Fehmi Koru*
‘Demokrasi’ denilen idare biçiminin en temel kuralı, iktidarın özgür ve adil bir seçimle belirlenmesi ve seçimle iktidara gelmiş olanların seçimi kaybedince yerlerini seçimi kazanmış olanlara terk etmeleridir.
Velhasıl, kendileri ismine devlete kim/lerin sahip çıkacağına, kendilerini kimlerin yöneteceğine yaş ve akıl açısından olgun kabul edilen vatandaşların -seçmenlerin- karar verdiği sistemin ismidir ‘demokrasi’…
Sandığın idareye taşıdığı politik takımlar, bu yolda adım atmaya başladıkları birinci gün, bu gerçeği bilir.
Muhalefet vatandaşın gönlünü kazanıp oylarını alarak iktidar olmaya çalışır, iktidara gelme hakkını seçimle kazanınca da seçmenlerin takviyesini daima gerisinde hissedebilmek için anayasa ve maddelerin belirlediği sonlar içerisinde davranmak yanında vatana ve millete iyi hizmete devam eder.
Seçmen de demokrasilerde son karar merciinin kendisi olduğu şuuruyla davranır ve yoldan sapan, vaatlerini yerine getirmeyen iktidarlardan yüz çevirip muhalefetten beğendiklerini iktidarla görevlendirir.
Durduk yere mevcut iktidardan bıktığı ve rastgele bir somut münasebet bulunmasa bile gönlünün muhalefete kaydığı da olur seçmenin…
Sonuncu seçici olduğunun şuurundaki seçmen oyunun kıymetini de bilir.
Türkiye 20 yıldır tek bir partinin iktidarıyla yönetiliyor. AK Parti 2002 yılında seçmenin üçte birinin oyunu alarak iktidara geldi ve çabucak her seçimde seçmenlerinin sayısını artırarak iktidar ömrünü uzatmayı başardı. İktidarı seçmenin sırf üçte birinin oyuyla kazanması seçim sisteminin buna imkan vermesi sayesinde gerçekleşmişti. Sisteme nazaran, oy oranları %9.9 bile olsa partiler yüzde 10 barajına takılıyor ve Meclis’te temsil edilemiyorlar.
vgbbbbbbbbbbbbbbbbbb
Ülkemizde son iktidar değişikliği 2002 genel seçimi ile yaşandı.
Anayasa referandumuyla kabul edilen ‘Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi’ ile sistem değişikliğine gidilirken, cumhurbaşkanı seçilebilmek için ‘%50+1’ oy gerektiğinden seçim sistemi de değiştirildi.
İttifak kurma muhtaçlığı o sistemin gereğidir.
AK Parti MHP ile ittifaka giderek 2018 seçiminde tekrar iktidar olmayı ve ortak adayını cumhurbaşkanı seçtirmeyi başardı.
O muvaffakiyetin, bileşenlere, kurdukları ittifakla sonraki seçimlerde de iktidarı elde tutabilme umudu kazandırdığı anlaşılıyor.
Yanlış bir hesap sayılmaz.
Tek bir kuralla: İki partinin toplam oy oranının daima %50’in üzerinde kalması şartıyla…
Hesabı bozan iki gelişme yaşandı.
Muhalefet olarak bilinen partilerden bir küme da ‘Millet İttifakı’ ortak yerinde buluştular ve ittifakın birinci ortakları olan dört partiye fazla uzak olmayan bir geçmişte kurulmuş iki yeni partinin daha katılma ihtimali belirdi. Altı benzemezden oluşan küme pek dağılacak üzere bir manzara de vermiyor.
İkinci gelişme iktidar cephesi açısından daha vahim: ‘Cumhur İttifakı’nı oluşturan iki partinin -AK Parti ile MHP’nin- oylarında, kamuoyu yoklamalarına gereksinim duyulmadan çıplak gözle bile görülebilen sert düşüşler yaşandı. Kamuoyu yoklamaları ‘Cumhur İttifakı’ karşısında birleşmiş altı partinin birinci seçimde iktidar değişikliğini zorlayabileceğini, onların belirleyeceği ortak adayın cumhurbaşkanı seçilebileceğini gösteriyor.
‘Altı benzemez’ birinci oluşan ittifakın iktidarını zorluyor.
Ee, bu türlü bir durumda ne yapılmalı?
Demokrasilerde bu türlü bir durumda halkın gönlünü çelmeye yarayacak icraatlar dışında yapılabilecek bir şey bulunmuyor.
Seçim gününü, sandığı beklemek yahut ülkeyi yönetme misyonunun tam manasıyla yerine getirilemediği ortaya çıkarsa seçim tarihini erkene çekerek halkın hakemliğine başvurmak dışında…
İşte tam bu türlü bir ortamda, bizde, her vakit değil ancak birçok kez, siyasi mühendislik devreye giriveriyor.
İsminde ‘siyasi mühendislik’ üzere kibarlık kokan bir sıfat kullanılmış olsa da, aslında yapılan kaba saba bir iş: Seçim sistemiyle oynamak…
Seçim kurallarını az oy alınsa bile iktidarda kalmayı sağlayacak biçimde değiştirmek…
Bir evvelki seçimde kendilerinin işine yarayan ittifak sistemini işlemez hale getirecek bir yeni kuralla…
İttifak içerisinde yer alan partilerin %7’ye indirilmiş barajın altında kalmışlarsa oylarını çöpe atmayı öngören bir kuralla…
Halkta takviye bulmuş lakin seçime katılabilmek için yasanın aradığı bütün yurtta örgütlenme kaidesini yerine getirememiş yeni partiler, öbür partilerden alacakları 20 milletvekili takviyesiyle küme kurarak seçime katılmaya hak kazanabiliyordu; bunu imkansız hale getirerek…
Sandık güvenliğinin emanet edildiği konseylerin yapısıyla oynayarak…
İnce işler sizin anlayacağınız…
Böylelikle az oyla iktidarda kalma ve karşı cepheyi bozarak kendi adayını cumhurbaşkanı seçtirebilme mümkün olabilir diye düşünüldüğü belirli.
Olur mu?
Aslında sorulması gereken soru diğer: Olur, olabilir de olmalı mı?
Yahut şu soru: Olursa o yolla elde edilmiş bir iktidara yol açan sisteme ‘demokrasi’ denilebilir mi?
Ya da şu soru: Sistemle oynanarak devamı sağlanmış bir iktidar ülkeyi yönetebilir mi?
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.
