Türkiye’de son aylarda kiralık daire fiyatlarında büyük bir artış kelam konusu. Bilhassa İstanbul üzere büyük kentlerde beşerler uygun fiyatla mesken bulmakta önemli dertler yaşıyor. Türkiye genelinde kira fiyatlarının yüzde yüze yakın artmasının akabinde Change.org’da ‘Kiralara üst hudut getirilsin’ kampanyası başlatıldı.
Kısa müddette 75 bin kişinin imzaladığı kampanyada, “Kiralık konut fiyatları son bir yılda çok süratli bir yükselişe girdi. Pandemi şartlarında yaşamak git gide zorlaşırken, maaşlara yapılan artırımlar enflasyon karşısında süratle erdi. Yurttaşlar büyük istihdam ve gelir kayıpları yaşarken başta İstanbul, İzmir, Eskişehir üzere büyükşehirler olmak üzere son birkaç aydır ortalama kiralar taban fiyat hudutlarına dayandı. Gün be gün artan kiraların temel münasebeti konut kiralama ve satışının büsbütün ‘serbest piyasanın insafına’ bırakılmasıdır. Barınmanın kamusal bir hak olduğunu hatırlatıyoruz” sözlerine yer verildi.
“Serbest piyasa iktisadı varken, ‘Kiralara üst hudut getirilsin’ demek mümkün değil”
İstanbul Emlakçılar Odası Lideri Nizamettin Aşa ise başlatılan kampanya, artan kira fiyatları ve kiralık mesken bulunmamasıyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
“Serbest piyasa iktisadı varken, ‘Kiralara üst hudut getirilsin’ demek mümkün değil. Kalkıp kimseye ‘Sen malını şu fiyata sen bu fiyata ver’ diyemezsiniz. Neye nazaran üst limit koyulacak? Fakat devlet tarafından daha farklı değerler alınabilir. Mesken sahiplerinin 5 yıl sonunda kira tespit davası açma hakları var. Konut sahibi 5 yılın sonunda günün şartlarına uygun kira düşük diye dava açıp gün şartlarına uygun artırım isteyebiliyor. 10’uncu yılın sonunda, size konuttan tahliye ettirme hakkına sahip. Rastgele bir sebep göstermeden tahliye davası açıyor.
TIKLAYIN – İstanbul’da barınma sorunu büyüyor: Emlak vitrinleri boşaldı; pencere ve havalandırması olmayan odalar bile 900 TL
Son vakitlerde konut sahipleri tarafından bu ikisi çok fazla yapılmaya başlandı. Mal sahipleri şimdilerde bunun peşine düşmüş durumda. Devlet süreksiz bir kanun çıkartarak bu süreyi uzatabilir. Örneğin; 5 yıllık süreyi 10 yıla, 10 yıllık süreyi ise 15 yıla çekebilir. Fakat bilsinler ki, bu süreksiz bir periyot. Bu bu türlü gitmeyecek, benim tezim 2 yıl içinde bu kiralar düşecek.
“İstanbul’da seçenek bitmez. Ancak sen illa ‘Ben Beşiktaş’ta oturacağım’ diyorsan sıkıntı”
Konut bulma konusunda İstanbul’dan da problemli vilayetlerimiz var. Örneğin; Mersin ve Diyarbakır İstanbul’dan daha külfetli. Beşerler biraz arayı göze aldığında konut bulabilirler. İstanbul’da seçenek bitmez. Ancak sen illa ‘Ben Beşiktaş’ta oturacağım’ diyorsan zahmet. Şişli, Kadıköy, Beşiktaş’ta ‘Şu fiyata mesken bulurum’ diyorsan bulamazsın. Zira artık buraların bir piyasası oluşmuş durumda. Merkezi yerlerde de öğrenciler için önemli kasvetler olduğunu görmüyorum. Aileler ve yeni evleneler çiftler için bir zahmet olduğunu söyleyebiliriz. Fakat 3 kişi birleşip bir konutu tutabilir. 5 bin TL kiraya merkezi bir yerde öğrenciler birleşip bir konut bulabilir. Su elektrik vs. bir öğrenciye maliyeti 2 bin TL’dir. Özel yurtlardan daha uygun.”
TOIKLAYIN – Öğrencilerden artan kira fiyatlarına reaksiyon; üniversitenin kapısının önüne yatak koydular
TIKLAYIN – Kiraladıkları aracı 140 bin TL’ye düzmece evrakla satıp, yedek anahtarla çalmışlar
Kira fiyatlarındaki olağandışı artışa deva aranıyor; “Hükümet, ‘ev kiralama şirketleri’ modeline yöneldi”