DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Siyasetleri Lideri Mustafa Yeneroğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2 Mart 2021’de açıkladığı İnsan Hakları Hareket Planı’nı masaya yatırdı. Mevzuya ait bir rapor yayınlayan Yeneroğlu, üstünden bir yıldan fazla bir müddet geçmesine karşın aksiyon planında yer alan gayelerin birçoklarının hala yerine getirilmediğini vurguladı. Yeneroğlu, şu sözlere yer verdi:
“İktidar insan hakları hareket planını hiç ilan etmemiş üzere yapamaz”
“İktidar İnsan Hakları Aksiyon Planı’nı büyük bir gürültüyle ilan ettiğini unuttu ve artık bu hareket planının ismini bile anmıyor. İnsan Hakları Aksiyon Planı hiç ilan edilmemiş üzere yapılamaz. Buna müsaade vermeyeceğiz. Bu gayeyle DEVA Partisi olarak ‘İnsan Hakları Hareket Planı’nın karnesini çıkardık. İktidarın vatandaşlarımızı aldatmasının önüne geçmek için hususun sonuna kadar takipçisi olacağız.”
“261 amacın 165’i unutuldu”
“Sayın Cumhurbaşkanı, kamuoyu ile şahsen paylaştığı İnsan Hakları Aksiyon Planı’nda ülkemiz ve vatandaşlarımız için hukuk devletine ve insan haklarına uyma kelamı vermişti. Ama kamuoyunda oluşan umutlar yeniden boşa gitti. 1 yıldır ortaya konulan maksatlar büyük oranda gerçekleşmedi. Toplam 261 gayenin sırf 96’sı hayata geçirilirken, 165 maksat ise unutuldu. İktidar, verdiği kelamların yarısını bile yerine getiremedi. Örneğin, sulh ceza hakimliklerine yapılacak görevlendirmelerde minimum kıdem kuralı uygulanacaktı ama uygulanmadı. Söz özgürlüğü teminat altına alınacaktı fakat uygulama tam aksine oldu, RTÜK ağır cezalarla televizyonları yıldırma siyasetine devam etti. Mahkumların cezaları ailelerinin ikametine yakın cezaevlerinde infaz edilecekti lakin sürgün eder üzere uzak vilayetlere gönderme uygulaması devam ediyor. Bu örneklerde de görüldüğü üzere kendi aldığı kararlara bile uymayan bir anlayışla karşı karşıyayız.”
“İnsan Hakları Aksiyon Planı rafa kaldırıldı”
Yeneroğlu, İnsan Hakları Hareket Planı’nda ilerleme kaydedilmeyen amaçların bir kısmını şöyle sıraladı:
“Kolluk güçlerinin toplantı ve şov yürüyüşlerine ölçüsüz müdahalesi, azap ve makûs muamele olayları, kuşkulu ve sanık hakları ihlalleri, tabiri alınacak şahısların çok müddetler boyunca bekletilmesi, irtibatın tespiti ve dinlenmesi ile bu kayıtların silinmesi hususlarında gerekli hassasiyet gösterilmemektedir. Ayrıyeten eşe ve boşanmış eşe karşı muhafaza tedbirlerindeki yetersizlikler üzere mevzularda ilerleme kaydedilemedi.”
Yapılan iyileştirmelerin bir kısmında başta İçişleri Bakanlığı olmak üzere bakanlıkların ve yönetimlerin işbirliği ve uyumunun gerektiğini hatırlatan Yeneroğlu şöyle devam etti:
“İlgili bakanlıklar ve kurumlar misyonlarını yerine getirmek mecburiyetindedir. Ama iktidar mensupları işkenceyi ve şiddeti yasallaştırılmaktadır. İktidar ortağının geçtiğimiz günlerde Adana’da anayasal haklarını kullanan vatandaşlarımıza kameralar önünde şiddet ve azap uygulayan polislere sahip çıkması, iktidarın insan haklarına hürmet gösterme konusundaki halini net bir biçimde ortaya koymaktadır. İşkencecileri alınlarından öperek cesaretlendirmek İnsan Hakları Aksiyon Planı’nın neresine uyar? Aksiyon planında azapta idari soruşturma vakit aşımını da kaldıracağız dedikten sonra Emniyet Genel Müdürlüğü’nün azap ve berbat muameleler ortaya çıkmasın ve ispat edilemesin diye toplumsal olaylarda ses ve manzara alınmasının engellenmesi talimatı içeren genelgesi neyle izah edilebilir?
“İnsan Hakları Aksiyon Planı’ndan sonra Türkiye daha da berbata gitti”
Avrupa Komisyonu’nun Türkiye hakkındaki ‘AB Genişleme Siyasetine Ait 2021 Bilgilendirmesi’ raporuna atıfta bulunan Yeneroğlu, raporda tespit edilen eksiklikleri hatırlattı. Raporda; İnsan Hakları Hareket Planı’nda yargı bağımsızlığı konusundaki değerli eksikliklere değinilmediği belirtilirken, Türkiye’de kuvvetler ayrılığı prensibine riayet edilmediği, Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’nun yapısının ve üyelerinin seçim sürecinin güzelleştirilmesine yönelik hiçbir önlem öngörülmediği tespit edildi.
Yeneroğlu açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Avrupa Komitesi raporunda darbe teşebbüsünün akabinde ihraç edilen hakim ve savcılardan hiçbirinin, beraat etmiş olmalarına karşın vazifelerine iade edilmediği, hakim ve savcıların mesleğe alınmasında ve terfiinde objektif, liyakate dayalı, tekdüze ve evvelce belirlenmiş kriterlerin bulunmadığı tespit edilmiş ve bu durum telaş verici olarak nitelendirilmiştir. Keyfi tutuklamaların devamı ve bu nedenle oto-sansürün yaygınlaşması, söz özgürlüğünün gerilemesi eleştirilmiştir. Avrupa Komisyonu’nun hakikat olarak tespit ettiği üzere 2 Mart 2021’de ilan edilen İnsan Hakları Hareket Planı’nda kayda paha yapısal iyileştirmeler öngörülmediği üzere bu aksiyon planı bir yeterli niyet açıklaması olarak görülse dahi o tarihten bugüne Türkiye, demokrasi ve hukuk devleti standartlarında uygunlaşmak yerine her geçen gün daha da berbata gitmiştir.”
