Eğitim ‘Reform’ Yorgunu: 15 Yılda Sistemde Hangi Değişiklikler Yapıldı?

Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk tarafından açıklanan 'liselerde yeni sistem', eğitim sisteminde yaşanan sık değişimleri tekrar gündeme getirdi.

2020 yılından itibaren 9. sınıftan başlayarak kademeli olarak uygulanacak yeni sistem tartışılırken, Milliyet'ten Aysel Bozan Yılmaz, eğitim sistemimizde son 15 yılda yaşanan değişimleri derledi.

Hüseyin Çelik döneminde, liselerdeki eğitim süresi 4 yıla çıkartıldı. Yabancı dilde eğitim verilen hazırlık sınıfı da, birkaç okul dışında tarih oldu.

2005 yılında ise liselere girişte uygulanan LGS kaldırılarak, OKS getirildi. Bu sistemde ilköğretim öğrencileri tek bir sınava giriyordu. Ancak 2007 yılında bu sistem kaldırıldı ve liselere girişte 6., 7. ve 8. sınıfın sonunda girilen Seviye Belirleme Sınavı sistemi getirildi.

YÖK Başkanı Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan'ın döneminde, üniversiteye girişte katsayı uygulaması kaldırıldı.

Açılan davalar sonucunda Mart 2010’da katsayı alan dışını seçenler için 0,12; kendi alanlarını seçenler için 0,15 olarak belirlendi.

2010 yılında, üç sene üst üste yapılan SBS kaldırıldı. İsmi aynı kaldı ancak tek sınav haline getirildi. Bu süreçte, genel liselerin anadolu lisesine dönüşme süreci başladı ve bu süreç 2014'te tamamlandı.

Yine 2010 yılında, ÖSS kaldırılarak üniversitelere girişte iki aşamalı sınav sistemi getirildi. Adaylar, önce Yükseköğretime Geçiş Sınavı’na (YGS) giriyor; barajı aşanlar ise Lisans Yerleştirme Sınavı’na (LYS) katılıyordu.

2011 yılında, katsayı YÖK tarafından kaldırıldı ve her aday için 0,12 oldu. Aynı yıl içinde yapılan YGS'de şifre skandalı patlak verdi ve bazı adayların, belli şifreleri kullanarak doğru cevaplara ulaştığı iddia edildi.

2011'in ekim ayında FATİH Projesi hayata geçirildi. Ülke genelinde 620 bin derslikte akıllı tahta kullanarak dersleri dijital ortama taşımayı hedefleyen MEB, bu kapsamda sınıflara dizüstü bilgisayar, projektör ve internet altyapısı sağlayacaktı. Bu projenin ne kadarının tamamlandığı ise bilinmiyor.

2013'te, bakanlık koltuğuna Nabi Avcı'nın oturdu. Aynı yıl, SBS yerine Temel Eğitimden Orta Öğretime Geçiş sistemi (TEOG) geldi.

Yeni sistemde, öğrenciler 6 temel dersten, her dönem birer tane olmak üzere, 12 ayrı merkezi sınava girdi. Uygulamayla, öğrencinin eğitim döneminde girmek zorunda olduğu yazılılardan biri merkezi olarak yapıldı.

TEOG yerleştirme sonuçları açıklandığında, tercih yapmayan adayların evinden 180-200 km uzaklıktaki okullara yerleştirilmesi tartışma konusu oldu.

Aynı yıl türban ortaöğretimde serbest bırakıldı ve dersanelerin kapatılmasını öngören kanun çıkartıldı. Dersaneler özel eğitim kurumlarına dönüştürüldü.

15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen OHAL kapsamında hazırlanan ilk KHK ile FETÖ ile bağlantısı nedeniyle 934 okul, 15 üniversite, 109 öğrenci yurdu kapatıldı.

Aynı dönemde askeri okullar kapatıldı ve Milli Savunma Üniversitesi kuruldu.

4+4+4 olarak bilinen yeni sistemle 8 yıllık kesintisiz zorunlu eğitim yerine, 12 yıllık zorunlu kademeli eğitim getirildi. İmam hatiplerin orta kısımları yeniden açıldı. 66 aylık çocuklar zorunlu olarak ilkokula başladı. 

İlkokul, ortaokul ve liselerde serbest kıyafet uygulamasına geçildi.

MEB, ilkokul, ortaokul ve liseyi kapsayan 172 sınıf düzeyi için 53 dersin taslak öğretim programını askıya çıkardı. Taslağı inceleyen uzmanların yorumlarına göre Atatürk’e ilişkin bilgiler daraltıldı, Evrim Teorisi Biyoloji dersinden, İsmet İnönü 2. Dünya Savaşı konusundan çıkarıldı. Felsefe’nin ünite sayısı azaltıldı. 15 Temmuz darbe girişimi, STEM ve kodlama, NOBEL Kimya Ödülü’nün sahibi Aziz Sancar müfredata eklendi.

Erdoğan, 15 Eylül’de katıldığı bir programda “TEOG olayını istemiyorum ve bunu da artık yanlış buluyorum” dedi. 4 gün sonra Bakan İsmet Yılmaz, TEOG’un yapılmayacağını açıkladı.

2018’de Prof. Dr. Ziya Selçuk Milli Eğitim Bakanı oldu.

Selçuk tarafından açıklanan 2023 Eğitim Vizyonunda ''zorunlu ders saatleri ve çeşitlerinin azaltılması, sözleşmeli öğretmenlerin görev sürelerinin kısalması, Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun çıkarılması, 5 yaş erken çocukluk eğitiminin zorunlu olması, pedagojik formasyon eğitiminin MEB tarafından verilmesi, elverişsiz koşullarda görev yapan öğretmenlere teşvik verilmesi'' hedefleri yer aldı.

2019’da kapatılacağı duyurulan özel öğretim kursları ve temel liselere ek süre tanındı.