HDP milletvekili Oya Ersoy, 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nde yaptığı açıklamada “Sokakları tekrar mora boyayacağız. Vücudumuz, ömürlerimiz, hayatımız, emeğimiz ve birbirimiz için orta sokaklardan yürüyecek caddelerde buluşacağız. İsyanımızın çığlığını duyuracağız. Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden erkek aklı ile tek taraflı çekilmesinin üzerinden geçen mühlet bir yıla yaklaştı. Bu bir yıl içinde meskenlerinde en yakınlarındaki erkekler tarafından katledilen kız kardeşlerimizin sorumlusu bu kararı verenlerdir.” dedi.
Ersoy, “Sözleşmeden tek taraflı çekilmenin akabinde bianet’in açıkladığı erkek şiddeti çetelesine nazaran 2021 yılında; 339 bayan ve 34 çocuk katledildi. Erkekler 96 bayana tecavüz etti, 772 bayan seks işçiliğine zorladı, 424 bayanı taciz etti, 208 çocuğu istismar etti. Erkekler 793 bayana şiddet uyguladı. 2022 yılının daha başındayken Ocak ayında 23, Şubat ayında 22 bayan katledildi. Bunlar sırf basına yansıyan haberler ile ortaya koyulan bilgilerdir. İstanbul Sözleşmesi’nin bayana yönelik şirddetle çabanın en değerli adımlarından biri olarak gördüğü data toplama ve yayınlama kararı ise neredeyse hiçbir vakit uygulanmadı. Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı data tutmuyor ve bu bilgileri kamuoyu ile paylaşmıyor.” diye konuştu.
Ersoy şu sözleri kullandı:
“Siyasi iktidar tarafından uygulanan cinsiyetçi, gerici, erkek hükümran, bayan düşmanı siyasetler ile bayanı aile içine hapsedip mesken içi emek, hasta-yaşlı- çocuk bakımını bayanların sırtına yükleyen, erkeklere bayanın hayatı, vücudu ve emeği üzerinde karar hakkı veren, “makbul kadın” yaratılmaya çalışılıyor. Topluma pompalanan erkek hâkim bayan düşmanı politik telaffuzlar, toplumsal cinsiyeti ortadan kaldırmaya yönelik atılan her adım bayanlara, çocuklara ve LGBTİ+ lara yönelik şiddet ve bayan cinayetleri, çocuğa yönelik istismar olarak hayatta karşılık bulmaktadır.
İstanbul Sözleşmesi’nden tek taraflı çekilme kararının akabinde bayanlar kollayıcı düzenekler ulaşamıyor. Bayanlar uzaklaştırma yahut muhafaza kararı aldırmış olsa dahi bu kararlar onları korumuyor.
Erkekleri güçlendiren âlâ hal indirimleri, cezasızlık siyaseti sonucu bayan katillerini cesaretlendiriyor. Bayan katilleri mahkemelerde nasıl savunma yapacağını ne giyeceğini öğrendi. Cinsiyetçi ve bayan düşmanı telaffuzlar ile erkek hâkim sistem bu katillere bu savunmaları öğretti.
Bayanların kuşkulu vefatlarında de tıpkı tip savunmaları görüyoruz. 2022 yılının birinci ayında 28 bayan kuşkulu formda hayatını kaybetti. Bayanların ölmeden evvel yalnız olup olmadığı araştırılmıyor, dava süreçleri süratlice kapatılıyor. Failler ise yeniden daima bir ağıdan tıpkı savunmayı yapıyor: “ruhsağlığı bozuktu, intihara meyilliydi”
Bayana yönelik şiddeti, tacizi, tecavüzü ve cinayetleri engellemesi gereken iktidar bayanların kazandıkları hakları bir bir tırpanlamayı önüne gaye olarak koydu. İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme, cinsel istismar hatalarında ispat yükümlüğü getirme, ısrarlı takibin kabahat sayılmaması bu iktidar eliyle ya gece yarısı kararnameleri ya da TBMM’den geçirilen maddelerle yapıldı. Meclise getirilmesi planlanan 6 yargı paketinde artık ise bayanların nafaka hakkı gasp edilmeye çalışıyor. Gerçekliği olmayan ve yaratılan düzmece mağduriyet ile bayanların nafaka hakkına göz dikiliyor. Nafaka hakkının gaspı demek, yaşadıklara şiddete mecbur bırakılmaları demektir. Konut içi işlerini ve bakım emeğini sırtına yüklediğiniz bayanların hiçbir toplumsal teminatı olmaması demektir.
Tez edilenin bilakis yoksulluk nafakası bayanlar için zenginleşme aracı değildir. Öteki bir sıkıntı ise aslında hükmedilen nafakanın ödenmemesidir. Nafaka yükümlüsü erkekler sigortasız çalışma ve mal devranı yoluyla ekonomik durumlarını gizleyerek nafaka oranlarının düşürülmesi üzere türlü yollarla nafaka yükümlülüğünden kurtulmaya çalışmaktadır.
Öte yandan bayanlar toplumsal güvenlik sisteminde de önemli hak kayıpları yaşıyor.
KEİG, 1999 ve 2008 yılları ortasında yapılan değişiklikler ile emeklilik yaşı ve prim ödeme mühletinin yükseltildiğini ve bunun da bayanların hali hazırda evlenme, çocuk bakımı üzere süreçlerle kesintiye uğrayan emekliliğini zorlaştırdığını lisana getirdi. Bayanların emekli olsalar dahi, emeklilik aylığı çalışılan süredeki emekli maaşına bağlı olduğu için 2008 yılı sonrasında taban fiyat ile çalışanların emekli olduklarında minimum fiyatın altında maaş alacakları belirtti. . Sistem içerisinde isteğe bağlı sigortalılığa mecbur bırakılan tarım emekçileri, konut çalışanları, mesken eksenli çalışanlar ve meskende bakım işlerini fiyatsız yapanların kazandıklarının çok üzerinde prim ödemek zorunda kaldıkları ve bu sebeple bu haktan yararlanmadıkları belirtildi.
Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden ötürü teminatlı işlere ve eşit fiyata sahip olamayan bayanların emeklilik sisteminde yer alması da yüksek prim ödemeleri nedeniyle mümkün olamıyor. Bilhassa konut içi emeğin sırf bayanlara yükleniyor olması, bayanların konut personeli olarak görülmüyor olması bayanların gelecekte teminatsız hayatlar sürmesine sebep oluyor.
Bayanların haklarına ve ömürlerine karşı savaş açan erkek hâkim bu sisteme karşı yalnız olmadığımızı biliyoruz. Sırtımızı, geceleri sokakta huzursuz yürüyen, hayatına müdahale edilen, şiddete maruz bırakılan, emeği gasp edilen bayanlara, ömrün her alanında ayrımcılıkla yüz yüze olan LGBTİ+’lara yaslıyoruz. Birbirimizin omuz başındayız, birbirimizin garantisiyiz.
“İstanbul Kontratını tekrar imzalatacağız, uygulayacağız!”
Edirne’den Hakkari’ye kadar şiddete, ayrımcılığa, eşitsizliğe, savaşa, yoksulluğa karşı kız kardeşlerimiz ile omuz omuzayız, çaba ediyoruz. İstanbul Mukavelesini tekrar imzalatacağız, uygulayacağız! 6284’ü uygulatacağız! Nafaka hakkımızın gasp edilmesine müsaade vermeyeceğiz!Emeğimizi ve vücudumuzu sömüremeyeceksiniz!
Yüzyıllardır uğraş ederek kazandığımız hakların en ufak zerresininden bile vazgeçmeye niyetimiz yok! Önümüzdeki günleri bayan dayanışmasıyla, bayan çabası ile kuracağız!