Din İşleri Yüksek Konseyi, “Fetvalar” kitabında, “Baldızıyla zina eden kişinin hanımı boş olur mu” sorusuna “Zina büyük günahlardan olmakla birlikte eşlerden birinin zina etmesi, nikâhlarına ziyan vermez” karşılığı verildi. Felsefeci ve ilahiyatçı Prof. Dr. Şahin Filiz, fetvaya reaksiyon göstererek, “Bu fetva, ensesti zımnen olumlamak demektir” dedi.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın dini bahislerdeki en yüksek karar ve istişare organı olarak faaliyet gösteren Din İşleri Yüksek Kurulu’nun fetvaları, “Fetvalar” ismiyle kitapta toplandı. Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları tarafından basılan ve birden fazla baskı yapan kitabın 2015’te yapılan 3. baskısında ise dikkat çeken bir fetva yer aldı. “Baldızıyla zina eden kişinin hanımı boş olur mu” sorusuyla yayımlanan ve 871. fetvada, “baldızla zina yapmanın nikâhı düşürmeyeceği” belirtildi.
“Nikâha ziyan vermez”
Cumhuriyet’ten Sefa Uyar’ın haberine nazaran, Kuran’da, zinaya ait “Zinaya yaklaşmayın. Zira o, bir hayasızlıktır ve çok makûs bir yoldur” buyrulduğu aktarılan fetvada, “Bu sebeple zina büyük günahlardan olmakla birlikte eşlerden birinin zina etmesi, bu fiili helal görmedikçe nikâhlarına ziyan vermez” denildi. “Baldızıyla zina eden kişinin büyük günah işlemiş olduğu için kesinlikle tövbe etmesi gerektiği” kaydedilen fetvada, nikâhın düşmeme münasebeti olarak da “Baldızla yapılan zinanın nikâhı sona erdirmemesi, baldızla olan evlenme yasağının ebedi değil süreksiz olmasından kaynaklanmaktadır” sözleri kullanıldı. Kelam konusu fetva, Diyanet tarafından internette de yayımlanan kitabın 4. baskısında ise yer almadı.
“Böyle fetva olur mu?”
Felsefeci ve ilahiyatçı Prof. Dr. Şahin Filiz, fetvaya reaksiyon gösterdi. “Fetvaya husus olan usuldeki olaylara dini kılıflar bulmanın ahlak dışı ve İslam’ın ruhuna karşıt olduğunu” vurgulayan Filiz, bilhassa Türk kültüründe evlilik ile kurulan akrabalığın, kanla oluşan akrabalık üzere kutsal olduğuna dikkat çekti. Filiz, “Baldızıyla birlikte olan kişinin, kendi akrabasıyla birlikte olmuş üzere vebali ve hatası vardır. Bu durumu ensest bağ olarak değerlendiriyorum. Hasebiyle bu fetva, ensesti zımnen olumlamak demektir” diye konuştu. Hususun bir de aldatma boyutu olduğunu kaydeden Filiz, “Koyun can kaygısında, kasap et kederinde. Ortada bir aldatma var. Diyanet, olayı nikâhın düşüp düşmemesi ile açıklıyor. Baldızla birlikte olmak yalnızca nikâh hususuyla açıklanamaz. Bu birebir vakitte kültür ve âdetlerle de ilgili. Aldatma, Uygar Kanun’da boşanma sebebidir. Zinanın baldızla ya da diğeriyle yapılması bu durumu değiştirmez. Münasebetiyle bahis İslam dininin mantığına karşıt olduğu üzere Uygar Kanun’a da terstir. Bu türlü fetva olur mu” sözlerini kullandı.
Fetvada, “nikâh yasağının süreksiz olmasının münasebet edildiğini” aktaran Filiz, “‘Eşinden boşandığında baldızıyla nikâh kıyabilir’ mantığı ile verilen ‘nikâh düşmez’ üzere bir fetva, geleceğe ait bir ihtimale yönelik karar oluşturmak demek. Geleceğe dönük kararlar geçersizdir zira ne olacağını bilmiyoruz. Ayrıyeten, Türklerin din anlayışında akrabalıklar yalnızca kanla değil evlatlık alarak, evlenerek ya da süt kardeşliğiyle de kurulur. Boşansalar da iki aile ortasındaki mahremiyet, akrabalık devam eder” dedi.
