Bir ortaya gelen 6 muhalefet partisinin imzaladığı Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakat metni çalışmalarını CHP ismine yürüten, Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek, süreci anlattı.
Sözcü muharriri Aytunç Erkin’e konuşan Erkek, “Bir sefer bile ses yükselmedi. Elbette kimi unsurlar üzerinde uzun uzun görüş alışverişinde bulunduğumuz oldu, olması beklendiği üzere. Evvelden belirlenen gündem ile toplandığımız için bu mevzuda uzmanların görüşlerini de alarak toplantılara katıldık. Zati partilerin hepsinin ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e dair çalışmaları ve görüşleri olduğu için bahisleri ele almakta zorlanmadık. Birkaç kritik noktada genel liderlerimizin ve parti idarelerimizin görüşünü almak için ertelediğimiz unsurlar oldu. Lakin hepsinde uzlaştık” dedi.
“Bu bir anayasa metni değil”
“Atatürk, laiklik, 1921 ve 1961 anayasaları” hususlarında gelen tenkitlere cevap veren, Erkek, “Öncelikle şunu belirteyim. Biz bir anayasa metni yazmadık. Hatta biz tüzel bir metin de yazmadık. Aslında yazamayız da. Toplumsal mutabakat, katılımcılık, ortak paydalar diyen bizken, yalnızca 6 partinin oturduğu masada anayasa yazmayız, yazamayız. Anlayışımıza ters” diye konuştu.
Atatürk ve laiklik tartışması
“Atatürk yok” tenkidine de Erkek şöyle cevap verdi:
“Bunu diyenlere şaşırıyorum. Kitapçığımız değişmez başkanımız Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Egemenlik kayıtsız koşulsuz milletindir’ kelamı ve imzasıyla başlıyor. Birinci sayfada bu var. Laiklik güçlü biçimde vurgulandı ve ‘laik hukuk devlet’ sözüyle yer aldı. Demokratik laik hukuk devletini çoğulcu toplumun temeli sayan bir anlayış, laikliği yok sayar mı? Metinde motamot şöyle yazıyor: ‘Din ve vicdan özgürlüğünü garanti altına alan demokratik laik hukuk devleti çoğulcu toplum nizamının temelidir.’ 1921 Anayasası’na yapılan atfı çeşitli yerlere çekenler oldu. Kimsenin bir yere çekmesine gerek yok. Birinci unsuru nedir bu anayasanın: ‘Hâkimiyet bilâ kaydü kaide milletindir.’ İşte bizim temel destek noktamız budur. Öbür bir yoruma gereksinim yok. Üstelik bu maddeyi şahsen Mustafa Kemal Atatürk yazmıştır. Mutabakat metnimize de bu görüş hakimdir.” “Siyasi tarihimizdeki en ilerici anayasa 1961 Anayasası’dır.”
|
Ortak mutabakat metninde neler var? ■ Seçim barajı yüzde 3 olacak. ■ Yurtdışı seçim etrafı oluşturulacak. ■ Yüzde 1 oy olan siyasi parti Hazine yardımından yararlanacak. ■ TBMM’nin kontrol yolları güçlendirilecek. ■ ‘Bütçe hakkının devredilemezliği ilkesi’ hakim kılınacak. TBMM’de başkanlığını ana muhalefet partisinden bir üyenin yapacağı Kesin Hesap Kurulu kurulacak. ■ Cumhurbaşkanı ile Meclis’in vazife müddetleri ayrılacak, cumhurbaşkanı bir kezliğine 7 yıl mühletle seçilecek. ■ Hükümeti kurma vazifesi cumhurbaşkanı tarafından en çok milletvekiline sahip partiden başlamak üzere sırayla verilecek. ■ Hükümetin kurulmasında kolay çoğunluğun, düşürülmesinde üye tamsayısının salt çoğunluğunun aranması sağlanacak. ■ Yapıcı/Kurucu Güvensizlik Oyu ile yeni hükümetin kurulması teminat altına alınmadan mevcut hükümetin düşürülmesi mümkün olmayacak. ■ OHAL ilan yetkisi cumhurbaşkanı başkanlığında toplanacak bakanlar şurasına (TBMM onayı şartıyla) ilişkin olacak. OHAL Kararnamesi yetkisi kaldırılacak. OHAL Kanunu yine düzenlenecek. ■ Lokal idarede iştirakçi demokrasi sağlanacak. Kayyum uygulamalarına son verilerek seçilmişlerin yargı kararı olmadıkça vazifeden alınamaması temel olacak. ■ Yargıçlar ve Savcılar Heyeti ayrılacak. Yargıçlar Şurasında Adalet Bakanı ve Bakan Müsteşarı yer almayacak. ■ YÖK kaldırılacak ve üniversitelerin idari, mali ve bilimsel özerkliği sağlanacak. Kamuya alımda liyakat temel olacak. Mülakat kaldırılacak. Zarurî olduğu durumlarda mülakat kayda alınacak. ■ Siyasi Etik Kanunu çıkarılacak |
AKP’nin kurulduğu otelden çıkan, “Yeni Türkiye” mutabakatı: “Bundan sonrası yokuş aşağı”
TIKLAYIN – Altı muhalefet partisinin mutabakata vardığı “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” toplantısından kareler
TIKLAYIN – Mutabakat metnindeki “yeni anayasa” kodları: 1921 Anayasası’na kapsayıcılık övgüsü, 1961 ve 1982 anayasalarına açık tenkit
Altı muhalefet partisinin ‘yeni düzen’ muahedesi açıklandı; işte 48 sayfalık ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’ mutabakatının tam metni
6 muhalefet önderi ikinci kere buluşuyor: Masada üç husus olacak