Şentop açıklama yaptı, tartışma başladı
Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kararıyla İstanbul Mukavelesinden çekilmesinin akabinde, TBMM Lideri Mustafa Şentop’un “Cumhurbaşkanı isterse AİHM kontratından de Montrö kontratından de çekilebilir, teknik olarak yapabilir” biçimindeki açıklaması yeni bir tartışmaya neden olmuştu. Ortalarında TESUD eski Lideri Namık Kemal Çalışkan ile Koramiral Kadir Sağdıç, Türker Ertürk ve Cem Gürdeniz üzere isimlerin de yer aldığı 103 eski kumandan, 4 Nisan 2021 tarihinde bir açıklama yayınlayarak Montrö’ye sahip çıkmıştı. Açıklamada ayrıyeten sarıklı cübbeli fotoğraflarıyla gündeme gelen Amiral Mehmet Sarı’ya da reaksiyon gösterilmişti.
12 yıl mahpus istemi
Bu gelişmenin akabinde hem Cumhurbaşkanlığı hem de TBMM Başkanlığı, açıklamanın “darbe çağrışımlı bildiri” olduğunu öne sürmüştü. Mili Savunma Bakanı Hulusi Akar da bildirinin demokrasiye ziyan verdiğini tez ederek, “Bağımsız Türk yargısının gereğini yapacağına inancımız tamdır. TSK, kişi yahut şahısların hırsı, ihtiras ve şahsi emellerine araç yapılamaz” diyerek açıklamaya reaksiyon göstermişti. Ankara Başsavcılığı ise açıklamaya ait soruşturma başlatmış ve Aralık 2021’de 102 amiral ve 1 general hakkında “devletin güvenliğine yahut anayasal nizama karşı cürüm işlemek için anlaşma” iddiasıyla 12 yıla kadar mahpus istemiyle dava açmıştı.
MSB müdahillik dilekçesi verdi
Haklarında dava açılan kumandanların Pazartesi başlanacak olan yargılamaları öncesinde ise değerli bir gelişme yaşandı. Cumhurbaşkanlığı ve Ulusal Savunma Bakanlığı, davaya bakacak olan Ankara 20. Ağır Ceza Mahkemesine müdahillik talebi içeren bir dilekçe sundu. Mahkemenin katılma talepleri olup olmadığına ait müzekkeresi üzerine gönderilen dilekçede, MSB’nin amirallerin açıklamasıyla ilgili daha evvel hata duyurusunda bulunduğu anımsatıldı. Dilekçede, “Bu kapsamda hiçbir vazife ve sorumluluğu bulunmaksızın bildiriyi yayımlayan belge sanıkları hakkında TCK’nın 316/1’inci hususunda düzenlenen ‘devletin güvenliğine ve Anayasal tertibe karşı kabahat işlemek için anlaşma’ hatasını işlediklerinden bahisle açılan kamu davasında Bakanlığımızın katılan olarak davaya kabulüne ve sanıkların sevk unsurları doğrultusunda cezalandırılmalarına karar verilmesi” istendi.
“En üst hadden cezalandırın”
Cumhurbaşkanlığı da birebir taleple mahkemeye bir yazı gönderdi. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü’nce gönderilen yazıda dava açılmadan evvel sanıklardan şikayetçi olunduğu anımsatılarak, “Söz konusu cürmün niteliği dikkate alındığında, T.C. Cumhurbaşkanlığı olarak sanıklardan şikayetçi olduğumuzu tekrarıyla davaya müdahil olmak gerekmiştir” denildi. Yazıda, “Suçtan ziyan gören sıfatıyla, açılan kamu davasına müdahilliğimize karar verilerek, müdahil taraf olarak beyanlarımızın alınması; sanıkların, hareketlerine uyan TCK’nın 316’ıncı unsurları uyarınca iddianamede yazılı ‘Suç için anlaşma’ cürmünü işlemeleri nedeniyle en üst hadden cezalandırılmalarına karar verilmesi arz ve talep olunur” tabirleri kullanıldı.
