Britanya ve Avustralya’dan iki filozof, hazırladıkları ortak bir çalışmada hayatın gerçekten anlamsız olduğu sonucuna varıldı. Ancak filozoflara göre bu durum, önemli bir tehdit veya sorun teşkil etmiyor.
Independent Türkçe’den Çağla Üren’in derlediği habere göre Sidney’deki Notre Dame Avustralya Üniversitesi’nde araştırma görevlisi ve ABD’deki Connecticut Üniversitesi’nde araştırma profesörü olan Tracy Llanera, “Aslında, bundan çıkarılabilecek iyi şeyler var” ifadelerini kullandı.
“Perspektifteki değişimin insanlara daha felsefi ve pratik olanaklar açacağını düşünüyorum.”
Llanera, Britanyalı filozof James Tartaglia’la birlikte Nihilizmin Savunması (A Defence of Nihilism) başlıklı 70 sayfalık çalışmaya imza attı.
“Bu kitap, nihilizmin felsefi bir savunmasını sunuyor” diyen iki filozof, insanların bu felsefeye yönlendirilmesi gerektiğini düşünüyor.
Keele Üniversitesi’nde profesör olan Tartaglia, “Nihilizme tutkunum. Çok yanlış anlaşılmış” diyor.
Nihilist bakış açısı insan yaşamının, ilahi bir varlığın iradesinde, kader veya ahlak gibi daha geniş bir bağlamda anlam kazandığı görüşüne karşı çıkıyor. Hatta bazı yorumlara göre nihilist düşünce, herhangi bir şeye değer ya da anlam atfetme girişimlerini de küçümsüyor.
Yeni çalışma ise yaşamın kozmik bir anlamı olmadığı önermesini, insanların kafalarında oluşan olumsuz algıdan ayırmaya odaklanıyor.
Örneğin, Tartaglia, yaşamı nihayetinde anlamsız gören bir kişinin, hayatın kendisini yıkıcı bir şekilde reddeceğine, başkalarını tehlikeye atacağına veya en azından umutsuzluğa düşeceğine dair olumsuz bir kanı olduğunu söylüyor.
Tartaglia, “Bu büyük bir yanlış anlama” diyor.
Popüler kültürdeki en ikonik nihilistler arasında 2008 tarihli Batman filmi Kara Şövalye’nin (The Dark Knight) Joker’i ilk sırada geliyor.
Bu karakter, ahlaki kodları ve kuralları alaya alıyor ve düzenin kendisini bir yanılsama olarak görüyor. İşte bu inançlar, Joker’in kaos, suç ve sosyopati tutkusuna bağlanıyor.
Tartaglia ise “Bu görüşün sizi insanları yok etmeye zorlaması için bir neden göremiyorum” diyor:
“O çok kötü bir nihilist.”
Llanera da nihilizmle antisosyal davranışlar arasında mantıksal bir bağlantı bulunmadığını vurguluyor.
Tartaglia, bugün nihilizmi hem dindarlara hem de ateistlere karşı savunması gerektiğini hissediyor.
Ona göre ateistler de yaşamın anlamını, teknolojiye yükleme eğilimi gösteriyor ve adeta teknolojiye tapınma durumu söz konusu.
Tartaglia, pek çok liderin teknolojik ilerlemeyi, bunun sonuçlarının halk tarafından istenip istenmediğine bakılmaksızın ilerlemesi gereken bir güç olarak algıladığını söylüyor.
“Teknoloji çok kötü yönlere gidebilir” diyen filozof, “İşte bu yüzden nihilizm zahmete değer görünüyor” ifadelerini kullanıyor.
Bunun yanı sıra Tartaglia’ya göre nihilizm, dindarlığın ve sekülerizmin aşırılıklarının karşılanabileceği bir ortak zemin sunduğunu öne sürüyor.
“Yaşam ortak zemindir” diyen Tartaglia, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Nihilistseniz, hiçbir şeyin hayatın ötesine geçtiğini düşünmezsiniz. Bir tarafta köktenciler, diğer tarafta anti-dindar tugay… Nihilizmle hepimiz birbirimizi anlayabiliriz değil mi? Hepimiz yaşamda anlaşabiliriz.”