CHP, ortalarında TÜGVA ve TÜRGEV’in de bulunduğu vakıf ve derneklere kamudan yapılan kaynak transferlerinin boyutlarının belirlenmesi için TBMM’de araştırma kurulu kurulmasını istedi. Önergede, “Vakıflar, hedefleri için kurucularının vakfettiği mal ve haklar yerine, iktidar gücüyle kamudan aktarılan kaynakları, rastgele bir kontrol ve kısıtlama olmaksızın kullanmaktadırlar. Bu vakıflar, bilhassa temel bir kamu hizmeti olan eğitim ve öbür alanlarda Devlete paralel bir örgütlenme içerisindedirler” denildi.
CHP Küme Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç, vakıflara kamu kurumlarından yapılan kaynak transferlerinin boyutlarının belirlenmesi için hazırlanan araştırma önergesini TBMM Başkanlığı’na sundu. Önergenin münasebetinde, vakıfların kurucuların belirledikleri mal ve hakları bir emele vakfetmek hedefiyle kurulduğunu, lakin son yıllarda vakıfların daha çok kamu kaynaklarından yararlanmak için kullanılmaya başlandığına dikkat çekildi.
Önergede şu değerlendirmeler yer aldı:
“Vakıflar kamu kaynaklarını kontrolsüz harcıyor”
“Ülkemizde iktidara yakın isimlerin kurduğu kimi vakıflar, emelleri için kurucularının vakfettiği mal ve haklar yerine, iktidar gücüyle kamudan aktarılan kaynakları, rastgele bir kontrol ve kısıtlama olmaksızın kullanmaktadırlar. Bilhassa belediyeler, varsa sahip oldukları taşınmazları, yoksa da kiraladıkları taşınmazları bu vakıflara tahsis etmektedir. Örneğin İstanbul Büyükşehir Belediyesi iktidar partisinin idaresindeyken ve kendisine ilişkin rastgele bir öğrenci yurdu yokken, TÜRGEV’e 4, ENSAR’a 7, Aziz Mahmut Hüdayi Vakfına 6 yurt binası; TÜGVA’ya 12 temsilcilik binası tahsis etmiştir. Son günlerde ortaya çıkan birtakım evraklar, bir vakfın çeşitli vilayetlerde kullandığı binaların kirasının belediyeler ya da valilikler tarafından ödendiğini göstermektedir. Yalnızca belediyeler değil öteki kamu kurum ve kuruluşları da bu vakıflara çeşitli yollardan kaynak aktarmaktadır. Kelam konusu vakıfların, iktidar gücüne dayanarak devletle iş yapan şirketler ve vatandaşlardan da ‘bağış’, ‘himmet’ ve gibisi isimlerle para topladıkları bilinmektedir. Hatta ‘bağış’ toplarken, Kızılay üzere Türkiye’nin gözbebeği olması gereken kuruluşları kullandıkları da bilinmektedir.
“Yeni paralel yapı arayışı”
“Kamu faydası kandırmacası”
Bu vakıfların, kullandıkları kamu kaynaklarını ‘kamuya yararlı” hizmetler için kullandıkları ise bir aldatmacadır. ENSAR Vakfının, ‘öğrencilere yönelik olarak seminer, proje çalışmaları, yarışlar ile mesleksel ve teknik kurslar düzenlemek” hedefiyle Ulusal Eğitim Bakanlığı ile imzaladığı protokolü Danıştay “kamu hizmeti olan eğitim-öğretim hizmetinin devlet hizmet alanı içerisinde lakin genel yönetim asıllarına nazaran memurlar ve öbür kamu vazifelileri eliyle yürütülmesine ait anayasanın buyurucu kararına ve Türk ulusal eğitiminin temel prensip ve kurallarına ters olduğu’ gerekçesiyle iptal etmiştir.
Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu uyarınca merkezi idare kapsamındaki yönetimlerin faaliyet sonuçlarının Cumhurbaşkanlığınca hazırlanacak genel faaliyet raporunda gösterilmesi, “bütçeden yardım alan dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve gibisi teşekküllerin faaliyetlerinin” de bu kapsamda açıklanması gerekmektedir. Cumhurbaşkanlığı 2020 yılı Genel Faaliyet Raporunda yalnızca yardım yapan yönetimlerin açıklanmış ve Sayıştay yardım alanlarla ilgili kıymetlendirme yapılmamasını, ‘hesap verebilirliği ve mali saydamlığı zedeleyecek’ nitelikte görmüştür. Kamu kurum ve kuruluşlarının hangi sivil toplum kuruluşuna ne kadar kaynak aktardığı ve bu kaynakların nerelerde kullanıldığı sır üzere saklanmaktadır.”
Ne olmuştu?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın oğlu Bilal Erdoğan‘ın kurucuları ortasında yer aldığı, Türkiye Gençlik Vakfı’nın (TÜGVA), vakıf üzerinden ordu, emniyet ve öteki kamu kurumlarına yüzlerce kişiyi yerleştirdiği, bu şahıslarla ilgili sicil listeleri tuttuğu argüman edildi. Devlet içinde kadrolaşmaya gittiği öne sürülen TÜGVA’nın bir müddet, ByLock gibisi bir program kullandığı da öne sürüldü. TÜGVA için adapsız bina tahsisleri yapıldığı da argüman edildi. Yurt dışında yaşayan ve dokümanları eski bir TÜGVA çalışanının kendisine ulaştırdığı söyleyen gazeteci Metin Cihan, toplumsal medya hesabından, takımlara yerleştirilenlere ait oluşturulan belgeleri paylaştı
TÜGVA’nın idare heyetinden üç kişinin daha seçimlere kadar İBB’de çalıştığı ortaya çıktı
TÜGVA Lideri’nden 24 saat içinde iki farklı açıklama: Yayınlanan dokümanlar için dün “sahte”, bugün “Bir sefer bu içerden dokümanları almış bu adam, sızdırmış” dedi
10 soruda TÜGVA: Ortaokullar, liseler, üniversiteler, yurtlar, kamu binaları ve tahsis edilen takımlarla devlet takviyeli ‘süper’ vakıf
Eski TÜGVA yöneticisi: Adalet Bakanlığı’nda 100’ün üzerinde TÜGVA’lı var, paylaşılan takımlaşma dokümanlarının tamamı yanlışsız
İmamoğlu’ndan TÜGVA açıklaması: İstanbulluların hakkını, bir avuç beşere yedirmeyeceğiz
İBB, TÜGVA’ya bedelsiz tahsis edilen Edirnekapı’daki bina için ihtar çekti
TÜGVA için torpil listesi, özel sınır ve yöntemsiz tahsis argümanı: Dokümanlar yayınlandı, TÜGVA “sahte” savında bulundu