Fehmi Koru*
AK Parti’nin başarılarıyla konuşulduğu devirlerde değerli vazifelerde bulunmuş Mehmet Şimşek’in ismi haftanın gündemindeydi. AK Parti’nin prestij ettiği gazetelerin birinde muteber bir müellif, CHP idaresinin birinci yapılacak seçimde cumhurbaşkanı adayı olması istikametinde onunla görüştüğünü yazdı.
CHP sözcüleri haberi yalanladı.
Seçim tarihi yaklaştıkça muhalefete yeni cumhurbaşkanı adayları yakıştırılacağını duyacak, okuyacağız.
Hepsi de iktidar cephesine yakın kalemler tarafından duyurulacak o adayların…
Muhalefetin cumhurbaşkanı adayının kim olacağını en çok iktidar cephesi merak ediyor.
Gönüllerinden geçen CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu’nun aday olması. O kadar sık bu mevzuyu gündeme taşıdılar ki, evvelce ‘‘Günü gelince adayı müttefiklerimizle belirleyeceğiz’’ karşılığıyla yetinen Kılıçdaroğlu bile, sonunda ‘‘Elbette olabilirim, ama’’ demek zorunda kaldı.
Olacağını sanmam.
CHP’den İstanbul ve Ankara belediye başkanlıklarını kazanmış olan siyasetçilerin isimleri de sıkça yeniden tıpkı kalemler tarafından beklenen adaylar olarak anıldı. Kılıçdaroğlu sonunda, onlar için, ‘‘Bir devir daha belediye lideri kalmaları daha doğru’’ çıkışını yaptı.
Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayını şimdiden belirleme konusunda DÜZGÜN Parti de baskı altında. Meral Akşener’e ‘‘Ben kesinlikle aday olacağım’’ dedirtene kadar baskıyı azaltmayacaklar…
Halbuki Millet İttifakı’nın birinci seçimde cumhurbaşkanlığına kimi uygun göreceğini şimdiden belirlemesinin bir manası yok.
Adayın ismi olmasa da nitelikleri muhakkak: Millet İttifakı içerisinde yer alan partilerin tabanlarının yadırgamayacağı, arayış içerisinde olduğu görülen AK Partili seçmene de çok sıcak gelecek, ülkeyi tek adam zihniyetiyle yönetmeyeceğine kesin inanılan, parlamenter sisteme dönüş için kararlı olduğu bilinen denenmiş bir isim…
Nitelikler günü geldiğinde bir isme kavuşacaktır.
AK Parti’nin adayı
İktidar cephesinin muhalefetin adayı ile zihin jimnastiği yapması bana yersiz geliyor; onların şimdiden üzerinde baş yormaları gereken şu soru daha kıymetli: Yapılacak birinci seçimde Cumhur İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı kim olacak?
MHP ‘‘Bizim adayımız Tayyip Erdoğan’’ diyor, biliyorum.
Pekala AK Parti’nin adayı kim?
Bazıları bu soruma çok fakat pek çok şaşıracaktır, bunu da biliyorum. Tekrar de yazacaklarımı ciddiye alsalar âlâ olur.
Daha evvel yazdığım için detaya girmeyeceğim: Tayyip Erdoğan’ın tekrar aday olmasının önünde önemli bir anayasa pürüzü var. Anayasaya nazaran, bir kişi, lakin iki periyot cumhurbaşkanlığı yapabiliyor. Tek istisna TBMM’nin seçim tarihini erkene almasıdır; anayasa fakat o vakit iki sefer seçilmiş cumhurbaşkanının yine aday olabilmesine imkan sağlıyor (Anayasa m. 106). Anayasa metni ortada sistem değişikliği yapılmış olmasını bu kuralı geçersiz kılacak bir münasebet olarak görmüyor. Metnin sözü çok açık.
Tek sorun bu değil AK Parti açısından.
Son vakitlerde Tayyip Erdoğan’ın ekranlara da yansıyan bir yorgunluk hali var. 20 yılın tartısı ‘doğal aday’ sayılan Erdoğan’ın üzerinde üzücü halde hissediliyor. Anayasal pürüzü aşmak için verilecek gayret sadece bu sebeple bile güçlü geçebilir, başarısızlığa uğrayabilir.
Aday olmayı günü geldiğinde Tayyip Erdoğan’ın kendisi de istemeyebilir.
Bilhassa de kamuoyu yoklamaları aday olduğunda seçilmesinin imkansız olduğunu gösteriyorsa…
[Muhalefetin adayının kim olacağını iktidar cephesinin şimdiden merak etmesinin sebebi herhalde budur. Millet İttifakı üstte belirlediğim niteliklere en uygun ismi aday olarak belirleyebilirse, Cumhur İttifakı’nın onun karşısına kimi çıkaracağını da belirlemiş olacak. AK Parti idaresinin merakı bu yüzden gibime geliyor.]
Çekildiler ve kazandılar
Diğer ülkelerde en zirve misyona erişmiş siyasetçilerden bu noktaya gelenler oldu. Başbakanlığının onbirinci yılında, partisinin başında kaldığı takdirde birinci seçimi kaybedebilecekleri, Muhafazakar Parti ileri gelenleri tarafından, Margaret Thatcher’e hatırlatıldı. O da istese direnebileceği halde geriye çekildi (1990). Yerine gelen John Major partiyi yedi yıl daha iktidarda tuttu.
Tıpkı durum Tony Blair için de kelam konusu oldu. O da seçime yeni bir yüzle gidilebilmesi için başbakanlığının onuncu yılında geriye çekildi (2007).
Almanya’dan da misal örnekler verilebilir.
Örnek isimler ülkelerinin karizmatik liderleriydiler… Vakti geldiğini anladıklarında yahut bu durum kendilerine hatırlatıldığında geriye çekilmeyi bildiler…
Erdoğan da kendisi ve partisi için en gerçekçi tercihin anayasayı zorlayarak aday olmakta ısrar etmek yerine seçilme ihtimali daha fazla bir öteki adayı öne sürmenin daha yanlışsız olduğunu düşünebilir.
Cumhurbaşkanlığını elde tutmak ve partisini tekrar iktidara taşımak için öteki bir yol kalmamışsa bunu birinci anlayacak kişi Tayyip Erdoğan olacaktır.
O durumda Cumhur İttifakı, karşı ittifak tabanına da sempatik gelecek bir aday arayışı içerisine girecektir.
Adayı, sistem değişikliğini, tekrar parlamenter sisteme dönmeyi de savunabilecek biri bile olabilir.
Sedat Peker iletilerinde daima suçladığı bir bakanın cumhurbaşkanı olmayı başına koyduğunu ve çıkışlarıyla bunu kendisinin engellediğini sıkça tekrarlıyor.
Doğruysa AK Parti içerisinde de beklentide olanlar var demektir.
Benim yaptığım hesabı yapan ve cumhurbaşkanı olmayı gönlünden geçiren tek kişi o bakan mı, yoksa diğerleri da var mı?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.