Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Lideri Donald Trump ile temaslarını aktardı ve “Sayın Trump ile görüşmemiz çok olumlu bir havada geçti, S-400 ve F-35'ler konusunda bize takviye veriyor dedi ve ekledi: “O denli zannediyorum ki külfet olmadan bu süreci aşacağız.”
ABD Lideri Donald Trump ile yaptığı görüşmeyi kıymetlendiren Erdoğan, şöyle konuştu:
“Sayın Trump ile görüşmemiz çok olumlu bir havada geçti. Kendileri S-400 ve F-35'ler konusunda bize takviye veriyor. Yaptırımlara ait olarak farklı opsiyonlara baktıklarını ve Türkiye'ye adil muamele yapılmadığını basının önünde açıkça söz etti. Halkbank konusunun kısa müddette çözüleceğini ümit ediyoruz. İnançlı bölge, üzerinde ısrarla durduğum bir husus ve bu konuda da birlikte çalışmaya devam edeceğiz. İki ülke olarak daha evvel planladığımız 75 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmaya çalışacağız. Sayın Trump, bu yıl içinde Türkiye'yi ziyaret edecek. Yaptığımız konuşmada bir noktaya vardık ve arkadaşlarımız süreci takip edecek. Bu ziyarette bir iş kurulu yahut işadamları toplantısını da gerçekleştireceğiz.”
F-35 krizi: “Ne bu türlü bir tüccar olur ne de bu türlü bir müşteri”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu temaslarınızın en kıymetli gündem hususu S-400 ve Trump'la görüşmenizdi. Trump, 'Obama idaresi Patriot'ları Türkiye'ye satmadı. Erdoğan benim bakış açımla çok çetin biri. Bu tansiyonda Erdoğan'ın kabahati yok. Ben kendisi ile çok güzel anlaşıyorum' dedi ve Türkiye'ye adil davranmadıklarını söyledi. Nasıl izlenimlerle ayrıldınız? Bize detay verir misiniz?” sorusuna, “Aslında çok hoş özetlediniz. Söylediği esasen bu çerçevede söz edilebilecek sözler” biçiminde karşılık verdi.
Erdoğan, 'Trump'ın dediği üzere çetin biri misiniz efendim?' sorusuna ise, şöyle cevap verdi: “Pazarlıkta çetin biriysem ki severim, bu güzel bir şey. Trump birtakım şeyleri söz ederken zihin gerisinde bir şeyler saklamıyor. Mesela bugün basına yaptığı açıklamada S-400 ile ilgili çok açık, net, dürüstçe sözler kullandı. Ben de dedim ki, 'Ben de sizi bu tarafınızla seviyorum' Zira kendi arkadaşları, grubu orada. Takımın içerisinde bu işe karşı duranlar da tahminen var. Bu istikameti sahiden çok çok farklı. Bunları bu formda anlatması da takdire şayan. Obama'ya diyor ki, 'Bu süreci sen bu hale getirdin. Sen şayet Patriotları vermiş olsaydın bugün bu türlü bir durum olmayacaktı. Ancak sen vermedin. Kongre dedin, şu dedin, bu dedin, işi buraya kadar sürükledin. Şu anda da adaletli davranmaya mecburuz.' F-35'ler konusunda bir noktaya geldi, bu çok daha kıymetli. '1 milyar 400 milyon dolar para vermişler. Sen malını vermiyorsun. Bu türlü anılmak da düzgün bir şey değil' dedi. Artık bu parayı verdik ancak malımızı bize vermiyorlar; ne bu türlü bir tüccar olur ne de bu türlü bir müşteri. Bunu da çok açık ve net söylemek bir insanın dürüstlüğüne işaret eder. Bununla ilgili olarak da arkadaşlarımızı görevlendirdik, işin takibini yapacaklar. Savunma Bakanlarımız, Dışişleri Bakanlarımız, onlar da bu işin takibini yapmak suretiyle kapıları inşallah açmış olacaklar. Tabi S-400 konusunda da Sayın Putin'le yanımda yaptıkları şakalaşmalar oldu. Onlar da hoştu. Onların neler olduğunu karıştırmayın. Birtakım şeyler de bende kalsın.”
“Trump'tan yaptırım diye bir şey duymadık”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ” 'Biz ABD ile stratejik ortağız. Bu türlü ülkeler ortasında bu çeşit yaptırımlar olmaz' dediniz. Tam olarak, 'ortadan kalktı' diyemiyoruz tahminen ancak nasıl bir orta yol bulunabilir? sorusunu yanıtladı:
“Yaptırım derken; 'şu şu şu bahiste yaptırım' diye hiçbir şey duymadık şu ana kadar. Sayın Trump, kendisi ile telefon görüşmelerimde, ikili olarak bir ortaya gelişlerimizde şu ana kadar, 'biz size şu yaptırımı yapacağız' demedi. S-400'le ilgili olarak da 'haklısın' dedi. Bugün işi çok daha ileri bir düzeye taşıdık. Bu ileri düzeyde de Sayın Trump 'bu adaletsizliktir' dedi. Bu çok değerli. Sayın Putin'le üçlü olarak bir ortaya geldiğimizde de yeniden makul ve hoş şeyler söyledi. Tabi daha evvel de Sayın Putin ve Trump ortasındaki görüşmeyi Sayın Putin esasen bize anlatmıştı. Yani oralardaki görüşmelerde de bu husus olumlu istikamette. O denli zannediyorum ki rastgele bir badire olmadan bu süreci aşacağız. Tabi bu ortada Sayın Trump'ın Türkiye ziyaretinin gerçekleşmesiyle ve iş kurulunu de yapmak suretiyle bu işi çok daha ileriye taşımış olacağız. Bu ortada biz, bir de oradan THY olarak 100 tane Boeing uçağı alıyoruz.”
“Sayın Trump pozisyonunu belirlemiştir”
Erdoğan, 'Bütün dünya bu görüşmeye gözünü çevirmiş durumdaydı. 'Sayın Erdoğan Trump'ı ikna edecek mi?' diye beklendi. Güya ikna olmuş üzere geldi; 'hiçbir Hollywood setinde bu kadar hoş insanı bir ortada görmedim' diyerek mesela. Nasıl karşıladınız bu yaklaşımını?' sorusuna ise, “Böyle bir yaklaşım elbette düzgün karşılanır. Doğal bundan sonraki süreç de çok değerli. Bu S-400'ler konusunda bilhassa birilerinin, farklı kısımların sağda solda artık konuşmaması lazım. Zira bu açıklamadan sonra Sayın Trump pozisyonunu belirlemiştir. Lakin birileri de maalesef kendilerine nazaran gelin güvey oldular, rastgele yazıp çiziyorlar. Hatta ben konuşmamda da yaptırımlar için 'böyle bir şeyi iddia etmiyorum' açıklamasını kullandım” diye cevap verdi.
“S-400'lerin birinci serisi bir hafta, 10 gün içinde inmiş olur”
“Sayın Trump sizden sonra ABD basınına konuştu. Sizinle yaptığı açıklamaları daha da ileriye götürdü. 'F-35'leri, yani parasını ödediği uçakları almak istiyorlar, bundan doğal ne olabilir ki?' dedi' sorusu üzerine Erdoğan, şunları söyledi:
“Bunu bizim yanımızda da söyledi zati. F-35'ler konusunu daha evvel de kısmen anlatmıştım. Biz şu ana kadar 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yaptık ve alacağımız savaş uçağı sayısı 100 artı 16. Yani toplamda 116 tane. Bunların da ödeme planları belirlenmiş durumda. Mesela geçen hafta 50 milyon dolarlık ödeme yapıldı. Bu peyderpey gidiyor. Bu ödemeyi aksatmadan yapan bir ülkeye, üstelik bir stratejik ortağa karşı bu türlü bir uygulamayı o da haklı olarak eleştirdi; 'ödemesini yapıyorlar ancak biz uçaklarını vermiyoruz' dedi. Bu ABD üzere bir devlete yakışacak bir şey mi? Mümkün değil. Üstelik gönderdiğimiz pilotların eğitim programını durdurmuşlardı. Artık Rusya'da ise tam tersine, S-400'lerle alakalı çok önemli bir eğitim çalışması yapıldı. O eğitim çalışmalarına katılanlar tıpkı vakitte öğretmen konumundalar. Yani döndükten sonra öğretmen olarak burada insan yetiştirmeye başlayacaklar. Biz yola çıkmışız. Şurada tahminen bir hafta, 10 gün içerisinde birinci serisi inmiş olacak. Bu türlü bir noktadayız ve bu bahiste her türlü hazırlık, önlem vesaire bitmiş. Bunu Trump'a açık açık ben de söyledim, Sayın Putin de söyledi.”
“Teknolojik olarak bir S-400 üç Patriot’a bedel”
'Trump'la yaptığınız görüşme sonrası mümkün yeni bir Patriot alımına yeşil ışık yanmış oluyor mu?' sorusu üzerine de Erdoğan şu karşılığı verdi:
“Şimdi enteresan bir şey var. Teknolojik olarak bir S-400 üç Patriot'a bedel. Buna karşın biz kaideleri görelim. Şayet kurallar S-400 ile eşit bile olsa biz Patriot alırız. Lakin eşit olmazsa kusura bakmayın o vakit sen menfaatini düşünüyorsan biz de menfaatimizi düşüneceğiz. Bunu da açıkça söyledik” diye konuştu. Erdoğan, “Eşit derken teknoloji transferini mi kastediyorsunuz” sorusuna, “Hayır. Kredi, ortak idare üzere birçok husus var ve tabi bir de fiyat sıkıntısı. Maliyet tahlillerini yapmadan bu çeşit adımları atabilir miyiz?” karşılığını verdi.