2018 yılı yaz aylarında, dolar/TL 4 liralardan günler içinde 7 liralara, 2021 yılında da Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine başlamasıyla aylar içinde 8 liralardan 18 liralara yükselmişti. 2023 yılında, ağır maruz kaldığımız, seçim sürecinde de en çok konuşulan hususların içinde dolar ve iktisat olurken, Merkez Bankası rezervleri yine gündemde öne çıkıyor. Ekonomistlerin ağır halde uyardığı ekonomik duruma rağmen, Cumhurbaşkanı Erdoğan, hiç bir sorun olmadığını yineledi. Lakin rezervlerle ilgili o denli bir tabir kullandı ki herkesin dikkatini çekti.
Dolar kuru Türkiye’de vatandaşın en çok izlediği göstergelerden biridir. İthal bağımlı cari açığı bol ekonomimizde TL’nin pahası bıçak sırtı olurken, alım gücü bağlamında nitekim değerli bir gösterge olduğu da doğrudur.
Yıllar içinde dünyadaki bol paradan nasiplenerek ‘görece’ bolluk yaşayan vatandaşın, iktisadın gerçek göstergelerinden yol çıktığımızda alım gücünde ya da gelir dağılımı adaletinden hissesinin düştüğü görülse de genişlemeci siyasetler ve büyüme odaklı piyasalarda hissedilir olmadığı da bir gerçek olarak önümüzde duruyor. Tüm bunlar dolar/TL’nin seyriyle anlaşılır ya da görünür hale gelirken, iktisat idaresi de bunu denetim altında tutmak için özel efor sarf ediyor. Bu açıdan bakıldığında yaklaşan tehlikenin boyutunu anlatmaya çalışan uzmanlar dikkate alınmazken, iktidarın ithamları da anlaşılır oluyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan katıldığı bir yayında, “ekonomide sorun olmadığını”, sorun olduğunu söyleyen uzmanların da “kriz tellalı olduğunu” belirtti. Fakat sonraki tabiri dikkat çekti.
Ekonomimiz, bankacılık sistemimiz, finans sistemimiz pek sağlam, bu ortada da tekrar körfezden filan bizim sistemimizin içerisine sağ olsun para depo eden ülkeler oldu. Bu ortada tabi bu da ne yaptı ister istemez kısa bir mühlet için de olsa merkez bankamızı, piyasamızı rahatlattı.
Ekonominin kendi dinamikleri içinde değil de “dost ülke” takviyeleriyle görülen girişler ekonomistlerin sorgulamasına maruz kaldı.
Erdoğan’ın “yeni” olduğunu vurguladığı para girişinin piyasalarda duyulmaması şeffaflık ve rezervlerdeki durum açısından daha telaş verici olarak görüldü.
Seçimler sonrası muhtemel değişiklikler burada soru işareti olarak bulunurken,
Uzun vadeden fazla makroekonomide seçim odaklı yönelim ise farklı bir soru işaretiydi.
Merkez Bankası rezervlerinin AK Parti’nin iktidara geldiği günlere dönmesiyle
Dost ülkelerin “girişlerine karşın” görülen tablo ilgi çekti.
Cumhurbaşkanı’nın “kısa süre” tabiriyle de “seçimlere odaklanıldığı” anlaşıldı. Açıklamayı burada izleyebilirsiniz. Sizin “dost ülkelerin girişine” yorumlarınızı da bekliyoruz.