CHP ve Âlâ Parti’nin başını çektiği Millet İttifakın’ın adayının nasıl belirleneceği ve kim olacağı uzun müddettir tartışma konusu.
Güzel Parti Genel Lideri Meral Akşener’in, “başbakan olacağım” açıklamasıyla adaylık denkleminden çıkması ve son devirde gündem belirleyen çıkış ve açıklamaları; siyasi kulislerde CHP Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun “adaylık mümkünlüğünün güçlendiği” halinde yorumlanıyor. Konuşulan bir öteki argüman ise Güzel Parti’nin Kılıçdaroğlu’nun adaylığına sıcak bakmadığı tarafında.
Uygun Parti Genel Lider Yardımcısı Koray Aydın’ın, “Kılıçdaroğlu’nun adaylığa talip olduğunu duymadığı” lakin “kazanamama riski olan bir adayı kabul etmeyecekleri” tarafındaki açıklaması bu husustaki tartışmaları daha da alevlendirdi.
Pekala bu tartışmalar CHP ve Düzgün Parti ortasında gitgide büyüyen bir “çatlağa” dönüşebilir mi?
“Çatlak öyküsü çıkarmak mümkün değil”
Her iki partide de bu mümkünlük düşük görülüyor.
Âlâ Parti’nin değerli isimlerinden İsmail Tatlıoğlu, Koray Aydın’ın bir durum tespiti yaptığını ve partinin unsurlarını ortaya koyduğunu, bir ismi maksat almadığı görüşünde:
“Koray Bey’in söylediği şu; bu işler istişare ile belirlenmeli. Burada bir şey yok. Sayın Kılıçdaroğlu’nun adaylığı ile ilgili bizim bir bilgilendirmemiz yok. Sayın Kılıçdaroğlu’nun da adaylığı konusunda bir deklarasyonu yok. Münasebetiyle buradan ittifakta çatlak kıssası çıkarmak mümkün değil.”
Tatlıoğlu, seçimlerde Türkiye’nin tıpkı vakitte “bir sistem seçimi” yapacağına da dikkat çekerek, anket ve seçmen eğilimleri de dikkate alınarak “kazanacak aday” profili ile seçime gidileceğini; ismin ise “seçim sürecine girildiğinde belirleneceğini” vurguladı.
“Cumhur İttifakı’nın adayı olarak öteki ismi konuşabiliriz”
Tatlıoğlu, seçim sürecine girmeden hiçbir partinin adayının da netleşmeyeceğini savunarak değerli bir iddiayı lisana getirdi:
“Seçim Mart 2022’de olursa Erdoğan aday olabilir lakin daha uzun bir müddet olursa Sayın Erdoğan dışında adaylığı konuşabiliriz. Zira, Sayın Erdoğan kaybedeceği bir seçime girmez. Benim öngörüm, bu ilkbaharda olmazsa ondan sonraki sonbaharda yahut 2023’te olacak seçimlerde Sayın Erdoğan’ın dışında bir isim de konuşulabilir.”
CHP’li aday olma ihtimali güçlü
Âlâ Parti kulislerinde, Akşener’in cumhurbaşkanı adayı olmayacağı açıklamasına dikkat çekilirken “CHP’li bir adayla” seçime gidilmesi yüksek mümkünlük olarak bedellendiriliyor.
Geçen seçimlerde tartışılan Abdullah Gül yahut Ekmeleddin İhsanoğlu üzere partiler dışında bir aday seçeneği ise Güzel Parti’nin gündeminde bulunmuyor. Bunun nedeni olarak da “dışarıdan aday”ın, hem parti tabanlarından reaksiyon görme mümkünlüğü, hem de seçmeni motive etmesinin son derece güç olması gösteriliyor.
“Fiili parlamenter sistem protokolü” tartışılıyor
Düzgün Parti’de ayrıyeten, Millet İttifakı’nın seçimi kazanması halinde anayasa değişikliği yapılana kadar fiili olarak parlamenter sistemin uygulanmasına dönük formüller de tartışılıyor.
Anayasa değişikliği öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın fiili olarak “başkanlık sistemi”ni uygulamaya koyduğu anımsatılıyor ve bunun karşıtının Millet İttifakı’nın seçimleri kazanması halinde yapılabileceği konuşuluyor.
Bu çerçevede, muhalefetin adayının cumhurbaşkanı seçilmesi halinde, en çok oyu alan partinin genel liderinin “birinci cumhurbaşkanı yardımcısı” üzere bir sıfatla bakanları belirlemede faal rol oynayabileceği ve Bakanlar Heyeti’nin da ittifak ortağı partilerden atanabileceği; parlamentonun yetkilerinin de yeniden fiili olarak artırılabileceği vurgulanıyor.
Bu nedenle Akşener’in de maksadını “seçimlerden birinci parti olarak çıkmak” olarak koyduğu vurgulanıyor. Cumhurbaşkanı adayının da bu protokol kararlarına uygun bir isim olması gerektiği belirtilirken, zati uymayan bir ismin meşruiyetini yitireceğine dikkat çekiliyor.
CHP: Bizi Akşener’in tutumu bağlar
CHP idaresi, Güzel Parti ile “tartışma” imgesi yaratacak telaffuz ve açıklamalardan kaçınıyor. Lakin Aydın ve kimi Düzgün Partililerin açıklamalarının rahatsızlık yarattığı da söz ediliyor.
Düzgün Partilerin açıklamaları daha çok ittifak içinde “pazarlık gücünü artırma çabası” olarak yorumlanıyor. Muhalefetin adayının ittifak ortakları ile belirleneceğini Kılıçdaroğlu’nun da tekraren lisana getirdiğine dikkat çeken kimi CHP kurmayları, “Anketlerden çıkmayan birisi olmasın deniliyor, çıkmadığı yahut çıkmayacağı nereden biliniyor? Bunlar erken konuşmalar. Âlâ Parti içinde Kılıçdaroğlu’nun adaylığını farklı nedenlerle istemeyenler olabilir. Fakat Meral Hanım’la Kemal Beyefendi ortasında adaylık tartışması üzerinden bir çatlak olacağını düşünmüyoruz. Biz Akşener’in açıklamalarını temel alıyoruz” görüşü lisana getiriliyor.
“Kazanacak aday seçeneği olmak istiyor”
Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanı adaylığı, geçen yıl TBMM’deki bütçe görüşmeleri sırasında adaylık konusunda kendisine “aday ol” diye laf atan AKP milletvekillerine verdiği “Cumhurbaşkanı adayı olup olamayacağımı size kim söyledi?” kelamlarıyla gündeme geldi.
CHP başkanı o tarihten sonra da, adaylık ile ilgili sorulara net olarak “evet” ya da “hayır” karşılığı vermedi. Lakin uzunca müddettir Kılıçdaroğlu’nun adaylığa hazırlandığı söz ediliyor.
CHP kaynakları, Kılıçdaroğlu’nun adaylık konusunda “ittifak ortaklarına kendisini dayatma” üzere bir yaklaşımı olmayacağını belirtirken “Adaylık için hem ittifak ortaklarını hem de tabanı yokluyor, ‘kazanacak aday’ seçeneği olmak istiyor ve adımlarını da buna nazaran atıyor” yorumu yapılıyor.
CHP kulislerinde yüklü görüş Kılıçdaroğlu’nun “Seçimin kendisiyle kazanılacağını görmesi halinde aday olacağı, fakat öbür bir isimle kazanma ihtimali görürse o ismin adaylığını önereceği” tarafında.
İmamoğlu ile daha sık görüşecek
Ankara kulislerinde en çok konuşulan hususlardan birisi ise CHP Önderi’nin İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu ile yaklaşık iki hafta evvel Ankara’da 3,5 saat boyunca baş başa yaptığı görüşme.
Görüşmeden sızan çok bilgi yok. Fakat kulislere yansıyan bilgiye nazaran İmamoğlu, belediyenin projeleri, şimdiye kadar yapılan çalışmaları konusunda Kılıçdaroğlu’na kapsamlı bilgi verdi.
İki ismin cumhurbaşkanı adaylığı konusunu konuşup konuşmadığı konusunda net bilgi yok. Fakat görüşmede, Kılıçdaroğlu ve İmamoğlu’nun daha sık ve periyodik olarak baş başa görüşme kararı aldığı tabir ediliyor.
- Meral Akşener: Cumhurbaşkanlığına aday olmayacağım
- Kılıçdaroğlu’dan CHP’li Kuşoğlu’nun adaylık kelamlarıyla ilgili açıklama: Millet İttifakı’nı dikkate almadan tez söylenmiş sözlerdir
- Kılıçdaroğlu’nun adaylığı konusunda CHP ve Yeterli Parti’de hangi seçenekler konuşuluyor?
- Bütçe görüşmelerine “adaylık” tartışması damga vurdu
- Düzgün Parti başkanı Akşener: Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Millet İttifakı ortak aday çıkarmalı