Süveyş Kanalı’nda çapraz bir şekilde karaya oturarak geçişlerin durmasına neden olan 400 metre uzunluğundaki dev kuru yük gemisini kurtarma operasyonu devam ederken, operasyonun günler ve hatta haftalar sürebileceği belirtiliyor.
Yaklaşık dört futbol sahasının uzunluğunda olan ve Tayvanlı Evergreen Marine şirketi tarafından işletilen Ever Given adlı gemi, kanalın güney ucunda bulunuyor.
Yaşanan olay nedeniyle, dünyanın en işlek ticaret yollarından birisi geçici olarak devre dışı kalmış durumda.
Kurtarma çalışmaları için 9 römork gönderildi
BBC Reality Check ekibinin araştırmasına göre, geminin teknik bakımını üstlenen Bernhard Schulte Shipmanagement (BSM) şirketi, kurtarma çalışmaları bölgeye dokuz römork gönderdi.
Uzunluğu yaklaşık 400 metre olan gemi, genişliği 200 metreyi bulmayan bu dar kanalda çapraz bir halde sıkışmış duruyor. Römorklar, halatlar kullanarak ya da doğrudan gemiye temas ederek, gemiyi kanalın iki tarafında bulunan kum tepeciklerinden kurtarmaya çalışıyor.
İlk girişim başarısız oldu
BSM, Perşembe sabahı yaptığı açıklamada, gemiyi hareket etme girişiminin başarısız olduğunu ve kısa süre içerisinde tekrar deneyeceklerini söyledi.
ABD’deki Campbell Üniversitesi’nden denizcilik tarihi uzmanı Sal Mercogliano, geminin her iki kenar arasında sıkıştığını ve bu nedenle de hareket ettirme çalışmalarının son derece zor geçtiğini belirtti.
Geminin etrafındaki tortu ve kumlar kaldırılıyor
Aynı zamanda geminin etrafında sualtındaki tortu ve kumların çıkartılması için de çalışmalar yürütülüyor.
Bu çalışmaları yürüten Hollanda merkezli Boskalis şirketi, kepçeler ve iş makineleriyle geminin etrafındaki kum ve çamuru temizlemeye çalışıyor.
‘Kumun üzerinde muazzam bir ağırlık var’
Boskalis CEO’su Peter Berdowski, şu anda “kumun üzerinde muazzam bir ağırlığın” bulunduğunu ve bu nedenle de kazma, çekme ve ağırlığın hafifletilmesinden oluşan ortak bir yöntem denenmesi gerektiğini ifade etti.
Denizcilik uzmanı Mercogliano, Süveyş Kanalı’ndan geçişlerde bir sorun yaşanmaması için bu bölgede kum kaldırma çalışmalarının zaten sürekli olarak yapıldığını belirtti.
Kanal, Ever Green gibi gemilerin geçişi için 2015 yılında genişletildi
Mercogliano, “Büyük makineler suyun üzerine iyice oturur ve zemindeki tortuları yukarı çeker. Daha sonra bunları toplayıp karada biriktirmeniz gerekir” dedi.
Süveyş Kanalı, 2015 yılında yapılan çalışmalarla Ever Given büyüklüğündeki gemilerin geçebilmesini sağlayacak şekilde genişletildi.
Son aşama yakıtın boşaltılması ve yüklerin alınması
200 bin tonluk gemiyi yeniden yüzdürme çalışmalarının bir sonraki aşaması ise üzerindeki yüklerin kaldırılması ve yakıtının boşaltılması olacak.
Ever Given büyüklüğündeki bir gemi, 20 bin adet 20 ft büyüklüğünde konteyner taşıyabiliyor. Ancak bu işlem, gemiye zarar verme ve dengesini bozma risklerini de beraberinde getiriyor. Bu nedenle de hassas bir şekilde ve acele etmeden yapılması gerekiyor.
Dr Mercogliano, “Büyük, yüzer vinçler getirmeniz gerekir. Ancak şu anda ne yapacak olursanız olun, geminin dengesini hesaplamanız gerekiyor. Bunun geminin stabilitesini nasıl etkileyeceğini değerlendirmelisiniz… En kötü olasılık, ağırlığın (eşit dağılmaması) nedeniyle geminin ikiye bölünmesidir” dedi.
Ayrıca, konteynerlerin oldukça yüksek bir noktaya kadar istiflenmiş olması nedeniyle yüzer vinçler kullanılarak boşaltılması da ayrıca zor olabilir.
Geminin yakıtının boşaltılması daha kolay bir seçenek gibi görünüyor. Ancak bunun da tek başına ağırlığın istenilen düzeye indirilmesine yeterli olup olmayacağı bilinmiyor.
