Türkiye’yi sarsan 17-25 Aralık yolsuzluk operasyonu nedeniyle iktidarla muhalefet tekrar karşı karşıya. Muhalefet “soruşturulsun” derken AKP sessiz. Partide, Erdoğan’ın yolsuzlukla gayret stratejisi konuşuluyor.
Türkiye’yi sarsan 17-25 Aralık rüşvet ve yolsuzluk operasyonunun üzerinden sekiz yıl geçmesine yalnızca dört ay kaldı.
Dört eski bakanın isminin karıştığı rüşvet ve yolsuzluk operasyonu, bu bakanlardan Erdoğan Bayraktar’ın savcılık belgelerindeki teknik takiplerin ve montaj olduğu argüman edilen ses kayıtlarının tamamını doğrulaması ile tekrar siyasetin gündemine oturdu.
Vaktinde soruşturmanın yanlışsız düzgün yapılmadığını, yolsuzluğa ismi karışan bakanların Aziz Divan’da yargılanmadığını söyleyen muhalefet cephesi, eski Etraf ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın açıklamalarıyla yeniden iktidara “Çıkın, konuşun. Soruşturmayı tekrar başlatın” davetinde bulunmaya başladı.
Eski bakan Bayraktar’ın açıklamalarının “itiraf” niteliğinde olduğunu, öteki üç bakanın cürümlerini da “tescillediği”ni düşünen CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu, CHP kurmaylarıyla yaptığı kıymetlendirme toplantısında “Gerçeklerin ortaya çıkarılması için biz de sesimizi yükselteceğiz” bildirisi verdi.
Kılıçdaroğlu daha sonra bir televizyon programında “Olay, Şanlı Divan’a gitmeliydi. Bakanları Büyük Divan’a göndermediler. Gönderemediler Aziz Divan’a. Zira ‘işin ucu sana gidecek’ tehdidi yapıldı” diye konuştu. Kılıçdaroğlu, bu tehdidin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yöneltildiğini söyledi ve Erdoğan’a bu türlü bir tehditte bulunulmasını da “beka sorunu” olarak niteledi.
Savcıların adım atmasını isteyen CHP, TBMM’yi de harekete geçirdi. CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi, TBMM Başkanlığı’na sunduğu araştırma önergesiyle 17-25 Aralık rüşvet ve yolsuzluk operasyonlarının araştırılması için kurul kurulmasını istedi.
“AKP’nin yolsuzlukla çabası bitmez”
Erdoğan Bayraktar’ın açıklamalarına karşılık yolsuzluk operasyonuna ismi karışan öteki bakanlar Muammer Güler, Zafer Çağlayan ve Hâkim Bağış’tan ses çıkmadı. Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Şurası üyesi, eski TBMM Lideri Cemil Çiçek’ten Bayraktar’ın açıklamalarına karşılık “Bu evraklar Büyük Divan’a gitmeliydi. Gitseydi ve bir karar çıksaydı, bugün bunlar konuşulmazdı” değerlendirmesi gelmesi dikkat çekti.
Muhalefet, yolsuzluk belgelerinin tekrar açılmasını, rüşvet tezlerinin soruşturulmasını beklerken AKP’deki sessizlik sürüyor. DW Türkçe’nin ulaştığı AKP’li yetkililer, operasyonun 17-25 Aralık 2013’te olduğunu, üç ay sonrasında AKP’nin mecliste bir soruşturma önergesi verdiğini, CHP’nin bu istikametteki önergesinin ise AKP’den sonra gündeme geldiğini hatırlatıyor.
Parti kurmayları “TBMM Soruşturma Komitesi bakanların Ulu Divan’a gönderilmemesi kararını almıştı. Operasyonla ilgili soruşturma başlatan İstanbul Başsavcılığı da takipsizlik kararı verdi. AKP’nin yolsuzlukla çabası bitmedi, bitmez. Yargı bağımsız. Sayın Cumhurbaşkanımız da yolsuzlukla gayretten ödün vermez. Bundan sonra da gereken yapılır, kimsenin kuşkusu olmasın” demekle yetiniyor.
Parti kurmaylarının verdiği bu bildiriler siyaset kulislerinde “Tüm gözler, dikkatler her vakit olduğu üzere Cumhurbaşkanı Erdoğan’da. Erdoğan ne derse o olacak elbette. Ve o, bu mevzuların konuşulmasını, üzerinde durulmasını istemiyor” halinde yorumlanıyor.
“Erdoğan bakanlara ‘susun’ dedi”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan şimdi bir açıklama yok lakin muhalefet, Erdoğan Bayraktar’ın savlarının “yeni delil” olduğu gerekçesiyle, 17-25 Aralık operasyonunun tüm detaylarıyla tekrar araştırılıp, kamuoyunun bilgilendirilmesi gerektiği konusunda iktidara baskıyı artırıyor.
17-25 Aralık devrinde AKP’nin önde gelen isimlerinden, AKP’den kopan Gelecek Partisi’nin Genel Lider Yardımcılarından Manisa Milletvekili Selçuk Özdağ DW Türkçe’ye konuşurken bakanların Ulu Divan’a gitmesini Erdoğan’ın engellediğini öne sürüyor:
“Ahmet Davutoğlu başbakandı. Bakanları çağırdı, Büyük Divan’a gitmelerini istedi. Lakin onlar hatasız olduklarını öne sürdü. Erdoğan ise bakanlara ‘susun’ dedi. Davutoğlu ile Erdoğan ortasındaki birinci çatışma da bu husustur. Evet, o vakit hükümete karşı bir kumpas düzenlendi lakin bu bakanların soruşturulması gerekirdi, soruşturulmadı. Mecliste, vekillere baskı yapıldı. Bakanların Ulu Divan’a gitmelerinden yana tutum almaları beklenen herkese baskı yapıldı. Bakanlar, kıl hissesi Ulu Divan’dan kurtuldu.
Bakanların yolsuzluk ve rüşvetle ilgili kimi ses kayıtlarının AKP idaresindeki kimi isimlerce o vakit “montaj” olarak nitelendirildiğini hatırlatan Özdağ, Bayraktar’ın açıklamalarının durumu değiştirdiğini anlattı:
“Şimdi, bu kayıtların yanlışsız olduğunu söyleyen bir bakan var. Bu yeni kanıttır, dokümandır. Adalet Bakanlığı, Meclis harekete geçmelidir. Mecliste aklananlar, millet vicdanında aklanmamıştır. Erdoğan Bayraktar da bunu teyit etmiştir. Kimse İstek Zarrab’la ilgisi olanları koruyamaz. Dün ‘Rıza Zarrab’ın önüne yatarım’ diyenler bugün Türkiye Cumhuriyeti devletini bir cürümlünün önüne yatıramazlar. Yargılanıp, hesap vermelidirler.”
Türkiye’yi darbe teşebbüsüne götüren operasyonlar
17-25 Aralık rüşvet ve yolsuzluk operasyonları, 17 Aralık 2013 günü İstanbul ve Ankara’da üç başka soruşturma kapsamında yapılan operasyonlarla başladı. Devrin İçişleri Bakanı Muammer Güler’in oğlu Barış Güler, İktisat Bakanı Zafer Çağlayan’ın oğlu Salih Kaan Çağlayan, Etraf ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar’ın oğlu Abdullah Oğuz Bayraktar, Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan, Fatih Belediye Lideri Mustafa Demir ile iş adamları Ali Ağaoğlu ve İstek Zarrab’ın ortalarında bulunduğu toplam 89 kişi gözaltına alındı. Hükümetin gözaltılardan haberdar olmadığı ortaya çıktı.
25 Aralık 2013’teki ikinci dalga operasyon periyodun başbakanı Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ı da gaye alıyordu
Operasyonlar, “TOKİ’de yolsuzluk”, “Fatih Belediyesi’nde rüşvet” ve “Rıza Zarrab’ın dört bakan ve çocuklarına rüşvet” verdiği tezlerine dayandı. Gözaltına alınanlara rüşvet, misyonu berbata kullanma, ihaleye fesat karıştırma, kara para aklama, altın kaçakçılığı, fuhuşa aracılık suçlamaları yöneltildi. Gözaltına alınanlardan 24’ü, 21 Aralık’ta tutuklandı. Bakan Bayraktar’ın oğlu özgür bırakılırken, Barış Güler ve Kaan Çağlayan “rüşvet almaya ve vermeye aracılık etmek”, İstek Zarrab “rüşvet vermek, cürüm işlemek emeliyle örgüt kurmak”, Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan da “rüşvet almak” argümanlarıyla tutuklandı. Devrin Başbakanı Erdoğan, Türkiye üzerinde operasyon yapıldığından yakındı. Hükümet, emniyette ve yargıda büyük takım değişimi harekatı başlattı.
25 Aralık’ta bakanlar Çağlayan, Güler ve Bayraktar istifa etti. Birebir gün kabine değişikliğine giden Erdoğan, yeni kabinede Hükümran Bağış’a da yer vermedi. Tekrar tıpkı gün Başbakan Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ı da maksat alan ikinci dalga operasyon başladı. Operasyonlardan Gülen yapılanmasını sorumlu tutan hükümet, Gülen hareketini “paralel devlet kurmaya çalışmakla” suçladı. Muhalefet, hükümeti operasyonları gereğince soruşturmamakla eleştirdi.
Süleyman Aslan tutuklandıktan sonra tahliye edildi. İstek Sarraf ve bakanların oğulları hür kaldı. İstanbul Cumhuriyet Savcılığı’nın yürüttüğü inceleme takipsizlikle sonuçlandı. Mecliste kurulan soruşturma komitesi bakanların Aziz Divan’a gitmemesi gerektiği kararını verdi. Erdoğan, Gülen hareketini “terör örgütü” olarak tanımladı. Türkiye, bu operasyonların akabinde 15 Temmuz 2016’da darbe teşebbüsü yaşadı.
Hilal Köylü / Ankara
© Deutsche Welle Türkçe