Gazeteci İsmail Saymaz, Danıştay’ın İstanbul Kontratı itirazını reddetmesine şerh koyan üyelerin yazdığı görüşü aktardı. Saymaz, İstanbul Mukavelesi’ni savunan üyelerin, kontrattan neden çekinildiği konusunda hukuken geçerli münasebete yer verilmediğini kaydettiklerini ve bu sürecin keyfi olduğun savunulduğunu belirtti.
“Beş üyenin ortak karşı görüşünde, Cumhurbaşkanı’nın yürütmeye ait kararname çıkarma yetkisinin hudutlu olduğu vurgulanıyor. Anayasa’da andlaşmaların TBMM’deki uygun bulma kanunu sonrası Cumhurbaşkanı’nın onayıyla mümkün olduğu lakin sona erdirme metoduna ait karara yer verilmediği belirtiliyor” diyen Saymaz devamında şunları kaydetti:
Andlaşmaların yasa kararında olduğu, fesih sürecinin Cumhurbaşkanının yetkisinde olmayıp kararname ile düzenlenemeyeceği belirtiliyor. Mukaveleye bağlı çıkarılan 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’un yürürlükte olduğu, uygulanırken mukavelenin temel alınacağının vurgulandığı anlatılıyor.
Kararda şöyle deniyor: “TBMM’de onaylanarak yürürlüğe giren andlaşmanın feshi lakin TBMM’nin maddeyi yürürlükten kaldırması yahut son erdirmeyi uygun bulduğuna ait yeni yasa çıkarması sonrasındaki Cumhurbaşkanı kararı ile mümkün olabilecektir.”
Beş muhalif üyeden Ziya Özcan ve Muhsin Yıldız, İstanbul Mukavelesi’ni savunan bir görüş daha yazdı. Bu görüşte, ‘toplumsal cinsiyet eşitliği’ tabirinin aleyhte yorumlara yol açtığı hatırlatılıyor. Kavram açıkça sahiplenilerek, şu karşılık veriliyor: “Toplumsal cinsiyet eşitliği’ kavramından bir toplumun bayan ve erkekler için uygun olduğunu düşündüğü toplumsal roller, davranışlar, faaliyetler ve özelliklerden bağımsız olarak cinsiyetler ortasındaki eşitliğin; bayan ve erkeğin güç bağları açısından eşit ve adil bir pozisyona sahip olması, gündelik hayattaki kaynak ve fırsatlara eşit formda ulaşabilmesi ve toplumda eşit haklara sahip bireyler olarak kabul edilmesi anlaşılmalıdır.”
Mukaveleden neden çekinildiği konusunda hukuken geçerli münasebete yer verilmediği kaydediliyor ve bu sürecin keyfi olduğu savunuluyor. Bayana karşı şiddetin artan formda devam etmesinin, toplumsal cinsiyet eşitliğinde farkındalığın arttırılmasını mecburî kıldığı belirtilerek, şöyle devam ediliyor: “Kadına yönelik şiddetin devam ediyor olması, bayanları şiddete karşı müdafaaya dair 6284 sayılı yasanın kontrat kararlarına direkt göndermede bulunması, kanunun bayanları gerçek manada müdafaada tek başına kâfi olmayacağını ve kontratın takviyesine gereksinimi olduğunu kabul etmesi karşısında çekilme kararının sebep ve gaye öğeleri istikametinden hukuka alışılmamış olduğu sonucuna varılmıştır.”
Yazının tamamını okumak için .
Akşener’in itirazı Saymaz, yazısında ayrıyeten itirazla ilgili şu bilgileri aktardı: Düzgün Parti önderi Meral Akşener mukaveleyi sona erdiren 3718 sayılı kararnamenin iptali ve 9 sayılı kararnamenin birinci fıkrasındaki ibarenin kaldırılması için Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması gayesiyle Danıştay 10. Dairesi’nde yürütmeyi durdurma davası açtı. Akşener, dilekçesinde şu görüşü savunuyor: Anayasa’nın 90. hususuna nazaran imzalanan milletlerarası andlaşma yasa kararında sayılır. İstanbul Kontratı de 6251 sayılı yasa ile TBMM’de uygun bulunduktan sonra Bakanlar Konseyi’nce onaylandı ve yürürlüğe girdi. Lakin 2017 yılında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilirken, andlaşmaları sona erdirme yetkisi, Bakanlar Konseyi lağvedildiği için Cumhurbaşkanlığı’na bırakıldı. Meğer yetki ve metotta paralellik prensibi mucibince yasa kararındaki İstanbul Mukavelesi, sonlu bir yürütme yetkisi bulunan Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile iptal edilemezdi. 10. Daire, bu isteği reddetti. Akşener, Danıştay 10. İdari Dava Daireleri Konseyi’nde itiraz etti. Konsey, beşe karşı sekiz oyla itirazı geri çevirdi. Oy çokluğuyla verilen kararda, yürütme yetkisinin Cumhurbaşkanına ilişkin olduğu ve andlaşmaları sona erdirmenin de yürütmenin yetkisine girdiği savunuluyor. TBMM’ye andlaşmaların feshine ait vazife ve yetki verilmediği anlatılıyor. |