Koronavirüs testi ikince kez pozitif çıkan akademisyen Çakmak, “Kovid oldum kurtuldum’ diye düşünmeyin sakın. Gördüğünüz gibi yeniden bulaşıyor. Üstelik ikincisinde doğrudan çok kötü semptomlar ile geliyor” dedi. Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Pala ise “İnsanlar Kovid-19’u geçirdikten sonra sanki bir daha tekrar etmeyecekmiş, bağışıklık kazanmışlar gibi davranıyorlar. Bakanlığın bu verileri izlemesi ve toplumu ona göre bilgilendirmesi gerekiyor” diye konuştu.
Munzur Üniversitesi öğretim üyesi Yalçın Çakmak 5 Ağustos’ta yaptırdığı koronavirüs testinden pozitif sonucunu aldı. 22 Ağustos’ta tekrar PCR testi yaptıran Çakmak’ın sonucu bu kez negatif çıktı. 3 Eylül’de Fırat Üniversitesi Hastanesi’nde gireceği ameliyat nedeniyle tekrar test yaptıran Çakmak’ın sonucu yine negatif olarak açıklanınca ameliyat gerçekleştirildi.
Cumhuriyet’ten Tuğba Özer’in aktardığı bilgiye göre, aradan geçen 13 günlük sürenin ardından rahatsızlanan Çakmak hastaneye giderek yaptırdığı testle koronavirüse tekrar yakalandığını öğrendi. Sonuca kendisinin yanında doktorların da şaşırdığını ve anlam veremediğini ifade eden Çakmak süreci şöyle anlattı:
“Doktorlar da şaşırdı”
“1.5 ay önce ameliyat olmak için hastaneye gittim. Orada yapılan test sonucunda Kovid-19’a yakalandığım söylenerek ameliyatım durduruldu. 15-20 gün karantinada kaldım. Daha sonra test yapıldı ve negatif çıktım. Bir hafta sonra, yani 3 Eylül’de ameliyat olmak için tekrar hastaneye gittim. Yeni bir test yapıldı ve sonucum negatif olduğu için ameliyata alındım ve taburcu oldum.
Birkaç gün önce ise rahatsızlandım. Baş ağrısı, halsizlik, eklem yerlerimde ağrı, yüksek ateş belirtileri ile doktora gittim. Tomografi çekildi ve Kanımda yüksek oranda enfeksiyon , ciğerlerimde buzlu cam görüntüsü tespit edildi. PCR testim de pozitif çıktı. Sonucu görünce doktorlar da şaşırdı çünkü bu kadar kısa bir sürede Tunceli’de ikinci kez hastalığa yakalanan herhalde ben oldum.
Doktorlar da şaşırınca bakanlığı aramış, “48 içinde bir test daha yapılsın” yanıtını almışlar. Doktorların bana söylediği şey şu: Test sonucunda pozitifseniz, pozitifsinizdir. Ama negatifseniz onda yanılma olasılığı çok yüksek. Yani negatif çıkmış olsanız bile aslında pozitif olabilirsiniz.”
Prof. Pala: “Bir kişi hastalığı güçlü bulgularla geçirmiyorsa yeniden yakalanabilir”
Konuya ilişkin uzman görüşüne başvurduğumuz Türk Tabipleri Birliği (TTB) Kovid-19 İzleme Grubu Üyesi, Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, Çakmak’ın durumunun sık görülmediğini ama imkansız da olmadığını söyledi.
Tıp literatürüne bakıldığında Çin başta olmak üzere dünyada böyle vakaların yaşandığını ifade eden Pala, Türkiye’de ise bakanlığın verileri paylaşmadığı için tekrar eden vakalar konusunda net bilgiye sahip olunmadığının altını çizdi. Pala’nın açıklamaları şöyle:
-
PCR testinin negatif çıkmış olması hastada hastalığın olmadığını gösteren bir durum değil. İki açıdan bu böyle. Testin alınma yönetemi ile ilgili sıkıntılar yaşanmış olabilir. İkincisi, test örnekleri çok iyi alınmış olsa bile o sıradaki virüs yükü nedeniyle pozitif çıkmamış olabilir. Bunlar PCR testinin ve hastalığın özellikleri nedeniyle karşılaşılan durumlardır.
-
Öncelikle bu kişi pozitif olduğunda hangi klinik bulgularla geçiriyor hastalığı ona bir bakmak lazım. Literatürde, bizi korkutan bazı bilgilerimiz var. Bir kişi hastalığı güçlü bulgularla geçirmiyorsa virüsün varlığı tespit edilse bile tekrar bu hastalığı geçirme riski var. Yani bu dünyada karşılaşılmamış bir durum değil.
-
Bir kişiye PCR test sonucu pozitif dendiğinde bunun negatif olma olasılığı çok düşük. Pozitif denen vakaların tamamını biz pozitif olarak var sayıyoruz. Ama negatif dendiğinde pozitif olma olasılığı var. Dolayısıfla bu vaka için anlatılan hikaye üzerinden şunu söyleyebilirim; İlkinde hafif semptomlu ya da semptomsuz geçirmiş ama virüsle karşılaşmış o nedenle PCR testi pozitif çıkmış. Hastalığı hafif geçirenlerde bir bağışıklık gelişmediği için sonrasında tekrar hastalığa yakalanmış. Eğer şu an hastalığı güçlü olarak geçiriyorsa ve sonrasında da bir problemle karşılaşmadan hastalığı atlatırsa muhtemelen şimdi kendisinde bir antikor gelişmesi beklenebilir.
-
Şu ana kadar 10’dan fazla vaka duydum bu şekilde tekrar eden. Çok sık duymuyoruz ama böyle vakalar var. Artık dünyanın da kabul ettiği gibi asemptomatiklerde bizim ikincil yanıt dediğimiz, bağışıklığın geliştiğini gösteren antikor meydana gelmiyor. Geçen hafta yayınlanan yeni bir makalede antikor gelişse dahi zaman geçtikçe o antikorların özelliğini yitirdiğine dair açıklamalar var
“Saha araştırması yapılmalı”
-
Aşı tartışmalarında da bu konu gündemde. Aşının sağladığı antikor kişiyi ne kadar koruyacak bilmiyoruz. 3 ila 6 ay arasında değişebileceği iddiaları var.
-
Bu konuyla ilgili Türkiye’deki vakaların Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanması gerekiyor. Eğer açıklanmış olsaydı şunu derdik; örneğin “Türkiye’deki hastaların yüzde 1’i bu durumda”.
-
İnsanlar Kovid-19’u geçirdikten sonra sanki bir daha tekrar etmeyecekmiş, bağışıklık kazanmışlar gibi davranıyorlar. Bakanlığın bu verileri izlemesi, bu inancın, hastalık sırasında çok gerçekçi olmayabileceğini anlatmış olur.
-
Yeterince bulgu göstermeyip PCR testi pozitif olanlar üzerinde bir saha araştırması yapılmalı. Onlara antikor testi uygulanıp ne kadar süre söz konusu olduğuna bakılarak topluma bununla ilgili verilmeli.
