CHP Aydın Milletvekili avukat Süleyman Bülbül, Adalet Raporu’nun dördüncüsünü yayımladı. Bülbül, raporuna nazaran, “Son dört ay içerisinde en az 3 bin 262 kişi gözaltına alındı; 539 habere erişim pürüzü getirildi” sözünü kullandı.
Bülbül’ün raporunda; kamuda birden fazla maaş alanlara ait olarak, “Kamuda tasarruf önlemleri yayımlanırken çift maaş ile çalışan bürokratların sayısı artıyor. Demokratik idarenin asılları yeterince ve içinde yaşadığımız çağın bu hususta getirdiği kolaylıklarla ülke idaresinin daha da şeffaflaşması gerekirken, kamuda kontrol azalıyor. AKP iktidarı yolsuzluğu, yandaşlarına yaptığı kaynak transferlerini arttırıyor. Tüm bunlarla birlikte hesap verebilirlik prensibini hiçe sayıyor” değerlendirmesini yaptı.
Rapora nazaran; Türkiye’de son dört ay içerisinde en az 120 toplantı ve şov yürüyüşüne müdahale edildi. Çeşitli soruşturmalar nedeniyle 3 bin 262 kişinin gözaltına alındı, 521 gün boyunca her türlü aksiyon ve şov salgın gerekçesiyle engellendi.
Bayan cinayetleri konusunda Bülbül, 95 bayanın boşanmak istediği, barışmayı reddettiği, alakayı reddettiği için yani kendi hayatına dair karar aldığı için birinci derece yakını, eski eşi ya da sevgili tarafından öldürüldüğünü, 72 bayan ise kuşkulu formda meyyit bulunduğunu raporladı.
Haziran ayından ekim ayına kadar, en az 539 habere erişim mahzuru getirildi, cezaevlerinde ise 2 bin 383 kişi hak ihlaline uğradığı belirtildi. Bülbül, raporda yer verdiği bu datalar üzerine, “Tüm yetkilere karşın kendine sorumluluk atfetmeyen Saray’ın kara tablosudur. Bir devletin yerine getirmesi gereken kamu hizmetinden yurttaşlarını mahrum ve ihmal zinciriyle baş başa bırakmasının sonucudur” sözünü kullandı.
Bülbül raporunda; TBMM çatısı altında 27 yasama devrinin tamamında AKP’nin 572 kanun teklifinden 172’sinin kabul edilerek kanunlaştığını; muhalefetin verdiği 3 bin 76 kanun teklifinden ise hiçbirinin kabul edilmediğini vurguladı.
Adalet Bakanlığı’na bağlı İsimli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü, 2020 yılına ilişkin “Adli İstatistikleri”ne değinilirken raporda, geçtiğimiz yıl 1 milyon 541 bin kişi hakkında çeşitli cürümlerden mahkûmiyet verildiğine tespit edildi. Terörle Gayret Kanunu kapsamında geçtiğimiz yıl 2 bin 897 mahkûmiyet, 3 bin 384 hakkında beraat kararı verildi.
“İhbarların yüzde 74.5’i soruşturmaya bedel görülmedi”
Bülbül, yıllara nazaran gelen cürüm ihbarındaki artışa da dikkat çekti. 2018 yılında 80 bin 866 ihbar gelirken, 2019’de 176 bin 380, 2020’de ise 200 bin 288 ihbar yapıldığına yer verdi. 2020 yılında yapılan 200 bin 288 ihbara vurgu yapan Bülbül, “141 bin 986’sında soruşturmaya yer olmadığına karar verilirken, 19 bin 622 ihbar ise soruşturmaya dönüştürüldü. Yani ihbarların yüzde 74,5’i soruşturmaya bedel görülmedi” dedi.
“2020’de 4 milyon 226 bin 101 soruşturma evrakı çözülmediği için faili meçhul kaldı”
Geçen yıl savcılıkların soruşturma evrakı sayısının 8 milyon 995 bin 141 olduğunu söz eden Bülbül, bu sayının 10 yıl öncesine nazaran yüzde 48 arttığını söyledi. Bülbül, bu evraklardan 4 milyon 978 bin 662’sinin 2019 yılından devredilen evraklar olduğunu, 4 milyon 16 bin 479’unun ise yeni açıldığını tabir ederken, şu değerlendirmeyi yaptı:
“2013’te toplam soruşturma sayısı ise yalnızca 6 milyon 716 bin 800 olarak kayıtlara geçmişti. Faili meçhul evraklarından arındırılmış soruşturma sayısı ise 4 milyon 769 bin 40 oldu. Yani, 2020’deki 4 milyon 226 bin 101 soruşturma dosyası çözülemediği için faili meçhul kaldı. Bu belgelerden sırf 7 bin 238’inin faili bulunurken, 634 bin 438 faili meçhul belgede takipsizlik kararı verildi. 2013 yılındaki faili meçhul evrak sayısı 3 milyon 385 bin 775’ti.”
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu 2017 yılında hiç hak ihlali kararı vermemiş
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun bu yıl dahil son 5 yılda toplam 67 milyon TL’nin üzerinde bir bütçesinin olduğu belirtilen raporda, 2017 yılında hiçbir evrak hakkında hak ihlali kararı verilmediği; 2018, 2019 ve 2020 yıllarında ise sadece 375 belge karara bağlandığı, bu dosyalar hakkında da “incelenemezlik kararı” verildiğine dikkat çekildi.
Raporda kurumun 3 yıl içinde ayrımcılık yasağı ihlali, ulusal önleme mekanizması ve genel insan hakları mevzularında yapılan başvuruların sadece 18’ine ihlal kararı verildiği belirtildi.
“431 milyon TL ile şampiyon MEB oldu”
Raporunda Cumhurbaşkanlığı Genel Faaliyet Raporu’na atıf yapan, Bülbül; “2020 yılında dernek, vakıf, birlik ve gibisi teşekküllere yardım emeliyle 969 milyon TL cari transfer ödemesi yapıldı. 953 milyon TL genel bütçeli yönetimlerin, 15 milyonu da özel bütçeli yönetimlerin bütçelerinden aktarıldı. Sermaye transferi fiyatı ise 129 milyon TL oldu. Geçen yıl aktarılan fiyat 1,1 milyar TL’ye ulaşırken şampiyon 431 milyon TL ile MEB oldu. 2021’in 7 ayında aktarılan meblağ da 600 milyon TL” dedi.
“Bakanlık 2020’de yolluk sarfiyatı olarak 39 milyon 716 bin 831 TL harcadı”
Akdeniz ve Ege bölgelerinde bilhassa yaz devrinde yaşanan orman yangınlarında söndürme uçakların müdahale etmemesi nedeniyle eleştirilen Türk Hava Kurumu’na (THK) ait Bülbül, raporunda şu değerlendirmeyi yaptı:
THK’nın yangın söndürme uçakları için 4 milyon dolar bulamamakla eleştirilen Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yolluk ve temsil masrafları dikkat çekti. Faaliyet raporuna nazaran bakanlık, 2020’de yolluk sarfiyatı olarak 39 milyon 716 bin 831 lira harcadı. Orman Genel Müdürlüğü de tıpkı periyotta 27 milyon 777 bin 529 lira yolluk harcaması yaptı. Bakanlık 2020 yılında temsil ve tanıtmaya da 1 milyon 762 bin lira ödedi. Orman Genel Müdürlüğü’nün temsil ve tanıtma masrafı ise 22 milyon 280 bin lira olarak belirlendi. Bakanlık ayrıyeten, ‘kâr emeli gütmeyen kuruluşlara yardım’ ismi altında 11 milyon 587 bin 496 lira para dağıttı. Toplam 4 bin 215 aracı bulunan Bakanlık bünyesindeki araçların sayısı da bin 104 olarak açıklandı. Bakanlık bünyesinde, 482 yolcu taşıma aracı, bin 323 yük taşıma aracı, 295 de deniz aracı bulunuyor.”
Aylık toplam 45 BİN 917 TL maaş alan bürokrat
Bülbül, raporuna çift maaş alan kamu çalışanlarını da taşıdı. CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz’ın paylaşımına yer veren Bülbül, “Etraf ve Şehircilik Bakan Yardımcısı, İklim Değişikliği Başmüzakerecisi Prof. Mehmet Emin Birpınar’ın, Bakan yardımcılığı dışında Emlak İştirak Bankası Yönetim Konseyi Başkanlığı’ndan aldığı maaşı ifşa etti. Buna nazaran Birpınar, Bakan Yardımcılığı’ndan 27 bin 917 TL, Emlak İştirak Bankası İdare Kurulu Başkanlığından 18 bin TL olmak üzere aylık toplam 45 bin 917 TL maaş alıyor” dedi.
CHP Kümesi’nin hazırladığı iktisat raporuna değinene Bülbül, Hazine’nin Temmuz ayı sonu itibariyle toplam borcunun 2 trilyon 32.3 milyar TL olduğunu belirtti. Toplam tutarın 1 trilyon 152 milyar TL’sinin iç borç, 880 milyar TL’lik kısmının ise dış borçlardan kaynaklandığına işaret edilen CHP Kümesi’nin iktisat raporunda, dış borcun dolar cinsinden ise 104.4 milyar dolar seviyesinde olduğu söz edildi.