Haftalık Economist mecmuası, Türkiye’de 10 gündür devam eden orman yangınlarını yorumladı. Dergiye nazaran, Türkiye’de iklim değişikliğinin şiddetlendirdiği on yıllardır devam eden “çevre tahribatı” tesirlerini hissettirmeye başladı. Mecmuadaki yazıda “Yetenekli bir yönetici olarak bilinen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın prestiji kül oldu” yorumu yapıldı.
Economist’in, “Türkiye’nin ölümcül yangınları Erdoğan üzerindeki baskıyı artırıyor” başlıklı yazısı şu sözlerle başlıyor:
“Ateşler zirveleri tırmandı, yayıldı, büyüdü ve rüzgarın da tesiriyle süratle kıyıya indi. Birtakım yerlerde çaresiz halk, meskenlerine yaklaşan alevleri savuşturmak için plastik kovalara su doldurmak için denize koştu. Başkaları hayatlarını kurtarmak için ya koştu ya da otomobille kaçtı. Gökyüzü griye, sonra turuncuya döndü. Bir vakitler çam ormanları ve zeytin ağaçlarıyla kaplı olan Türkiye’nin kıyı cenneti, dumanlar dağıldığında küle dönmüştü.”
En az 8 kişinin hayatını kaybettiği ve binlerce kişinin konutlarından tahliye edildiği belirtilen yazıda daha sonra Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi tarafından saptanan bilgilere nazaran Türkiye’de bu yıl 160 bin hektar ormanın yandığı ve bunun 2008-2020 ortasında yanan ortalama alanın dört katı olduğu kaydediliyor.
“Hükümetin felakete hazırlıksız yakalandığı” ve “yerel halkın öfkeli olduğu” söz edilen yazı şöyle sürüyor:
“Felakete hazırlıksız yakalanan hükümet de baskıyı hissediyor. Lokal belediye liderleri yardım için yalvarırken, bakanlar çalışır durumda yangın söndürme uçakları olmadığını kabul ettiler ve gecikmeli olarak helikopterlere başvurdular. Uçaklardan sorumlu kurumun lideri, krizin doruğunda bir düğüne gittiğini itiraf etti. Türkiye sonunda Rusya, Azerbaycan ve AB’den gelen yardım tekliflerini kabul etti. Ülkenin dört bir yanından gönüllüler ve itfaiyeciler, çoklukla protestoculara karşı kullanılan TOMA’lar üzere akın etti. Mahallî halk, hükümetin onları bahtlarına terk ettiği hissiyle çok öfkeli. Türkiye’de medyayı denetleyen heyet, feryatları bastırmak için birtakım televizyon kanallarını yangınlarla ilgili ‘korku ve endişe’ yaymakla suçladı ve onları ‘en ağır yaptırımlarla’ tehdit etti.”
- Financial Times’tan orman yangınları yorumu: ‘Erdoğan baskı altında’
- Guardian’dan orman yangınları yorumu: ‘Türkiye’de hükümete öfke büyüyor’
- Çökertme’de alevlerin ortasında kalan Sky News muhabiri izlenimlerini yazdı: “Topluca hissedilen bir öfke ve çaresizlik hissi var”
‘Erdoğan‘ın yıldızı parlamadı‘
Economist’in yazısı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın krizi yönetme biçimine ait değerlendirmeyle sürüyor ve “Destekçileri tarafından yetenekli bir yönetici olarak takdir edilen otoriter önder Erdoğan’ın yıldızı parlamadı” deniliyor:
“(Erdoğan) ülkesini sarsan krizler altında giderek daha fazla eziliyor görünüyor. 31 Temmuz’da yangınların kuşattığı Marmaris’e geldi. Lokal sakinlere otobüsünden çay paketleri atarken konvoyu trafiği tıkadı. Günler sonra, hükümetin harap olan mülkleri tekrar inşa edeceğine ve evsiz kalanların kiralarını karşılayacağına kelam verdi.”
Yazı, şu satırlarla son buluyor:
“Türkiye, iklim değişikliğinin şiddetlendirdiği onlarca yıllık etraf tahribatının ceremesini çekiyor. Bu yazın başlarında, kabaca ‘deniz salyası’ olarak bilinen kalın müsilaj katmanları, yükselen sıcaklıklar, inşaat çılgınlığı ve endüstriyel akıntının bir sonucu olarak Marmara Denizi’ne, İstanbul’un güneyine yayıldı. Şiddetli bir kuraklık ve suyun tarım için yönlendirilmesi, muhtemelen Anadolu’daki tuzlu sudan oluşan bir gölde binlerce yavru flamingonun vefatından sorumluydu.
“Her yıl ülkenin kıyılarını kaplayan ormanlar daha fazla iç bölümlere çekiliyor, yerlerini sıra sıra yazlıklar ve oteller alıyor. Erdoğan’ın bakanları, inşaatçıları bu yaz çıkan yangınların kavurduğu bölgelerden uzak tutmaya kelam verdiler. Kelamlarına sadık kalsalar bile yangınlar, iklim değişikliğini uzak tutmanın ne kadar zorlaştığını gösterdi.”
