Büyük Birlik Partisi (BBP) Genel Lideri Mustafa Destici, Rize’de, ÇAYKUR’un çay alım siyasetini eleştirerek, “Burada ÇAYKUR’un yaptığı bir planlama var ya da buna ‘kurnazlık yapıyor’ diyeyim. Daha evvel çay budaması 10’da 1 iken 7’de 1’e düşürülmüş. Yani bu biçimde çay üretimini azaltarak, çok gelen talepleri karşılamak için bunu yapıyor. Fakat bu da kabul edilebilir bir şey değil. ÇAYKUR kendini kurtaracak diye vatandaş ezdirilmemelidir” dedi.
Destici, çay üreticilerinin, ürettikleri çayı özel dala taban fiyattan satamadığını belirterek şöyle konuştu:
“Buraya geldiğimizde arkadaşlara sordum; ‘Rize’de durum nedir’ diye. Çayda taban fiyat 4 lira olarak açıklanmış. Fakat natürel ÇAYKUR’un bir kotası var. ÇAYKUR’a kotası kadar çay satabiliyor üretici. Pekala geri kalan çayı kime satacak çay üreticimiz? ÇAYKUR’a satamadığı çayı üretici tüccara götürüyor. Tüccar ise 2 lira 40 kuruştan çayı alıyor. Nerede kaldı 4 lira? Bir anda fiyat 2 lira 40 kuruşa iniyor. Fiyat 4 lira olarak açıklanmışsa o vakit bu çayın 4 liranın altında satılmasına göz yumulmayacak. Çay üreticimiz burada korunacak, korunması gerekir.”
“Çay bizim için stratejik bir ürün”
Artan gübre fiyatlarına bir an evvel tahlil bulunması gerektiğini söyleyen Destici, “Çay, fındık üzere bizim için stratejik bir eser. Dünyadaki en büyük üreticilerinden biri de biziz. Karadeniz çayı, üzerine kar düştüğü için böcek olmayan kaliteli bir çaydır. Onun için bizler bunun pazarını daha da arttırmalıyız ve çay üreticimizi bu biçimde desteklemeliyiz. Öbür tarım eserleri üreten bölgelerimizde olduğu üzere çay üreticilerinin de en yüksek girdi maliyetlerinden bir tanesi gübre fiyatlarıdır, buna da kesinlikle tahlil bulunması gerekir” dedi.
“6 yıldır destekleme fiyatı değişmiyor”
6 yıldır çay destekleme primlerinin değişmediği vurgusunu yaparak destekleme fiyatının kesinlikle en az 1 liraya çıkartılması gerektiğini söyleyen Destici, “Diğer taraftan baktığımız vakit, her tarım eserinde destekleme fiyatları artıyor yıllık olarak. Lakin çay da destekleme fiyatı, son 6 yıldır dönüm başı 0,13 kuruş olarak değişmedi. Nasıl oluyor da bu fiyat 6 yıldır değişmiyor? 6 yıl destekleme fiyatının birebir kalması hakikaten kabul edilemez. 6 yıllık enflasyon hesaplanmalı, 13 kuruş olan destekleme fiyatı kesinlikle en az 1 Türk lirası bazına getirilmelidir” diye konuştu.
Destici, “Üreticimiz çayı veriyor, lakin fiyatını aylar sonra alıyor. Parası bankada duruyor. Motamot emeklilerimize ve memurlarımıza ödendiği üzere onların da aylarca bankada parası durduğu için bir promosyon da verilmesi gerekiyor” dedi
“Çaykur kendini kurtaracak diye vatandaş ezdirilmemeli “
ÇAYKUR’un kendini kurtarma siyasetini hakikat bulmadığını belirten Destici, “Burada ÇAYKUR’un yaptığı bir planlama var ya da buna ‘kurnazlık yapıyor’ diyeyim. Daha evvel çay budaması 10’da 1 iken 7’de 1’e düşürülmüş. Yani bu halde çay üretimini azaltarak, çok gelen talepleri karşılamak için bunu yapıyor. Lakin bu da kabul edilebilir bir şey değil. ÇAYKUR kendini kurtaracak diye vatandaş ezdirilmemelidir. ÇAYKUR’la ilgili yapılması gerekende şudur. Bence çayla ilgili yeni bir düzenleme, yasal bir düzenleme yapılabilir. ÇAYKUR yenilenebilir. Yeni bir vizyona, yeni bir, reformist bir değişimle yeni bir yapılaşmaya kavuşabilir ve bu biçimde de hem çay üreticimizin elindeki eseri gerçek fiyattan alır hem de öteki taraftan da tüketiciye bunu yüksek maliyetle değil de hakkaniyetli bir fiyatla ulaşmasını sağlayabilir” diye konuştu.
“Yeni fabrikalar kurulmalı”
“ÇAYKUR, çayı 4 liradan alıyor, bu çayı işleyerek 20 liraya satıyor. Ancak rafta çay 40 lira. Yani yüzde 100, ÇAYKUR’dan çay alan toptancı, marketlere bir kar koyarak veriyor. Lakin biz, ÇAYKUR’un toptan 20 liraya sattığı çayı marketten 40 liraya alıyoruz. Burada vatandaşın eli yanıyor. Halbuki çay 30 lira olsa daha fazla tüketilecek. Bunun için yeni pazarlar bulmak lazım. ÇAYKUR’un ihracatını artırmak ve burada yeni fabrikalar yapmak lazım. Hem üreticimize bu çayı ucuz vermeli hem de ülke dışında da bunu çok hoş pazarlamamız gerekir diye düşünüyorum.”
