Cumartesi Anneleri, gözaltında kaybedilen Nezir Acar’ı sordu: Soruşturmanın tekrar açılması ve faal bir kovuşturma yürütülmesini talep ediyoruz 

Türkiye’de yargı makamları gözaltında kaybetmelerle ilgili verdikleri kararlarda hatanın milletlerarası mahkeme içtihatları ve memleketler arası belgelerce teyit edilmiş olan niteliğini dikkate almıyor. Zorla kaybetmenin tarifini, kabahatin özgün yapısını ve devam eden ihlal niteliği taşıdığını görmezden geliyor. Zamanaşımı kararlarını devreye sokarak belgeleri kapatıyor.

887. haftamızda gözaltında kaybetmelerin açığa çıkarılmasını engelleyen, kabahatin cezasız kalmasına neden olan bu yargı pratiğinin bir örneği olarak Nezir Acar evrakı ile kamuoyunun karşısındayız. 

Mardin-Dargeçit’e bağlı Yalnız Köyü’nde yaşayan 28 yaşındaki Nezir Acar, hayvan alım satım işiyle uğraşıyordu. Üç çocuğu vardı. Kendisinin konutta olmadığı günlerde meskenine askerler ve korucular tarafından baskın yapılmış, ailesi tehdit edilmişti.

Daha evvel hiç gözaltına alınmamış olan Nezir Acar, yakınlarının tavsiyesi ile konutunu değiştirdi. Lakin bir mühlet sonra yeni meskenleri de askerler tarafından basıldı. Nezir’i meskende bulamayınca yerini söylemesi için eşi Celile Acar’ı darp edip, “vallahi onu yakalayıp öldüreceğiz” dediler.

Nezir Acar 8 Nisan 1992 tarihinde hayvan alımı için görüşme yapmak üzere Dargeçit’te bir meskene gitti. O saatlerde Jandarma Astsubay Kemal Şen’in komutasındaki askerler bölgedeki meskenlere baskın yaptı, meskenler tek tek arandı. Acarı’ın bulunduğu konuta yapılan baskında Acar ve iki kişi gözaltına alındı. Askerler onları gözleri bağlı olarak Dargeçit İlçe Jandarma Komutanlığı’na götürdü. Gece geç saatlerde iki kişi özgür bırakıldı, Nezir Acar’dan ise bir daha haber alınamadı. 

Baba Halil Acar Dargeçit Kaymakamı’na, Mardin Valisi’ne, Mardin Alay Komutanlığı’na başvurarak oğlunun bulunmasını istedi lakin müracaatları kayda alınmadı. Nezir Acar’ın gözaltına alındığı reddedildi.

Nezir’i arayan baba Halil Acar ve eşi Celile Acar gözaltına alınarak jandarma karakoluna götürüldü. Celile Acar tıpkı gün özgür bırakıldı. Halil Acar ise beş gün gözaltında tutuldu, azap gördü. Karakolda rütbeli bir kumandan Halil Acar’ı, “Oğlunu nasıl öldürdüysek seni de o denli öldürürüz” diyerek tehdit etti. Aile baskıdan kurtulmak için akrabaları ile birlikte İdil’e göç etmek zorunda kaldı. İdil’de de uzun yıllar polis konutlarına gelmeye devam etti.

Bu endişe atmosferinde tüzel teşebbüste bulunamayan Halil Acar lakin 28 Aralık 2005 tarihinde İdil Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurdu. Savcılık, 16 Ocak 2009 tarihinde sanıklar hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi. Ailenin faal soruşturma yapılmadığı itirazı da, Mardin 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildi. 16 Kasım 2012 tarihinde Nezir Acar belgesi, zamanaşımı müddetinin dolduğu gerekçesiyle süreçten kaldırıldı. Bunun üzerine aile 16 Ocak 2013 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Anayasa Mahkemesi ise, soruşturmanın vakit bakımından mahkemenin yetkisinin başladığı tarihten evvel mutlaklaştığı gerekçesiyle, başvuruyu kabul edilemez buldu.

Nezir Acar’ı gözaltına alanlar ve Dargeçit İlçe Jandarma Komutanlığı’nda azap ile sorguladıktan sonra kaybedenler devletin işçi kayıtlarında yazılıdır. Aktif bir soruşturma yürütülmesi halinde cürmü ve hatalıyı açığa çıkarmak mümkündür.

Bu nedenle yargı makamlarını, soruşturma yükümlülüğünün, kayıp olayı tüm taraflarıyla aydınlatılıncaya dek devam edeceği kozmik normunu kabul etmeye çağırıyoruz. Vakit hatası perdelemenin aracı olarak kullanılamaz. Nezir Acar evrakında verilen tüm zamanaşımı kararlarının kaldırılıp soruşturmanın tekrar açılması ve aktif bir soruşturma, kovuşturma yürütülmesini talep ediyoruz.