İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık ile Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş, ‘Kadına Yönelik Şiddetle Gayrette 2022 Yılı Faaliyet Planı İş birliği Protokolü’nü imzaladı. 3 bakan ile Erbaş, şiddetle gayret vurgusu yaptı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık ile Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş, 75’inci Yıl Huzurevi’nde düzenlenen ‘Kadına Yönelik Şiddetle Çaba 2022 Yılı Faaliyet Planı Tanıtım Toplantısı’na katıldı. Bakan Yanık, bir ülkenin en temel muhtaçlığının huzur ve adaletin tesisi olduğunu, bunu sağlamak için bir ortada çalışmayı sürdürdüklerini söyledi.
Bakanlık olarak toplumsal adalet ve refahı sağlama noktasında sorumluluk aldıklarını belirten Yanık, “Şiddetle uğraş, bugün tüm dünyanın çalışması gereken en değerli meselelerden birisidir. Fizikî, ruhsal, ekonomik ve cinsel şiddet çeşitlerinin yanında artık ‘sanal şiddet’ diye bir gerçeğimiz var ve sanal şiddet üzerinde de çalışmamız gerekiyor. Bu şiddet cinslerinin tümünün yöneldiği en bariz kümelerden biri; elbet bayanlar. Genel şiddet başlığından ayırdığımız bayana yönelik şiddetle uğraş, değişik yolları ve çaba biçimlerini gerekli kılıyor. Gerçekten, tüzel düzenlemelerden farkındalık çalışmalarına, mağdurun güçlendirilmesinden failin rehabilite edilmesine kadar çok istikametli gayret biçimleri üzerinde daima çalışıyor, stratejilerimizi belirliyoruz” dedi.
“Esas olan bayanın değil, mağdurun esası”
Bakan Yanık, 2022 yılı faaliyet planı ile öncelikle mağdurların adalete erişimlerinin güçlenmesi için Adalet Bakanlığı’yla birlikte mağdurların hukuksal süreçlerde daha aktif bir formda bilgilendirilmelerini sağlayacaklarını söyleyerek, “6284 sayılı kanun kapsamında verilen kapalılık kararlarının aktif uygulanması için gerekli tedbirleri alacağız. Tekrar sıhhat önlemlerinin ve danışmanlık önlemlerinin de faal bir halde uygulanması için çalışacağız. Biliyorsunuz, 6284 sayılı kanunla mağdur olan kişinin beyanı temel alınmıştır ve yalnızca önlem kararlarında mağdurun beyanına nazaran, önlem kararı tesisi kelam bahsidir. Böylece şiddet mağdurunun bayan, erkek, genç, yaşlı, engelli ve etnik kimliğinin ne olduğuna bakmadan, şiddet gördüğü failden uzaklaşmasını sağlayarak, can güvenliği riskini en aza indirmiş oluyoruz. En aza indirmenin çabasını göstermiş oluyoruz.
Bu uygulama ile birçok can kaybının yaşanmasının önüne geçtik. Bunu uzaklaştırma kararıyla ilgili bilgilere baktığımızda görüyoruz. Cinayete kurban giden bayanların son 5 yılın ortalamasında yüzde 81’inin ne yazık ki rastgele bir önlem kararı olmadığını görüyoruz. 2021 yılında ise bu oran yüzde 88. Kimi kısımların sav ettiği üzere şiddet failinin mağdurdan uzaklaştırılması, önlem kararının uygulanması şiddeti artırmıyor. Son vakitlerde kamuoyunda bu türlü bir tartışma var; efendim işte önlem kararları olmasa insanları konutundan, eşinden uzaklaştırmasanız; öfkelenip şiddete başvurmayacak. 2021’de yüzde 88’inde önlem kararı yok lakin cinayet var. Demek ki önlem kararlarıyla ilgili tez edilen efsanelerin de çok bir karşılığı yok. Bizim için tek bir can bile çok değerli. Buradan tekrar altını çizmek istiyorum; bayanın değil; mağdurun beyanı temel olan. Mağdur erkek, genç, yaşlı, engelli herkes olabilir. Böylece adaletin sağlanması sürecinde hiç kimsenin hak kaybına uğramadığı bir işleyiş belirledik” diye konuştu.
“Kadın cinayetlerinde yüzde 29 azalış”
Bakan Soylu ise bayana şiddetle uğraşta temel mantığın ‘sıfır tolerans’ ve ‘sıfır şiddet’ olduğunu belirterek, “Sadece aile içi ve bayana şiddetle çaba yapıyor değiliz. Türkiye’de aile ve bayan konusunda bir zihniyet değişimi gerçekleştirdik. Bu bahiste kimsenin yürek edemediği adımlar attık. Bayan Takviye Uygulaması (KADES) şu ana kadar 3 milyon 499 bin bayan tarafından indirildi. KADES uygulamamızı bu yıl 5 milyon bayanın kullanımına ulaştırmayı hedefliyoruz. Bilhassa zımnilik kararlarının mağdurun kamusal hizmetlerden yararlanmasına pürüz olmamasını sağlayarak, ilgili kurumlar ortasında gerekli entegrasyonun çabucak sağlanması gerekiyor. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünde bu sabah prestijiyle birinci adım atılmış oldu. Verilen randevular da baş harflerinden birinci iki, soyadlarından birinci iki harfin yer aldığı süreç başlamış oldu. Belediyelerdeki konukevi sayılarının artırılması gerekli. Eğitim verilen işçi sayısını 500 bin olarak hedefliyoruz. Bayana yönelik şiddetle çabada ortaya koyduğumuz seferberlikte az da olsa uzaklık alıyoruz. Az dememin sebebi; sıfır olmadıktan sonra bizim için az. 22 Mart prestijiyle geçen yılın birebir devrine nazaran bayan cinayetleri sayısı 70’ten 50’ye, yüzde 29 bir azalışa geldi” tabirlerini kullandı.
“Kadınların istihdamda daha güçlü olması için katkıda bulunuyoruz”
Bakan Özer de eğitimde son 19 yılda devrimsel bir dönüşüm gerçekleştiğini, geçmişte başörtüsü mahzurundan ötürü eğitime erişemeyen bayanların, kız çocuklarının olduğunu söyledi. Bu bahsin hiçbir vakit bayana şiddet bağlamında değerlendirilmediğini söyleyen Özer, şöyle konuştu:
“Anayasal bir cürüm olarak eğitime erişim engellendiği üzere birebir vakitte bayana yönelik de bir şiddet gerçekleşti. Bu bağlamda bayana yönelik şiddette konuşan insanların içtenlik ve samimiyetinin kıymetli olduğuna inanıyorum.
Ulusal Eğitim Bakanlığı olarak bir taraftan bayanlarımızın, kız çocuklarımızın eğitimiyle ilgili her türlü imkanı seferber ederken, öbür taraftan vatandaşlarımızın da bayan ve erkek bilhassa bayanların istihdamda daha güçlü olması için her türlü katkıda bulunuyoruz. Bu sene Bakanlık olarak farklı bir yaklaşıma yanlışsız gidiyoruz. Tüm çalışmalarımızı okulla ilişkilendirmeye başladık. Bizim eğitim sistemimizde 57 bin 108 okulumuz var. Okullardaki iklimi değiştirme, okuldaki yönetici, öğretmen idari işçinin çok uyumlu münasebetlerinin sağlıklı bir yerde ilerlediği bir okul iklimini tesis etme tarafında yeni çalışmalar başlattık. İnşallah bu çalışmalarda şiddetle gayret faaliyet kapsamında olmamasına karşın buraya dahil edeceğiz. Okullarımızda şiddete sıfır toleransın olduğu akran zorbalığının mümkün olduğu kadar engellendiği ve önlendiği her türlü aktifliği okullarımızda yaygınlaştıracağız ve destekleyeceğiz.”
“Farkındalık eğitimleri gerçekleştirildi”
Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş ise şiddetin önlenmesi için toplumu bilinçlendirmek üzere hutbeler okunduğunu, vaazlar verildiğini ve eğitim programlarının düzenlendiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Şiddete uğrayan bayanların başvurabilecekleri, rehberlik ve danışmanlık hizmeti alabilecekleri merkezlerin tanıtımı ile bayana karşı şiddeti önlemeye yönelik eğitim faaliyetleri başkanlığımızın öteki kamu ve kuruluşlarıyla iş birliği halinde yürüttüğü çalışmalar ortasındadır. Bayana yönelik şiddetle uğraş kapsamında hazırlanan aksiyon planı çerçevesinde farkındalık oluşturmakla sorumlu paydaş kurumlar ortasındadır. Bayana yönelik şiddetle uğraşta farkındalık çalışmalarıyla hizmet içi eğitim dersleri, aile ve dini rehberlik ofisleri faaliyet ve müracaatları, basılı ve görsel yayınlar şeklide yer almaktadır. Bu bağlamda 2021 yılında vilayetlerimizde şiddet insan onuruyla uyuşmaz bahisli panel, cuma vaazı, fabrika ve kahvehane sohbetlerini içeren farkındalık eğitimleri gerçekleştirildi.”
Konuşmaların akabinde iş birliği protokolü imzalandı.