Halkların Demokratik Partisi (HDP) bugün Diyarbakır, Muş, Siirt, Ağrı, Şırnak’ın Cizre, İdil; Mardin’in Nusaybin; Hakkari’nin, Çukurca, Yüksekova; Erzurum’un Tekman; Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçelerinde Nevruz kutlaması gerçekleştirdi.
Lokal kıyafetle girmenin yasak olduğu kutlamalarda Diyarbakır Emniyeti’nin açıklamasına nazaran 298 gözaltı gerçekleşti, 15 polis hafif yaralandı.
Yüksek iştirakin olduğu bu merkezlerde, tahlil sürecinde PKK önderi Abdullah Öcalan’ın Kürt probleminin tahlili için açıkladığı deklarasyon hatırlatıldı.
Cezaevlerinde hasta tutukluların durumu, Abdullah Öcalan’a uygulanan tecrit, Kürt sıkıntısının demokratik yollarla çözülmesi ve barış talebi konuşmalarda öne çıkan mesajlardı.
HDP Eş Genel Lideri Pervin Buldan ”HDP olarak Dolmabahçe Mutabakatı’nın ardında olduğumuzu, savunduğumuzu bir kere daha ilan ediyoruz” dedi.
Türkiye’nin büyük bir barışa muhtaçlığı olduğunu söyleyen Buldan, HDP’nin bunun için sorumluluk almaya hazır olduğunu söz etti.
Sabah 11 üzere başlaması planlanan Diyarbakır Nevruzu, yüksek güvenlik tedbirleri, ayrıntılı arama ve mahallî kıyafet yasağı uygulaması nedeniyle gergin başladı.
Protokol noktasıyla birlikte alana girişler beş farklı yerden yapıldı. Girişlerde evvelki yıllarda görülmeyen düzeyde üst araması vardı.
Üzerinde lokal kıyafetle gelip haberlerini bu kıyafetle sunmak isteyen Erbil merkezli yayın yapan K24 televizyonu Diyarbakır temsilcisi Hasan Kösen, bu kıyafetlerle içeriye alınmadı.
Köse, “Leşkeri kıyafet olduğu gerekçesiyle müsaade vermediler, bu halde alana giremeyeceğimi söylediler, bu çok saçma zira daha evvel kıyafetlerimiz sorun olmuyordu” dedi.
Ondan çabucak sonra programda konuşmacı olan Azadi hareketi temsilcisi Ayetullah Aştiyani de birebir münasebetle engellendi.
Platformun önündeki polis bariyerlerinin üzerine çekilen tel örgüler de bu yılın yeni uygulamalarından.
Onlarca çevik kuvvet polisinin tellerin gerisinde durması da günün birinci gerilimlerinden birine yol açtı, polislere ve sahneye plastik şişeleri atıldı.
JAN BALEKSayısı artan kalabalık sahneye yakın durmak için tel örgülerin üzerinden atlayıp sahnenin olduğu kısma geçince, çok sayıda çevik kuvvet kalabalığın üzerine yürüdü, birkaç sefer tekrarlanan bu durum daha sonra polisin müdahalesiyle sonuçlandı, bu sırada yaşanan arbedede hem birtakım polisler hem de telleri aşan kalabalıktan birçok kişi yaralandı.
“İnsanlar bıksın diye yapıyorlar”
Zümrütkent ve Yenihal giriş çıkışlarında ise alana girmek isteyen ve saatlerce bekleyen kalabalığın itirazına polis biber gazı ve tazyikli suyla müdahale etti, çok sayıda kişi gözaltına alındı.
Alandaki bir genç ”Abla burada bir şey yok, sabah dokuzdan beri bizi bekletiyorlar, dört saattir bekliyoruz, hiç bu kadar ayrıntılı arama görmedim, üzerimizde bir şey de yok, gaye yıldırmak, biz de karşı çıkınca biber gazıyla, suyla saldırdılar, gözaltına alınan da çok oldu” dedi.
Sıkı üst aramasına reaksiyon gösterenlerden biri de öğrenci olduğu için gerçek ismini kullanmamızı istemeyen bir gençti.
Nevruz için lokal kıyafet almış, denetim noktasından geçilmeyeceğini duyunca kıyafetin üzerine kot pantolon ve montunu giymiş.
Onu gördüğümde halinden çok mutluydu. Kamuflaj gayeli günlük kıyafetlerini çıkarıp beline jenerasyonunu doluyordu:
“On saat bekleteceklerini bilsem dönmezdim, hava soğuk, beşerler bıksın diye bunu yapıyorlar ancak kimse geri adım atmıyor, bu sene de kıyafetleri mazeret ediyorlar.
“Newroz bayramımız ve buna sahip çıkmak için geldim.”
JAN BALEK Gencin mahallî kıyafetini giydiği an Gözaltılar denetim noktasında aramaya karşı çıkanlarla hudutlu kalmadı. Üzerinde yeşil, sarı, kırmızı renkli kıyafetler giyenler de buna maruz kaldı.
En ilginci ise VOA Kürtçe muhabirine canlı yayında demeç verdiği sırada sivil polislerce gözaltına alınan bir genç bayan oldu.
Li Amedê di dema weşana zindî de mehvana min ji alîye polîsan ve jiber cil û bergên Kurdî hat desteser kirin. @VOAKurdish #newroz pic.twitter.com/A6MgJEkp4P
— Arif Aslan (@arif_aslann) March 21, 2022
Saat 13:30 üzere sahneye çıkan HDP Bayan Meclisi Sözcüsü Ayşe Acar Başaran ise insanların büyük bir coşku ve heyecanla bayram kutlamaya geldiğini söyledi, arama noktalarında polisin insanları bilhassa beklettiğini savundu ve “Kapılarda bekletilen arkadaşlarımız gelinceye kadar biz de programı başlatmayacağız” dedi.
Uzun bir bekleyişten sonra Nevruz programı saat 14:30’a kadar devam etti.
İştirakçilerin Nevruz iletileri
Ayşe ismindeki genç bir bayan iki çocuğuyla kutlamalara gelmiş.
Yedi yıl evvel PKK’ya katılan kardeşi geçen yıl bir çatışmada Tunceli’de öldürülmüş, bu olaydan sonra babasına da 28 yıl mahpus cezası verilmiş.
“Biz barış olacak, kardeşim de dönecek diye umut ederken, o öldü, daha 24 yaşındaydı. Babam 70 yaşından sonra mülteci oldu, buna karşın barış olsun istiyorum, zira çocuklarım var, bari onlar barış ortamında büyüsün, daha fazla insan ölmesin, daha kaç nesil gidecek” diyor.
Hacı Vahdettin de İstanbul’dan gelmiş, birinci sefer Diyarbakır’da Nevruz kutlamalarına katılıyor. O da birçok kişi üzere iki buçuk saat kapıda beklemiş.
Onu gördüğümde bir banka oturmuş dinleniyordu.
“Sabah sekizden beri ayaktayım, yedi saattir bu türlü. Milleti bezdirmek için ellerinden ne geliyorsa yapıyorlar lakin özgürlüğü için yüz yıldır bekleyen bu halkı üç dört saatle yıldıramazlar” diyor.
Buldan: Dolmabahçe Mutabakatı’na bağlıyız
Nevruz alanında son yılların en büyük kalabalığı birikti.
Ahmet Türk ve tutuklu belediye lideri Selçuk Mızraklı’nın iletisi alanda alkışlar ve coşkuyla karşılandı.
Meydandan sık sık Abdullah Öcalan lehine sloganlar atıldı, Pervin Buldan’ın yarım saati aşan konuşmasını beşerler ilgiyle dinledi.
Buldan, “9 yıl evvel bu meydanda ilan edilen tahlil iradesine, Dolmabahçe Mutabakatı’na bağlıyız” dedi.
Buldan 9 yıl evvel 2013’te bu meydanda Öcalan’ın tahlil mektubunu okuduklarını hatırlattı, “Bu mektup tarihi tahlilin yol haritasıydı” diye konuştu:
“9 yılda yaşananlar tahlil mektubunun yeniliğini ve aciliyetini bizlere gösterdi. Biz HDP olarak, Kürtler olarak 2015’teki Dolmabahçe Mutabakatının da 2013’te Amed Newroz’unda okunan o mektubun da gerisinde olduğumuzu ve onu savunduğumuzu bir defa daha ilan ediyoruz.”
Pervin Buldan konuşmasında hükümete yüklendi, barışa, demokrasiye, halkların kardeşliğine, özgürlüğüne, lisanına, kültürüne tecrit uyguladığını söyledi ve ”Demokratik siyasete karşı darbe siyasetlerini hayata geçiren bir iktidarla karşı karşıyayız” dedi.
Pervin Buldan’ın konuşmasında öne çıkan başlıklar ise şöyle:
”Bu meydanlar Selahattinlerin, Figenlerin, Gültenlerin, Sebahatlerin cezaevinde olmasına karşı çıkmanın teyididir. Bu meydanlar Sayın Öcalan’a uygulanan tecridi kabul etmediğimizin teyididir.
“Ukrayna savaşı bizlere bir defa daha barışın aciliyetini göstermiştir. Bunun için HDP olarak diyoruz ki büyük barışlara gereksinim var ve bu büyük barışlar yalnızca Türkiye’de değil dünyanın her yerinde hayata geçmek zorundadır.
”Bizler biliyoruz ki bugün bu ülkenin en büyük sorunu Kürt meselesidir. ‘Kürt sorunu yoktur’ diyerek bu sorun çözülmez, ‘Bu sorunu çözdük’ palavrasıyla da bu sorun çözülmez. Lakin korkarak ve sinerek değil; hamasetle, umutla ve Türkiye halklarının geleceği için, Kürtlerin geleceği için Kürt meselesinin hemen çözülmesine gereksinim var.”