Fehmi Koru*
Yaş ilerleyince hastalıklar kaçınılmaz oluyor; bir gün geliyor, beşerler ölüyor…
Vefat için sıra yok; yaşlılar daha da yaşlanabiliyor da, gençlerden sırasını beklemeyenler de çok.
Her yaştan insanı bağrında barındıran kabristanlar görüş değiştirmeye zorlamak için mevtin sırayla olduğu savında olanların ziyaretini bekliyor.
Şu yakınlarda beni terk etmeye direnen bir rahatsızlığım oldu; öksürerek tıksırarak bir aydan fazla bir mühlet geçirdim. Ciğerim etkilendi, ağır bir antibiyotik tedavisi geçirmem gerekti. 20 günden fazla bir mühlet her gece yatağım yerine bir koltukta uyudum, buna uyumak denebilirse; yatay duruma geçtiğimde öksürük nöbeti beni esir alıyor, yeri göğü inlettiriyordu zira.
Geçen hafta ise bir yakınımı kaybettim. Benden daha genç bir yakınımı. Cenazesi için İzmir’e gittiğimde daha evvel toprağa verdiğimiz yakınlarımızın yattığı kabristanda yer kalmadığı için her zamankinden farklı bir yerde açılmış yeni bir kabristan seçildi. Onu toprağa verirken gözlerimle mezar taşlarını denetledim. Gençler mi daha çok, yaşlılar mı merakıyla…
Her yaştan beşerlerle doluydu kabristan.
Yeni kabristandaki cenazeleri bıraktığımız mezarlar beton yükseltiler halinde olduğu için gözüme tuhaf göründüler. Kentler kalabalıklaştığı, bu yüzden vefatlar artıp kabir muhtaçlığı fazlalaştığı için bu yola başvurulmuş. Ölenin bir yakını daha hayatını kaybettiğinde o da tıpkı mezar yerine gömülüyormuş…
Sırası şimdi gelmeden kaybettiğimiz yakınımın cenazesine -ve oradan da kabristana- çok kalabalık bir sevenler kümesi gelmişti.
Reklam
Ne palavra söyleyeyim, sevenlerinin kalabalığına gıpta ettim.
Vefatından sonra bile sevilmeye devam etmek kıymetli.
Korona salgınının kapanma günlerinde yaşanan tedirginlik yüzünden pek çok insan öldü ve yalnızca en yakın aile fertleri tarafından uğurlanabildi. Yakınlık halkası zayıfladıkça uğurlamaya gelenler uzakta tutuldular.
Pek çok insan o periyotta öldü ve gerisinden ağlayan bile olamadı.
Hatırlanacaktır; bir orta İstanbul’un kent merkezindeki kabristanın alnına “Her nefis mevti tadacaktır” yazılması tartışılmıştı. Birileri ayet de olan o veciz ibareyi ürkütücü bulmuşlardı.
Ürkütücü mü? Hayatın hiç inkar edilemeyecek gerçeği hakikaten ürkütücü sayılabilir mi?
İnsanoğlu ölümlü olarak yaratılmış; dünyaya geldiği birinci günden beri -başlarda kendisi bilmese bile- o ölümsüz gerçek her insan için geçerli.
Hz. Ömer’in nasihat etmesini isteyen birine verdiği yanıta bakın: “Sana nasihat olarak vefat kâfi.”
Reklam
Bu kelam ölüye değil yaşayan birine söyleniyor.
Hiç ölmeyecekmiş üzere mi yaşamalı insan, yoksa yarın ölecekmiş üzere mi?
Filozoflar kadar dinli-dinsiz beşerler da bir vakit gelir bu soru üzerinde baş yorar.
Sorunun yanıtı her beşere nazaran değişse bile son değişmiyor: Her insan bir gün geliyor, ölüyor.
Dün günün bir kısmında ülkemizde haberlere kulak vermiş herkesin gündemine ‘ölüm’ girdi. ‘Ölmüş’ etiketiyle toplumsal medya dalgalandırıldı. Çakma bir mevt haberi. Bu haberi icat edenler fotoğraflar ve görüntüler eşliğinde kendi uydurdukları habere gerçeklik kazandırmaya çalıştılar.
Mevtten medet bekleyenler, mevte siyasi bir mana katarak bunu kendi lehlerine kullanmaya kalkanlar olabileceğini öğrenmiş olduk.
Zavallılık.
Geçen hafta kabristandayken belleğim birinci gençliğimden beri dilimde olan mısraları bana bir sefer daha hatırlatmıştı.
“Bir namazlık saltanatın olacak / Taht misali o musalla taşında” (Cahit Sıtkı) ile başlayıp “Tahtadan yapılmış bir uzun kutu / Baş tarafı geniş ayak ucu dar / Çakanlar bilir ki bu tabutu / Bir gün kendileri dolduracaklar” (Necip Fazıl) ile sona eren bir dizi mısra.
İnsanoğlu yaşlandığını ne vakit anlar?
Kendi hesabıma ben bu soruyu oldukça vakit evvel “Önemli yerlere yaşı benden küçük insanların geldiğini fark ettiğimde” olarak cevaplamıştım.
O soruyu kendime sorduğum sırada öyleydi, gençler yaşlılardan misyonları devralıyorlardı.
Bugün ise kıymetli ülkelerin en zirve noktasında yaşı bayağı ileri beşerler bulunuyor: İngiltere Kraliçesi 95 yaşında. ABD lideri 78 yaşında; bir evvelki lideri ABD’nin 75 yaşındaydı. Emekli olmaya hazırlanan Alman başbakan 67 yaşında. Krallar-kraliçeler hangi yaşta olursa olsunlar, kendileri oğulları yahut kızlarını yerlerine bırakıp bir kenara çekilmiyorlarsa, tahtlarında oturmaya devam ediyorlar; lakin seçimle gelenler, başarılı da olsalar, yerlerini bir diğerine bırakıyorlar.
Hatta başarısız olduklarında bu devir-teslim daha da çabuk oluyor.
Annemin vefat ettiği yaşı geçen yıl geride bıraktım; babamın hayattan ayrıldığı yaşa erişmeme daha yıllar var. Babam ve halam “Dalya” diyemediler, fakat amcam onu diyebildi.
Turgut Özal’ı 66 yaşında kaybettik. Süleyman Demirel ise 91 yaşında hayata veda etti.
Sorun yakınlarına, kendilerini onlara yakın hissedenlere, her ikisi de erken ölümlerdir…
Kimse, yaşları bayağı ileride olsa da yakınlarını kaybetmek istemiyor; onlara nazaran her vefat erken ölüm…
Hastalıkları ve vefatı oyun sananlar var. Ya da sevinilecek bir gelişme. Kulakları toplumsal medyada gelecek haberi bekliyorlar.
İçlerinden bazıları ölmeden evvel öldürme meraklısı; bir gün kendi başlarına geleceğini hiç düşünmeden birilerine ‘medeni ölü’ etiketini yapıştırıveriyorlar.
Oburlarının hastalığına, ölmesine sevinmek dünyanın en acınası hissizliği…
Var öyleleri, var olduklarını dün bir defa daha anladım.
“Neylersin, vefat herkesin başında / Uyudun uyanamadın olacak / Kimbilir nerde, nasıl, kaç yaşında?” (Cahit Sıtkı).
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
Dün Twitter’da Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan için #ölmüş etiketi altında paylaşımlar yapıldı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, kelam konusu paylaşımları yapanlar hakkında cürüm duyurusunda bulundu. |