CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Taliban’ın Kabil Havalimanı için Türkiye’den teknik takviye istemesine ait, “Türkiye de bu süreçte Taliban’ı yasallaştıran bir çatlak ses olmak yerine dünya ile ortak hareket etmelidir” dedi.
TBMM Dışişleri Komitesi Üyesi Utku Çakırözer, Taliban’ın Afganistan’da idaresi ele geçirmesinin akabinde Türkiye’nin Kabil Havalimanı’nı işletmesine talip olmasını ve Taliban’ın havalimanı için Türkiye’den teknik dayanak talebini kıymetlendirdi. Çakırözer, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Taliban, dünyaya, Afganistan’da yaşayanların hak ve özgürlükleri konusunda, terörle, uyuşturucu ile ve göç ile gayret konusunda garantiler vermeden Türkiye’nin Taliban idaresini tanıması ya da yasallaştıracak teknik, siyasi ya da askeri bir iş birliğine girmesi gerçek olmaz. Taliban, dünyaya ülkeyi nasıl yöneteceği konusunda garanti vermelidir. Afgan yurttaşlarının hak ve özgürlükleri konusunda, bayanların hayata iştiraki, çocukların eğitime erişimi, göç, uyuşturucu ve terörle gayrette atılacak adımlar konusunda Taliban’ın atacağı somut adımlar, her türlü iş birliğinin ön şartı olmalıdır.”
“Taliban’ı yasallaştıracak ses”
“Türkiye, olağan ki Afgan halkının dertlerine duyarsız kalmayacaktır. Lakin Taliban rejimi Afganistan’ı beş yıl boyunca Ortaçağ karanlığından da makus bir anlayışla yönettiği için milyonlarca Afganlı geleceklerinden kaygılı. Bilhassa bayanlar hayata iştirak konusunda, kız çocukları eğitime erişim konusunda, bayan erkek tüm Afgan halkı özgürlüklerini ortadan kaldıracak yeni bir baskı rejimi kurulabileceği tasası içinde. Taliban’ın, dünyaya, ülkeyi nasıl yöneteceği konusunda, Afgan halkının hak ve özgürlükleri konusunda garantiler vermesi lazım. Milletlerarası toplum da bu kelamların hayata geçirilmesi konusunda kararlı olmalı, tek ses olmalıdır. Türkiye de bu süreçte Taliban’ı legalleştiren bir çatlak ses olmak yerine dünya ile ortak hareket etmelidir.”
“Terör ve göç ile uğraş şartı”
Afganistan’ın on yıllardır El Esas ve IŞİD başta olmak üzere birçok terör örgütünün dayanak bulduğu bir ülke olduğunu anımsatan Çakırözer, Taliban idaresinin terörle, uyuşturucu ve göç ile çaba konusunda izleyeceği siyasetlerin da dikkatle takip edilmesi gerektiğini belirtti. Çakırözer şöyle devam etti:
“Afganistan, terör örgütlerinin hür hareket alanı bulduğu bir ülke. EL Kaide’nin, IŞİD’in binlerce militanı var. Hapishanelerdeki yüzlerce IŞİD’li hür bırakıldı. Ayrıyeten komşularına ve bölgeye büyük bir göç yaratma riski var. Yeni idarenin teröre dayanağın kesilmesi, uyuşturucu ile göç ile çaba konusunda dünyaya teminatlar vermesi, somut adımlar atmaları lazım. Taliban ile kurulacak her türlü diyalog ve iş birliğinin, bu alanda verilecek kelamları ve onların yerine getirilip getirilmediğini de göz önünde tutması lazım.”
“Dünya ile birlikte hareket edelim”
Çakırözer, Ankara’nın Taliban ile iş birliği konusunda izlemesi gereken yolu da şöyle tanım eti:
“Tabi ki Türkiye, ulusal çıkarlarının gerektirdiği her türlü diyaloğu herkesle kurabilir. Lakin bu diyalog, Taliban rejimini tanımaya, yasallaştırmaya yönelik olmamalıdır. Daha ortada idare yok. Öncelikle nasıl bir hükümet kuracaklar o beklenmeli. Sonra o idare ülkeyi nasıl yönetecek, Afgan halkının hak ve özgürlükleri konusundaki tavrı ne olacak, bunlara bakılmalı. Taliban, Afgan yurttaşların hak ve özgürlükleri konusunda, çocukların eğitimi konusunda, göç, uyuşturucu ve terörle çabada atılacak adımlar konusunda tüm dünyaya garanti vermelidir. Bu garantiler alınmadan, bu garantilerin hayata geçeceğine ait somut işaretler alınmadan Türkiye tek taraflı olarak tanıma ya da yasallaştırma manasına gelecek teknik, siyasi, ekonomik ya da askeri her türlü iş birliği adımından kaçınmalıdır. Türkiye Taliban’a karşı dünya ile birlikte tek ses halinde hareket etmelidir.”
Meclis daveti
Çakırözer, iktidarın Afganistan sıkıntısında atmayı düşündüğü adımları bir an evvel muhalefet ile istişare etmesi gerektiğini dikkat çekti ve bahsin TBMM’de görüşülmesi davetinde bulundu:
“Saray iktidarı Taliban ile görüşüyor, ABD ile, Rusya ile, Avrupa ile görüşüyor lakin muhalefet ile görüşmüyor. Aylardır bahis gündemde. Tüm davetlerimize karşın Meclis’te bir özerk oturum bile yapılmadı. Bir an evvel TBMM’ye, milletin temsilcisi siyasi partilere bilgi verilmesi, onların görüş ve tavsiyelerinin dinlenmesi lazım.”
