20 yılı Genel Yayın Direktörü olmak üzere 35 yıl aralıksız çalıştığı Hürriyet’in kasım ayında yollarını ayırdığı Ertuğrul Özkök, eşinin ismine gönderme yapan “Tansu’ya Mektuplar” başlığı altında yazılarını sürdürüyor. Yazılarını “newsletter” olarak geniş bir kümeye gönderen Özkök, Rusya’nın Ukrayna işgalinin akabinde bankacılık etraflarında Rus oligarkların paralarını Türkiye getirip getirmeyeceğinin konuşulduğunu belirtti. Özkök, “Özel bankalar Rus oligarklarının parasının Türkiye’ye gelmesinden yana değiller.” değerlendirmesini yaptı. Özkök yazısında ikinci bir kulis olarak da hala Rusya’da çalışan 5 bine yakın Amerikan şirketinin, ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’ne başvurup, “Faaliyetlerini Türkiye’de yürütüp yürütemeyeceği” hakkında bilgi aldıklarını yazdı.
Özkök’ün “Tansu’ya Mektuplar” dizisinde “Günün kulisi; Rus oligarklar paralarını Türkiye’ye getirir mi?” başlıklı yazısı şöyle:
“İstanbul’un bilhassa özel bankacılık etraflarının dün gözü iki kıymetli gelişmedeydi.
Biri Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya Devlet Lideri Putin’le yapacağı görüşme…
Öteki ise Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin, İstanbul’da DEİK( Dış Ekonomik Münasebetler Komitesi) üyeleriyle yapacağı toplantı.
Nedenine gelince…
Bilhassa bankacılık etraflarında son 5 gündür en çok konuşulan mevzu şuydu:
Rus oligarklar paralarını ve yatlarını Türkiye’ye getirir mi?
Doğal asıl soru öbür:
Getirirlerse ne olur?
Bunlar bir kısmı kara para değil, legal
Bunun nedeni de son günlerde Ankara’da birtakım etraflarda geliştirilen şu argüman:
“Şu anda Rus oligarkların elinde 320 milyar dolara yakın para var. Bunun bir kısmının kara para kapsamına girebilir. Fakat küçümsenmeyecek bir kısmı de legal yoldan elde edilmiş para. Hasebiyle o kısmı artık kendine inançlı bir sığınak arıyor. Sanki bu sığınak Türkiye olabilir mi?”
Özel bankalar tedirginliğini hükûmete iletti mi?
Bu mevzunun hükümet etrafında de konuşulduğunu duyuyorum.
Fakat bilhassa özel bankacılık etraflarında bu hususta büyük bir tedirginlik var.
Zira bu parayı alabilecek özel bankaların anında SWİFT dışına çıkarılacağı ve bunun da Türk bankacılık sistemine çok büyük bir darbe vuracağından eminler.
Bu görüşlerin hükûmete bildirilmesini isteyen bankacılar da var. Kısaca özel bankalar Rus oligarklarının parasının Türkiye’ye gelmesinden yana değiller.
Erdoğan -Putin görüşmesinden dışarı yansıyan bir cümle
Cumhurbaşkanı’nın Putin’le yaptığı görüşmeden dışarı yansıyan bir cümle bu tedirginliği daha da arttırdı.
Zira bu görüşmede, Rusya ile Türkiye ortasındaki ticaretin dolar ve Euro dışında ruble, yuan yahut altınla yapılması konusu da gündeme gelmişti.
Bu da, Putin yanlısı Rus oligarklarının paralarının Türkiye’e getirilmesi fikrine güç katabilirdi.
O nedenle Bakan Nebati ile yapılacak toplantı öncesinde konuştuğum kimi bankacılar bu telaşlarının bakana iletilmesi görüşündeydi.
İletilip iletilmediği konusunda bir bilgi alamadım.
Lakin telaşları açıkça lisana getiriliyor.
Mega yatlar Türk limanlarına bağlanırsa
Konuşulan öteki bahis da Rus oligarkların mega yatları.
Covid münasebetiyle Avrupa kapılarını kapatınca son iki yılda birtakım Rus mega yatları bilhassa Bodrum ve Göcek kıyılarına gelmişti.
Bu sayede oligarkların bu kıyıları tanıdığı ve sevdiği, burada arkadaşlar edindikleri, münasebetiyle bir kısmının buralarda gelebileceği iddiaları yapılıyor.
Fakat Amerika ve Avrupa lükleri bu yatlara da el koyduğu taktirde Türkiye üzerinde de bir baskının oluşup oluşmayacağı şimdilik bilinmiyor.
Alışılmış oligarkların bankalardaki paraları dondurulduğu taktirde, büyük masrafları yüzünden bu mega yatların akıbetinin ne olacağı başka bir mevzu.
Büyük bir kısmı elden çıkarılabilir.
İkinci kulis: ABD Ankara Büyükelçiliği’ne gelen 5 binlik şirket listesi
Buna karşılık Ankara’ya ulaşan bir diğer istihbarat var ki o daha kıymetli.
Hala Rusya’da çalışan 5 bine yakın Amerikan şirketi, ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’ne başvurup, “Faaliyetlerini Türkiye’de yürütüp yürütemeyeceği hakkında bilgi almış.” ABD büyükelçiliği de buna olumlu yanıt vermiş.
Bu bilginin Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’ye bildirildiği yolunda bilgi aldım.
Bakan bu bilgiyi çok önemsemiş. Artık Dışişleri’nin görüşü bekleniyormuş.
Evet iki günden beri İstanbul’un iki değerli kulis haberi buydu.