15 yaş üzeri çocuklara aşı hakkının tanındığını söyledi. Prof. Dr. Yiyit, “Çocuklarımız gözbebeğimiz, onları korumak istiyoruz. Ülkedeki bağışıklık oranının da artırılması istiyoruz. Bu manada da Bilim Heyeti olarak dünyadaki dataları göz önünde bulundurup birtakım düzenlemeler önerdik. Kronik hastalığı olan 12 yaş üzerindeki bütün çocuklara aşılamanın yolu açıldı. Dünya’da birçok ülke şu anda 12 yaş üzerini zati aşılıyor. Ancak biz tekrar de biraz temkinli bir ülke olarak 15 yaş üzerine aşıyı açtık. 12 yaş içinse altta yatan kronik hastalık kuralı getirildi, iki doz aşı halinde açıldı takvim. Maksat Eylül ayı gelmeden çok büyük bir bağışıklık oluşturmak ve çocuklarına eğitim ve hayatının sekteye uğratmadan yürütülmesi” diyerek kelamlarını noktaladı.