CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel, erken seçime gidilebilmesi için muhalefete sine-i millete dönme davetlerine cevap verdi. “Anayasa’mızda da maddelerimizde da bir partinin milletvekillerinin kısmen ya da büsbütün istifası durumunda seçimlerin yenileneceğine dair bir husus yoktur” diyen özel, “Kamuoyunda yaratılan ‘CHP sine-i millete dönerse seçim olur algısı’ hakikat değildir. Bunu iktidara yakın medya köpürtüyor” görüşünü tabir etti.
Sözcü’den Rahmi Turan’a konuşan CHP’li Özel, kelam konusu görüşünün sebebini ise şöyle açıkladı:
“Anayasa’nın 78’inci hususu orta seçimi düzenler. ‘Milletvekillerinin yüzde 5’i, yani bugünkü sayıya nazaran 30 milletvekili, rastgele bir sebeple milletvekilliği sıfatını kaybederse, bunun 90’ıncı gününü takip eden pazar günü, boşalan yerler için orta seçim yapılır’ denilmektedir. Bir an için CHP’nin ‘sine-i millete’ döndüğünü varsayalım. Şu andaki boş 16 milletvekiline ek olarak istifa edecek 135 milletvekiliyle birlikte 151 milletvekili için 90 gün sonra seçim yapılacaktır. Bu seçime sine-i millete dönen CHP, doğal olarak girmeyecektir.
CHP’nin olmadığı seçimde 151 milletvekilinden 63’ünü Cumhur İttifakı (AKP+MHP) kazanırsa, iktidar cephesi Meclis’te 400 milletvekili ile Anayasa’yı referandumsuz değiştirecek sayıya ulaşacak ve Anayasa’yı hiçbir mani olmadan istediği hale dönüştürebilecektir. Sizin ‘Sine-i millet tuzağı’ olarak söz ettiğiniz bahsin bu türlü tehlikeli boyutuna da dikkat çekmek isterim.”
Rahmi Turan’ın yazısının tamamını okumak için .
Eski bakan Fikri Sağlar’dan Millet İttifakı’na ‘sine-i millete dönün’ daveti: Aksi halde Türkiye bütün mal varlığıyla yanar
TIKLAYIN – Kılıçdaroğlu’ndan erken seçim için sine-i -millete dönme davetlerine karşılık
TIKLAYIN – CHP Genel Lider Yardımcısı Kuşoğlu, sine-i millet senaryosunu kıymetlendirdi: 135 milletvekili istifalarını yazdığında iş bitmiş olmuyor ki…
|
Sine-i millet nedir? Sine-i millet, Meclis tabanını terk etmek, halkın ortasına katılıp, halk hareketi başlatmak ve siyasi iktidarı ya da egemenlere başkaldırı manasını taşıyor. Kavram, siyasi arenada muhalefetin iktidarı yıpratma aracı olarak yorumlanıyor. Türkiye her seçim öncesi periyodunda sine-i millet tartışması yaşadı. Lakin bugüne kadar sine-i millet sırf siyasi bir koz olarak kaldı ve hiçbir parti bunu gerçekleştirmedi. “Sine-i millete dönme” kavramı Türk siyasetine birinci sefer Atatürk ile girdi. Harbiye Nazırlığı’nı kabul etmeyen Mustafa Kemal “Biz de sine-i millete döneriz” deyip ordudan istifa etti ve kurtuluş gayretini başlattı. Siyasi partilerin bu terimi kullanması ise Demokrat Parti devrinde oldu. 1946 seçimlerini “şaibeli” bulan parti, CHP’yi sine-i millete dönmekle tehdit ettiyse de tartışmaların akabinde bu tehdit kelamda kaldı yalnızca. Demokrat Parti’nin “sine-i millet”i siyasi platforma taşımasının akabinde kavram çabucak hemen her cumhurbaşkanlığı seçiminde gündeme geldi. 1966’da Cevdet Sunay’ın ve 1973’te Fahri Korutürk’ün cumhurbaşkanlığı seçilmesinden evvel AP ve CHP dayatmaya karşı sine-i millete dönebileceklerini açıkladılarsa da uygulayan olmadı. 1989 yılında Turgut Özal’ın cumhurbaşkanlığı seçiminin öncesinde de sine-i millet tartışmaları gelip gündemin başına oturdu. DYP önderi Demirel ve SHP önderi İnönü, “Özal’ın cumhurbaşkanlığını engelleyebilmek” için bilindik bir prosedüre sine-i millete dönme tahdidine başvurdular. Lakin Özal Çankaya’ya çıktı. Demirel tehdidini unuttu. İnönü ise sine-i millet için “Başvurmayı düşündüğümüz tekniklerden biriydi, yanlış anladınız” açıklaması yaptı. Bir sonraki sine-i millet tartışması 28 Şubat muhtırasında ortaya çıktı. İstifa etmek zorunda kalan devrin başbakanı Erbakan, “sine-i millet” dediyse de devamını getiremedi. Cumhurbaşkanı Demirel, hükümet ortağı Tansu Çiller’e hükümet kurma misyonunu vermeyince DYP de sine-i millet kozunu kullanmaya başladı. Kamuoyu günlerce bu kararı tartıştı. Karar yalnızca tartışıldı ve hiçbir sonuç alınamadı. Bugüne kadar Meclis’te tek bir milletvekili sine-i millete döndü. O da Turgut Özal’ın cumhurbaşkanı seçiminde gerçekleşti. Sine-i millet diyen DYP Hatay milletvekili Murat Sökmenoğlu kelamında durdu ve istifa etti. |
