İktisat profesörü ve Yeniçağ müellifi Esfender Korkmaz, dün Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ekim ayına ait aylık yüzde 2,39, yıllık yüzde 19,89 olarak açıkladığı enflasyon sayılarını kıymetlendirdi.
Enflasyonun Euro bölgesinde 4,1, dünya ortalamasının ise yüzde 5-6 dolayında olduğunu yazan Korkmaz Türkiye’nin bu hususta açık orta önde olduğunu tabir etti.
“Yİ-ÜFE ‘nin yüksek olması, TÜFE ‘nin devam edeceğini gösteriyor” diyen Korkmaz, çekirdek enflasyonun geçen seneye nazaran arttığını ve bu artışın enflasyon trendinin yükselme tarafında olduğunu gösterdiğini yazdı.
Merkez Bankası Lideri Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu’nun gösterge faiz kararında çekirdek enflasyonu dikkate alacağını söylediğini ve faiz oranlarını iki ay üst üste indirim yaparak yüzde 16’ya düşürdüğünü yazan Korkmaz şöyle devam etti: “ Ekim ayında Merkez Bankasının kabul ettiği çekirdek enflasyon TÜİK’in ”C” olarak hesapladığı “Enerji, Besin ve Alkolsüz içecekler ile tütün eserleri ve altın hariç TÜFE” oranı yüzde 16,82 oldu. Bu koşullarda, çekirdek enflasyona nazaran MB gösterge faizi, eksi 0,7 oldu. Merkez Bankasının faiz indirme mazereti kalmadı.
Aslında, Türkiye koşullarında Merkez Bankasının kabul ettiği çekirdek enflasyonda yanlışsız değil. Doğrusu ”işlenmemiş besin eserleri, güç, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç” olarak TÜİK’in ”B” olarak hesapladığı enflasyondur. Bu oran da yüzde 18,50’dir ve MB gösterge faizi bu enflasyona nazaran eksi 2,11 dir.
Çekirdek enflasyon;
* Fiyatı arz ve talep kaidelerinden daha çok piyasa dışı faktörlerin tesirinde kalan mallar. Kelam gelimi petrolde OPEC kararları Petrol üretim ve fiyatlarında daha tesirlidir.
* Üretimi ve arzı yıllık İklim değişiklikleri üzere piyasanın denetim edemediği olaylara bağlı olarak değişen mallar, kelam gelimi tarım eserleri.
* Fiyatı hükümet kararları ve özel vergiler yoluyla değişen mallar. Alkollü içecekler ve tütün üzere mallar.
* Besin ve Güç temel mallar olduğu için, bu malların fiyatlarında artış birebir oranda talebi etkilemiyor. Besin fiyatları artsa da almak zorundayız. Akaryakıt fiyatları artsa da arabayı çalıştırmak için akaryakıt almak zorundayız.
Bu kurallara Türkiye koşullarında çekirdek enflasyon tanımına uygun olan enflasyon TÜİK’in ”B” olarak hesapladığı çekirdek enflasyondur.
TÜİK’in ”C” olarak hesapladığı çekirdek enflasyonda alkollü içecekler yoktur. Besin olarak ta işlenmiş besin vardır. Benim görüşüme nazaran, işlenmiş besin çekirdek enflasyon tarifine uymaz. Zira besinin işlenmesi ve pazarlanması, bir yıllık iklim değişikliğini geçiyor. Yeterli ve berbat yıllar harmanlanmış oluyor.
Dahası, genel olarak gerçek faiz hesabında TÜFE oranı dikkate alınır. MB Hileli yol seçti ve daha düşük görerek Çekirdek enflasyonu kullandı. Bu durumda da MB gösterge faizinde gerçek faiz oranı yüzde, eksi 3,33’tür.”
Yazının tamamını okumak için