Der Spiegel, 2021’in ilk sayısısının kapağında, koronavirüse karşı geliştirdikleri aşıyla tüm dünyaya umut olan bilim insanları Uğur Şahin ve Özlem Türeci’ye yer verdi.
Şahin, dergiye verdiği röportajda ‘durumun hiç tozpembe görünmediğini’ ifade etti.
‘Her şey kontrolümüz altında’ gibi bir hava oluştu’
Aşı konusunda şu an Avrupa’da yaşanan yetersizliğin, Avrupa Birliği’nin (AB) satın alma politikası ile ilgili olduğunu ifade eden Şahin, “Birçok farklı firmanın yeterli sayıda aşı üreteceğinden yola çıkıldı. Sanırım, ‘yeterince aşı temin ederiz, durum o kadar da kötüye gitmez ve her şey kontrolümüz altında’ gibi bir hava oluştu. Bu beni şaşırttı” dedi. Şahin diğer yandan, ocak ayı sonunda üretim kapasitesini konusunda önlerini daha net görebileceklerini ancak Almanya için yeterince aşı üreteceklerini ve burada bir sıkıntı yaşanmayacağını vurguladı.
BioNTech’in yönetim kurulunda tıbbi konulardan sorumlu yönetici (CMO) olarak görev yapan Özlem Türeci de röportajda, AB’nin ve bazı ulusal hükümetlerin, aşıyı farklı firmalardan temin etme fikrinin özünde mantıklı olduğunu, ancak “bir noktadan sonra birçok şirketin zamanında teslimat yapamayacağının anlaşıldığını ve o açığı başka bir firmanın ürünü ile kapatabilmek için de geç kalındığını” dile getirdi.
‘ABD aşı konusunda erken davrandı’
Spiegel’in aktardığı bilgilere göre Amerika Birleşik Devletleri (ABD), BioNTech’e henüz geçen temmuz ayında 600 milyon doz aşı siparişinde bulundu. AB ise ancak kasım ayında 300 milyonluk bir sipariş verdi. Şahin, bu durumla ilgili olarak da, “Avrupa’da süreç, diğer ülkelerle olduğu kadar seri ve dolaysız işlemedi” ifadesini kullandı.
Aşı üretimini kısa vadede arttırmanın çok basit olmadığını ifade eden Şahin, “Dünyanın dört bir yanında, bugünden yarına aşıyı gerekli kalitede üretebilecek şekilde uzmanlaşmış, kullanılmayan fabrikalar bulunmuyor. İlaç üretiminde bir anda Aspirin’den ya da öksürük şurubundan aşı imalatına geçemezsiniz. Bu süreç yıllar süren bir uzmanlaşma ve gerekli inşaat ve teknoloji donanımı gerektirir” dedi. Özlem Türeci ise BioNTech’in Avrupa’da beş üretici ile aşı üretimini desteklemeleri konusunda anlaştığını belirtti.
Türkiye ile BioNTech görüşmesi ne durumda?
Türkiye de, BioNTech ile ortak üretim konusunda görüşmelerde bulunuyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün İstanbul’da kıldığı cuma namazının ardından konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Erdoğan, “Almanya ile yaptığımız görüşmelerde bir ortak üretim meselesi de söz konusu. Bu konuda TÜBİTAK çalışmasını sürdürüyor. Buradan da olumlu gelişmeler var” şeklinde konuştu.
SANAYİ ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank dün yaptığı açıklamada, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal’a, Uğur Şahin ile görüşmek üzere Almanya’ya gitmesi için talimat verdiğini belirtmişti. Varank, “‘Beraber bir üretim tesisi Türkiye’de kurabilir miyiz’ diye bizzat gidip görüşmesini istedim. Uğur Hoca, Türkiye ile ilgili güzel cümleler kurdu. Gerçekten burada ortak bir Ar-Ge merkezi kurmak istiyor” demişti.