Fehmi Koru*
Şu ‘dış güçler’ ve hele ‘üst akıl’ sahiden çok oluyor. Bir yılda, bir ayda, bir haftada, hele dün tek bir günde, birbiri gerisine bütün rekorları kırdırarak paramızın canına okudular.
TL’nin bedeli bir yılda yüzde 67.24, son bir ayda yüzde 34.39, geçen hafta yüzde 24.96 azaldı. [Böyle bir durumla karşılaşıldığında evvelce “Devalüasyon oldu” deniliyordu, artık ne deniliyor, bilmiyorum.]
Dün bir an 13.77 TL’yi gördü dolar, akabinde 13.44’e indi, sonra daha aşağıya; bu yazıyı yazdığım gecenin bir vakti 1 dolar = 12.90…
Burada dün yayımlanan yazımı şöyle bitirmiştim:
“Bu yazıyı yazdığım gecenin oldukça erken bir vaktinde gazeteler dolar için 11.4112 TL anlık kıymet biçildiği bilgisini veriyor. / Siz bu yazıyı okurken ve piyasaların kapanacağı akşam saatlerinde TL bakalım nasıl bir seyir izleyecek… / Aşağıya mı, yoksa üste yanlışsız mu hareket eder dersiniz…”
Bir günde doların paramız karşısındaki bedeli, 11.41’den 12.90’a yükseldi.
Daima o ‘dış güçler’ ve ‘üst akıl’ yüzünden…
‘Enflasyonla mücadele’ misyonunun yasal sahibi, tıpkı vakitte TL’nin pahasını muhafaza ve kollaması da kendisinden beklenen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’dır (TCMB). TCMB’nin başında misyonuna 20 Mart 2021 tarihinde atanan Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu bulunuyor.
Şahap Kavcıoğlu’nun misyona atandığı 20 Mart 2021 günü, 1 Dolar 7.21, 1 Euro 8.58, 1 Sterlin de 10.97 TL’den süreç görüyordu.
Ortadan sekiz ay geçmiş, dün (24 Kasım 2021) piyasalardaki durum şuydu:
1 Dolar 12.90, 1 Euro 14.50 ve 1 Sterlin de 17.25 TL…
Uygun bir şey değil elbette bu; işte aslında bu yüzden şu günlerde ‘ekonomik kurtuluş savaşı’ verdiğimiz bir defa daha hatırlatılıyor.
Bilindiği üzere, kurtuluş savaşları yabancılara karşı verilir.
Şimdiki kurtuluş savaşı da, herhalde, yabancı paralara karşı veriliyor.
‘Yabancı’ olan her şeyden kuşku duyulması gerekiyor ya, bu kere kuşku duyulan yabancı paralar…
Ne olacak pekala?
Kendi tarihimize bakıldığında, yabancılara karşı kurtuluş argümanlı bir savaş verdiğimizde, o savaştan muzaffer çıkan daima biz olmuşuz. Yabancı paralara karşı çabamızda de tekrar zafer bizim olmak zorunda.
Lakin nedense bir türlü o zafere ulaşamıyoruz.
Kimi TV kanalları arşiv karıştırarak ‘ekonomik kurtuluş savaşı’nın birinci ilanının 2013 yılında yapıldığını bulmuş. Kürsüye çıkan -o vakit Başbakan- Tayyip Erdoğan “Allah’ın müsaadesiyle bu kurtuluş savaşında da tekrar muzaffer olacağız” demiş… 2013’te.
Tıpkı cümle düne kadar galiba altı kere daha tekrar -bu kere Cumhurbaşkanı- Tayyip Erdoğan tarafından ve yeniden tıpkı kürsüde tekrarlanmış…
‘Ekonomik kurtuluş savaşı’ ilan edilmesi birinci gerektiğinde -Aralık 2013 sonu- 1 Dolar 2.02 TL idi.
Bugünkü 12 küsur -hatta 13- TL nerede o günkü 2 TL nerede…
Bu durumda savaşın her safhasında yenilen biz mi oluyoruz?
Her söylem edildiğinde kurtuluş savaşını ‘dış güçlere’ karşı verdiğimiz de duyuruluyor.
Fakat “Hangi güçlere karşı?” sorusu her birinde karşılıksız kaldı.
Bu sefer da teamül değilmedi, yeniden ‘dış güçler’ suçlandı, fakat ‘hangi dış güçler’ olduğu hâlâ müphem.
Olağan şüphelilerden biri yahut birkaçı herhalde…
Yalnız yeniden de benim anlamakta zorlandığım bir mevzu var: TL’nin yabancı paralar karşısında kıymet kaybetmesine daima ‘yerli ve milli’ isimlerin aldığı ekonomik kararlar sebep olmuşa benziyor. Geçen hafta dolar TCMB’nin Para Siyaseti Şurası üyelerinin aldığı kararın akabinde üste hakikat harekete geçti.
Enteresandır, Cumhur İttifakı’nın hükümette temsil edilmeyen küçük ortağının başkanı konuşurken, doların ayarının üste gerçek bozulduğu, konuşmayı canlı yayınlayan televizyonların ekranları altında akan anlık bilgilerde yer alıyordu.
TCMB Para Siyaseti Şurası üyeleri farklı bir karar almış yahut parti başkanları hususa değişik açıdan yaklaşmış olsalardı tahminen de bu yaşananlar yaşanmayacaktı.
Münasebetiyle daha evvel beş sefer ilan edilmiş ‘ekonomik kurtuluş savaşı’nın bir sefer daha ilanı da -yine belki- gerekmeyebilecekti.
Bir dostum, “Bu olanlardan yabancılar suçlanıyor lakin şimdiki bozulmayı güzelleştirecek olanın aslında ekonomimize yabancıların yine ilgi göstermesi olduğu da bilmesi gerekenler tarafından biliniyor” dedi bana.
Yabancı ilgisi bekliyoruz ancak ortada yabancıları ekonomimize çomak sokmakla suçluyoruz.
Geldik yazının sonuna…
Dünkü merakımı bugün için de koruyorum: Bakalım piyasalar yeni güne hangi kurdan başlayacak, gün bitene kadar doların seyri ne olacak?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.