Birleşmiş Milletler’in (BM) hazırladığı raporda, en fazla uyuşturucu ele geçirilen ülkelerin İran ve Türkiye olduğu kaydedildi.
En fazla kokain ele geçirilen ülke Türkiye
2019’da dünyada en fazla eroin ele geçirilen ülke 20 ton ile Türkiye oldu. İran’da 17 ton, Pakistan ve ABD’de 8’er ton ve Çin’de 6 ton kokain yakalandı.
En çok eroinin ele geçirildiği üç ülke Türkiye, İran ve Pakistan, 2019’da global pazar toplamının yüzde 48’ini oluşturdu.
İran, 2015-2019 periyodunda topraklarında ele geçirilen kenevir reçinesinin temel olarak Afganistan menşeli olduğunu ve ya Pakistan üzerinden ya da direkt Afganistan’dan kaçırıldığını bildirdi. 2019’da İran’da ele geçirilen kenevir reçinesinin birçok ülkenin iç pazarına, Kafkas ülkelerine, Türkiye’ye ve daha az ölçüde Avrupa Birliği’ne gönderildi.
Yakın geçmişten bir haber
En fazla uyuşturucu ele geçirilen ülke İran; Türkiye 2. sırada
Ele geçirilen uyuşturucu ölçüsünün büyük bir kısmı Asya’da, bilhassa de Güney-Batı Asya’da rapor edilmeye devam ediyor. Global yasa dışı uyuşturucu üretiminin yüzde 90’ından fazlasının gerçekleştiği yer Asya.
2019 yılında dünya çapında, tüm uyuşturucu (uyuşturucu, morfin ve eroin) ölçüsünün yüzde 76’sı da Asya’da ele geçirildi.
En fazla uyuşturucunun yakalandığı ülke yüzde 52’lik hisseyle İran oldu. Onu yüzde 10 ile Türkiye ve yüzde 9 ile Pakistan izliyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde bu oran yüzde 4, Çin’de ve Afganistan’da yüzde 3.Avrupa’da rekor ölçüde uyuşturucu ele geçirildi
2019 yılında global toplamın yüzde 27’sini oluşturan Asya dışında ele geçirilen en büyük ölçülerde eroin ve morfin Avrupa’da rapor edildi. Bu ölçü, 2016’dan 2019’a üç katına çıkarak 32 tonluk rekor bir düzeye ulaştı.
Ele geçirilen ölçü 2019’da artmaya devam etse de, artış suratı 2017’de yüzde 116’dan 2018’de yüzde 22 ve 2019’da yüzde 9 yavaşladı.
Balkan rotası birinci sırada
Emniyet tarafından açıklanan kokain rotası / Görsel: Emniyet Genel Müdürlüğü
Dünyanın en büyük eroin kaçakçılığı rotası, Afganistan’dan İran’a, Türkiye’ye, Balkan ülkelerine, Batı ve Orta Avrupa’daki çeşitli destinasyonlara uyuşturucuların kaçırıldığı “Balkan rotası” olmaya devam ediyor.
Afganistan’daki ele geçirmeler hariç tutulduğunda, Balkan rotası üzerindeki ülkeler 2019’da yakalanan toplam global eroin ve morfin ölçülerinin yüzde 50’sini oluşturdu.
2019 yılında, Balkan rotası boyunca ele geçirilen en büyük ölçüde eroin ve morfin, evvelki yıllarda olduğu üzere İran tarafından 36 ton olarak rapor edildi. Türkiye 20 ton, Balkan ülkeleri ise toplam 1 ton uyuşturucuya el koyduğunu bildirdi. Batı ve Orta Avrupa ülkelerinde toplam 9 ton uyuşturucu ele geçirildi.
Raporda, Türkiye’de eroin kaçakçılığının temel olarak ülkenin doğusundan batısına yapıldığı söz edildi. Bunun yanında İstanbul ve etrafında, Bulgaristan ve Suriye hududunda değerli ölçüde eroin ele geçirildiği kaydedildi. Eroinin Türkiye’den Balkan rotası boyunca Bulgaristan, Romanya, Macaristan üzerinden Batı ve Orta Avrupa’daki öbür pazarlara ulaştığı belirtildi.
AIDS, hepatit C virüsü taşıyorlar
Raporda, 2019’da 200 milyon kişinin esrar, 62 milyon kişinin “opioid” isimli sentetik uyuşturucu çeşitlerini, 27 milyon kişinin amfetaminler ile reçeteli uyarıcılar ve 20 milyon kişinin kokain kullandığı bilgisi paylaşıldı. Raporda, uyuşturucu kullanımının beraberinde getirdiği sıhhat problemlerine da yer verildi.
2019’da 11 milyon kişinin uyuşturucu enjekte ettiği aktarılan raporda, bunların 1,4 milyonu HIV, 5 milyon 600 bininin ise hepatit C virüsü taşıdığına işaret edildi. Uyuşturucu enjekte eden yahut kullanan bireylerin HIV kapma mümkünlüğünün, genel nüfusa nazaran 29 kat daha fazla olduğu kaydedildi.
En büyük kokain tedarikçisi Kolombiya
Raporda, global kokain üretiminin 2014-2019 periyodunda neredeyse ikiye katlandığı, 2019’da şimdiye kadarki en yüksek düzey olan iddiası 1784 tona ulaştığı belirtildi. Kokainin en çok tüketildiği bölgeler ortasında Avrupa’nın birinci sıralarda yer aldığı, kısmı düşüşe karşın dünya genelinde en çok kokain tedarikinin Kolombiya’dan sağlandığı aktarıldı.
Metamfetamin pazarının Güneydoğu Asya ve Kuzey Amerika’da genişlediği kaydedilen raporda, bu duruma örnek olarak bilhassa halihazırda istikrarsızlığın hakim olduğu Myanmar ve organize kabahat örgütlerinin önemli bir güce sahip olduğu Meksika’daki gelişmeler gösterildi.
Uyuşturucu tüketimi 2030’da yüzde 11 artabilir
UNODC Araştırma Ünitesi Lideri Angela Me bu yılki raporda, BM’nin Sürdürülebilir Kalkınma Gayeleri göz önünde bulundurularak geleceğe yönelik uyuşturucu kullanımının nasıl şekilleneceğinin tahlil edildiğini söyledi. Me, yapılan tahliller doğrultusunda dünya genelinde uyuşturucu tüketiminin 2030’da yüzde 11 artacağını belirterek en çok artışın yüzde 40 ile Afrika’da yaşanacağını bildirdi.
Bilhassa işsizlik ve fakirliğin unsur bağımlılığında belirleyici rol oynadığına dikkati çeken Me, 2030’da düşük gelirli ülkelerde yüzde 43, orta gelirli ülkelerde yüzde 10 artış görüleceğini, buna karşı gelir düzeyi yüksek ülkelerde yüzde 1 gerileme yaşanacağını kaydetti.