Hava Kuvvetleri’nden emekli Albay Ahmet Zeki Üçok, orman yangınlara müdahalede uçaklarının kullanılmamasıyla gündeme gelen ve son olarak kayyım heyeti liderinin istifa ettiği Türk Hava Kurumu’na birinci darbenin 2013 yılında kurban derilerini toplama inhisarını kaldıran AKP tarafından vurulduğunu belirtti.
Üçok Cumhuriyet gazetesi müellifi Barış Terkoğlu’nun sorularını yanıtladı.
Üçok şunları kaydetti:
-Nasıl oldu da teknik olarak iflas etmiş bir kurum haline dönüştü?
THK’ya birinci darbe 2013 yılında kurban derilerini toplama monopolünü kaldıran AK Parti tarafından vuruldu. Gelirlerinin neredeyse yarısını kaybetti. İkinci ve üçüncü darbeler THK’nın asker yöneticileri Osman Yıldırım ve Kürşat Atılgan tarafından vuruldu. Son darbe de Cumhurbaşkanı takviyeli Kayyum Heyeti Lideri Cenap Aşçı ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından vuruldu ve maalesef bugünkü haline geldi.
THK’da 2009-2014 tarihleri ortasında emekli general Osman Yıldırım,2015-2018 Kürşat Atılgan, 2018-2019 Ahmet Bertan Nogaylaroğlu genel başkanlık yaptı. 16 Ekim 2019 dan buyana da geçen istifa eden Cenap Aşçı’nın başkanlığını yaptığı Kayyum Heyeti tarafından yönetildi.
-Nasıl oldu da yaklaşık 10 yılda THK dört uçağı uçuramaz hale geldi?
Öncelikle şunu belirtelim, son devirlerde THK’yı yöneten askerler THK’nın iflasında başrolü oynamışlardır. Bunu neye nazaran söylüyoruz, 2018 yılında genel lider olan Nogaylaroğlu’nun misyona gelirgelmez, Güney Bağımsız Kontrol ve SMMMA.Ş. THK’nın mali yapısına ait hazırlatmış olduğu ‘’Türk Hava Kurumu Genel Başkanlığı ve Direkt yahut Dolaylı İştiraki Bulunan İktisadi İşletmeler 30 Eylül 2018 tarihi prestijiyle üzerinde mutabık kalınmış prosedürler raporu’’ da yer alan bilgilerden anlıyoruz. Bu raporda temel olarak Türk Hava Kurumu Genel Başkanlığının mali yapısı iştirakleri olan şirketlere ilişkin mali dataların hepsinin farklı başka incelenmesi sonucu ortaya konmuştur. Bu rapor özet olarak Türk Hava Kurumu ve iştiraklerinin iflas ettiğini tüm açıklığı ile ortaya koymuştur. 2009-2014 tarihleri ortasında genel lider olan Osman Yıldırım vazifedeyken, rüşvet almak, zimmet, misyonu berbata kullanmak üzere kabahatlerden tutuklanıp mahpusa atıldı. Çabucak ardından gelen Kürşat Atılgan için de, Ahmet Bertan Nogaylaroğlu tarafından emsal kabahatlerden hata duyurusunda bulunuldu. Soruşturmalar hala devam ediyor. Nogaylaroğlu, kendi idare ve kontrol konseylerinin topluca istifası sonrasında misyonunu kayyım heyetine devretmek zorunda bırakılmış devrik bir lider. Neresinden bakarsanız bakın tam bir rezalet.
-Raporda yer alan bilgilerden bahseder misiniz?
Hangi rezaletten bahsedelim. THK yalnızca yangın söndürme işi yapmıyor. Ambulans Helikopterleri ile Sıhhat Bakanlığına hizmet sunuyor. 5 Mayıs 2018 tarihinde ihale yapılıyor. İhale için THK dolar kurunu 4.2629 TL öngörerek 19 ambulans helikopteriyle hizmet vermek için fiyat veriyor. 598 milyon TL ile ihaleyi kazanıyor. Devrin THK genel lideri Kürşat Atılgan 300 milyon TL devletin kasasından çıkmasına mahzur olduk diye açıklama yapıyor. Lakin dolar yerinde durmuyor yedi liralara çıkınca tüm harcamaları dolar üzerinden olan helikopterler ihale bedelini süratle tüketiyor. Bunun üzerine helikopter pilotlarının 4 bin dolar civarında olan maaşları 15 bin liraya düşürülüyor. Kabul etmeyen 34 pilot işten atılıyor. Tıpkı yılın Eylül ayında genel lider 10 helikopterle hizmet vermeye devam edeceğiz diye açıklama yapılıyor. Makûs idare, öngörüsüzlük sonucu 9 helikopter devre dışı kalıyor. Ne oluyor ihale şartnamesinde yer alan uçuş ölçüsü tamamlanamıyor ve eksik uçuşlar, cezalar falan derken Sıhhat Bakanlığı ödediği paranın 7.3 milyon dolarını geri alıyor hem de mevcut kur üzerinden. 300 milyon devletin kasasında kaldı diye hava atarken THK, dolar kur farkı eksik uçuş müddetleri derken yüz milyonlarca lira ziyana sokuluyor.
-Sanırım Bağımsız denetçi raporunda Balon uçuşları ve iki özel jete ilişkin bilgiler de yer alıyordu.
THK, yıllardır Ürgüp’te turistik emelli yapılan Balon turizmi yapıyor. Burada talep çok olduğu için balon uçuran şirketlere tıpkı havaalanlarında olduğu üzere günlük uçuş yapabilecekleri slot denen haklar veriliyor. 2013 yılında THK öğlenden evvel 4 ve öğlenden sonra 2 uçuş yapma hakkı olarak 4+2 slot hakkı vardı. Lakin periyodun genel lideri Osman Yıldırım, adeta bugünkü pahası yaklaşık 2 milyon avro olan 2 slot hakkından vazgeçerek 3+1 slot hakkını Saray isimli şirkete yıllık 110 bin dolara kiraladı. Uçuş müddeti kullanılmadığı için THK’nın 2 slot hakkı iptal edildi. Daha sonra gelen genel lider Kürşat Atılgan da 2017 yılında 3+1 slot uçuş hakkını yalnızca 8 bin 602 yolcu taşıma karşılığında 1 milyon 408 bin 68 TL, 2018 yılında da ihalesiz olarak Onur Cins isimli şirkete 390 bin dolara kiraladı. Bu kiralamaların ihalesiz yapılmasının THK’na verdiği ziyanları karşılaştırabilmek için Şubat 2019 – Şubat 2020 yılı kiralama ihalesinin sonuçlarını söyleyeyim: 17 bin 600 garanti Yolcu taşınması karşılığında 10 milyon 577 bin 600 TL. Bu nasıl bir yöneticilik anlaşılabilir bir şey değil.
-Özel jetlerde durum daha vahim güya.
THK’nın iki adet özel jeti var. Bu jetler özel şahıslara ya da özel şirketlere kiralanarak gelir elde ediliyor. Lakin bu jetlerden birisi bakım için Avusturya’ya gönderiliyor. Bakım fiyatı ödenmediği için alıkonuyor. Bakım fiyatı, hangar fiyatı faiz falan derken uçak fiyatının üzerinde borca giriliyor. İkinci uçak Katarlı bir işadamına kiralanıyor. Adam ne kira ödüyor ne de uçağı iade ediyor. Sonunda geri alınıp 2019 yılında üç yıllığına Ukrayna’da bir şirkete kiralanıyor. Bugün bu iki uçağın satsan borçlarını ödeyemeyecek kadar 25 milyon dolar civarında bir ziyan kelam konusu.
“Sorumlu bakan ve kayyum”
-Son günlerdeki yangınlar da THK’nın içler acısı halini ortaya koydu.
Yangınlarda THK uçaklarının kullanılamamasın da bu idarelerin yani askerlerin bir cürmü yok. Bunun sorumluluğu külliyen Tarım Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ile istifa eden THK Kayyum Heyeti Lideri Cenap Aşçı’ya ilişkin. Ahmet Bertan Nogaylaroğlu vazifesini kayyum heyetine devretmeden evvel THK’ya ilişkin 9 uçaktan 4 adedini aktif hale getirmişti. 2019 Mayıs ayı içerisinde yapılan denetimleri sonrası; Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün 2134 Sertifika Referans Numaralı Uçuşa Elverişlilik Gözden Geçirme Sertifikasına nazaran 1030 seri numaralı CL-215 1A10 yangın söndürme uçağı 15 Mayıs 2020 tarihine kadar, 2242 numaralı Sertifikasına nazaran 1027 seri numaralı uçak 29 Mayıs 2020 tarihine kadar, 2738 numaralı Sertifikasına nazaran 1072 seri numaralı uçak 19 Haziran 2020 tarihine kadar, 2309 numaralı Sertifikasına nazaran 1097 seri numaralı uçak 9 Temmuz 2020 tarihine kadar uçuşa elverişliydi. Bu, dört uçak yangın söndürme faaliyetlerinde kullanılabilirler demek. Öteki iki uçağın da 100-150 bin dolar harcanarak aktif edilebilecek kolay iniş kadrosu arızaları vardı. Bu arızalar da en kısa müddette giderilebilir durumdaydı.
“Uçakların uçama hale gelmesinin tek sorumlusu Cenap Aşçı ve kayyım heyeti”
-İstifa eden Cenap Aşçı’nın lideri olduğu Kayyum Heyetinin misyona geldiği 16 Ekim 2019 tarihinde THK’nın yangın söndürme uçakları aktifti demek ki.
Evet. Hiç kıvırmaya gerek yok. Aktif olan yangın söndürme uçaklarının, uçamaz hale gelmesinin tek sorumlusu Cenap Aşçı’nın başkanlık ettiği Kayyum Heyeti ve bu uçakları uçurmamak için adeta çırpınan Tarım Orman Bakanı Bekir Pakdemirli. Misyona geldiklerinde sağlam olarak aldıkları uçakların bakım ve tamirlerini gereği üzere yaptırmadıkları için yangınların söndürülememesinde sorumlulukları çok büyük.”
TIKLAYIN | THK Kayyım Heyeti Lideri Cenap Aşçı istifa etti: “Orman yangınlarında lince kurban edildim”
