Dışişleri Bakanlığı’nın 2022 yılı bütçesinin TBMM’deki görüşmeleri sırasında HDP’li vekiller ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ortasında “Kürt düşmanlığı” polemiği yaşandı.
TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’ndaki görüşmelerde Türkiye’nin iç siyasette olduğu üzere dış siyasette da “Kürt düşmanlığı yaptığını, Kürt fobisi ile hareket ettiğini” öne süren HDP’li vekillere Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu cevap verdi. Bakan Çavuşoğlu “Dış siyasetimizde da iç siyasetimizde da Kürt düşmanlığı yoktur” derken, komite lideri AKP’li Cevdet Yılmaz’ın Çavuşoğlu’na dayanak çıkmasına HDP’liler “Komisyon lideri tarafsız olmalı” eleştirisini getirdi. Bunun üzerine Bakan Çavuşoğlu, HDP’lilere yönelik tenkitlerini “PKK’dan öğrenirlerse demokrasiyi bu türlü olur. Siz PKK’nın güdümündesiniz. Bizde Kürt düşmanlığı yoktur. Kürtler Türkiye’de, İran’da, Irak’ta, Suriye’de kardeşimizdir. Siz kendinizi PKK’lı görüyorsunuz başka fakat biz -Kürt eşittir PKK- demiyoruz. Bu türlü bir şey yok” kelamlarıyla sertleştirdi.
“HDP terör örgütünün güdümünde bir parti değil”
Çavuşoğlu’nun bu kelamlarının üzerine HDP’li vekillerle komitenin AKP’li ve MHP’li vekilleri ortasında gerginlik tırmandı. HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Bakan Çavuşoğlu’na “HDP terör örgütünün güdümünde bir parti değil meclisin üçüncü büyük partisidir. Ve tez ediyoruz; Türkiye’nin en demokratik partisidir. Bizi terör örgütünün güdümünde bir parti olarak göstererek toplumsal barışı zedelediniz. Sizi kınıyoruz. Sizin de barışçıl siyasetlere dönmenizi bekliyoruz” kelamlarıyla reaksiyon gösterdi.
Muhalefetin tenkitlerini yanıtladı
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu siyasi muhalefetin dış siyasete ait kendisine yönelttiği başka tenkitlere de cevap verdi. Dışişleri Bakanlığı’nın muhalefeti gereğince bilgilendirmediği tenkitlerini yerinde bulan Çavuşoğlu “Siyasi muhalefeti daha fazla bilgilendirmeye varız. Genel liderler bizi davet etsin, biz de gelelim. Lakin davet gelmiyor” dedi.
Siyasi muhalefetin Türk dış siyasetini eleştirirken Avrupa Birliği (AB) raporlarının olumsuz yanlarını, ABD’li yetkililerin Türkiye’yi yargılayan çıkışlarını temel aldığını öne süren Çavuşoğlu, kuruldaki vekillere “Her mevzuda Türkiye Cumhuriyeti’ni haksız, hatalı görmekten yanasınız. Neden ABD’nin, Avrupa’nın dediğinden yola çıkıyorsunuz. Niçin onların açıklamalarını temel alarak bizi köşeye sıkıştırmak istiyorsunuz. Onların hakikat söylediğini nerden biliyorsunuz?” sorusunu yöneltti.
“Cumhurbaşkanlığı ile ahenk içindeyiz”
Çavuşoğlu, siyasi muhalefeti Cumhurbaşkanlığı ile Dışişleri Bakanlığı ortasında “fitne yaratmaya çalışmak”la da suçladı. Dışişleri Bakanlığı’nın Cumhurbaşkanlığı’ndan kopuk çalıştığı tenkitlerini reddeden Çavuşoğlu, “Seversiniz, sevmezsiniz lakin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi diye bir sistem var. Sistemin bir kabinesi var. Biz ahenk içinde çalışıyoruz. Dışişleri Bakanlığı tüm karar alma düzeneklerinin içinde var. Cumhurbaşkanımızın notlarını biz yazıyoruz, biz veriyoruz. Yüzde 95 bizim hazırladığımız konuşmalardan yararlanıyor. Zira bize değer veriyor” çıkışında bulundu.
Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ABD Lideri Joe Biden’la Haziran ayındaki görüşmesini baş başa yapmasından çok görüşmeye cumhurbaşkanının türbanlı bir danışmanının tercüman olarak girmesini siyasi muhalefetin hazmedemediğini sav etti. Çavuşoğlu, “Baş başa görüşmelerde yapılan her şeyi de geliyor bize anlatıyor Sayın Cumhurbaşkanı. Hepsi devletin kayıtlarına geçiyor. Biden’ın tercümanı bir Türk fakat onu görmüyor, bizim kendi tercümanımızı dışlıyorsunuz. Diğerlerinin penceresinden bakarak bizi suçlamaya hakkınız yok” dedi.
ABD’yle F-16 pazarlığı
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye’nin ABD’den F-35’ler yerine F-16’lar alıp alamayacağına ait soruları yanıtlarken Biden idaresi ile yapılan pazarlığı da anlattı. Çavuşoğlu, “Biden bize F-16’ları vermek istediğini söyledi lakin CAATSA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Uğraş Etme Yasası) yaptırımları nedeniyle Kongre ile konuşması gerektiğini lisana getirdi. Gerekli çabayı göstereceğini söyledi. Biz artık muhtaçlığımız neyse onu almaya çalışıyoruz. F-16’lar olmazsa Su 35 ya da 57 olur mu, olmaz mı o soruluyor. F-16’lar olmazsa hava savunma muhtaçlığımızı öteki yerlerden karşılarız” dedi.
ABD, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi aldığı için Türkiye’ye CAATSA kapsamında yaptırım uyguluyor. Cumhuriyetçi birtakım senatörlerin, tıpkı Türkiye üzere Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alan Hindistan’ın CAATSA yaptırımlarının dışında tutulmasını istemesine ise Ankara reaksiyonlu. Bakan Çavuşoğlu, Ankara’nın bu bahisteki reaksiyonunu Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Biden’la görüşmesinde “İkiyüzlülük, ikili standart yapamazsınız” kelamlarıyla Biden’a ilettiğini de aktardı.
“AB’den vazgeçmedik”
Bakan Çavuşoğlu, AKP hükümetinin Türkiye’yi AB’den uzaklaştırdığı tarafındaki tenkitlere de “Biz AB’ye aday ülke statüsünden vazgeçmiş değiliz. Vazgeçen AB. Dokuz ülke genişlemeye karşı. Gerçekleri niçin görmüyorsunuz? 20 fasılda ilerlediğimizi söylüyorlar lakin fasıllarda müzakereleri açmıyorlar. Vize hürlüğü başta olmak üzere bizi her hususta oyalıyorlar” karşılığı verdi.
İstanbul Mukavelesi
Çavuşoğlu, İstanbul Sözleşmesi’nden çıkan Türkiye’de bayan haklarının gerilediğine ait tenkitlerin de yerinde olmadığını argüman etti. Çavuşoğlu, mukaveleyi altı AB üyesi ülkenin onaylamadığını belirtirken, kontratın yalnızca 10 ülkede onaylandığını, imzacı 37 ülkede tartışma konusu olduğunu lisana getirdi. Çavuşoğlu, “Kadın hakları konusunda eksiklikler olur, olmaz. Hükümetimizin ne kadar hassas olduğunu biliyorsunuz. Tartışmalar bayanlar, kız çocukları ile ilgili değildir” dese de muhalefetin “Neden mukaveleden çıktınız?” sorularına karşılık veremedi.
Hilal Köylü / Ankara
© Deutsche Welle Türkçe
