‘Türkiye İktisat Modeli’ uygulamasıyla 2021 yılı sonlarından bu yana görülen gelişmeler, gayelerin gerçekleşmelerden giderek uzaklaştığını gösteriyor. İhracat, üretim, işsizlik, yatırım, piyasa faizleri, cari istikrar ve enflasyonda güzelleşmeler hedeflenen seviyelerden farklı bir patikada oluşurken, seçimlere yaklaşılıyor olması da hükümetin alanını daraltıyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, misyona geldiği günden bu yana tenkitlerin odağında yer alırken, her daim renkli kişiliğiyle bu atakları göğüsledi. Lakin seçim konu bahis olunca, farklı parametreler teferruat olduğundan, iktisatta geçmiş devirlerde misyon alan Mehmet Şimşek’in ismi periyodik olarak tekrar gündeme geldi.
Mehmet Şimşek, ekonomist ve ‘trader’lık geçmişi olan bir isim olduğundan piyasaların geçmiş yıllarda vazifeye gelmesini olumlu fiyatladığı bir siyasetçi olarak öne çıkmıştır.
2007-2009 ortasında İktisattan Sorumlu Devlet Bakanlığı, 2009-2015 yıllarında Maliye Bakanlığı ve 2015’ten sistem değişikliğine dek Başbakan Yardımcılığı yapmış bir isim olan Mehmet Şimşek, 2018’den bu yana da dönemsel olarak vazifeye geleceği tezleriyle gündeme taşınıyor. Her seferinden da yalanlanıyor ya da unutularak üstü kapatılıyor. Bu kere ise seçimler öncesi yeniden ortaya çıkan Şimşek ismi iki taraf içinde de geçiyor.
Seçim çalışmalarını sakin ve sessiz bir formda yürüten hükümetin, gelecek hafta başlayacak olan Ramazan ayı nedeniyle miting çalışmalarını hızlandırmayacağı argüman ediliyor. Sarsıntı felaketlerinin akabinde geniş bir alanda süren çalışmalara odaklanılırken, bölge bir de sel felaketiyle sarsıldı. Bunların üzerine seçim sonrası periyoda dair problemlerin büyüdüğü iktisatta “normale dönme” çalışmaları yapıldığı tez edildi.
Reuters’ın argümanlarına nazaran, Cumhurbaşkanı Erdoğan, eski bakan Mehmet Şimşek’i iktisadın başına getirerek iktisat siyasetlerinde birinci iktidara geldikleri 20 yıl öncesinin unsurlarına dönüş planlıyor.
Reuters’ın hükümete yakın kaynakları, ‘AK Parti özüne dönüyor’ derken, özgür piyasa iktisadına ve Ortodoks kurallara dönüleceğini belirtti.
Kaynaklar ayrıyeten çok tartışmalı ‘Türkiye İktisat Modeli’nin anılmayacağını iletirken, ‘enflasyonla mücadele’, ‘kamuda hesap verilebilirlik’, ‘ihalelerde şeffaflık’ üzere eski unsurlara yine vurgu yapılacağını belirtti.
Seçim manifestosu için Erdoğan’ın onayının beklendiği belirtilirken, kabul edilmesinin kabine ve iktisat idaresi için “radikal” değişiklik manasına geldiği belirtildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Mehmet Şimşek’i iktisadın başına getirmeyi hedeflediğini lakin bunun da ‘ekonomi siyasetlerinde radikal değişim’ manasına geldiğinin bilindiği ve bürokrasiyle kabinenin de kendisine ahenk sağlaması gerektiği belirtildi.
Diğer yandan da muhalefetin de Şimşek’le ilgilendiği sav edildi. Millet İttifakında 6 partiden 3’ünün Şimşek ile çalışmak istediği belirtilirken, daha önce seçimler kazanıldığında Ali Babacan’ı iktisattan sorumlu olacağı konuşulmuştu.
Her argümanda olduğu üzere Mehmet Şimşek cenahı sessizliğini korudu.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, 2021 yılı Aralık ayı başında misyona getirilmişti. Berat Albayrak periyodunda de bakan yardımcılığı yapmış olan Nebati, yerine geldiği Lütfi Elvan’dan sonra Albayrak siyasetlerini uyguladığı konuşulmuştu.
Nebati, bakanlık misyonuna geldiği günden bu yana uygulanan iktisat modelinden vazgeçilmezken, periyot dönem parti içinde de huzursuzluk telaffuzları yükselse de Erdoğan’ın kendisinden vazgeçmediği de görülüyor.
2020 yılında pandemi tesirleri ekonomiyi zorlarken, faizleri gereğince süratli indirmediği sav edilen Merkez Bankası Lideri Murat Uysal vazifeden alınarak yerine eski bakan Naci Ağbal getirilmiş, birebir günlerde de Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak Instagram’dan istifa etmişti. Yerine de Lütfi Elvan getirilmişti.
Bu iki ismin piyasada tesiri olumlu olurken, Naci Ağbal, konjonktür gereği para siyasetinde attığı adımlar ise hükümet tarafından olumsuz görüldüğünden yaklaşık 5 ay içinde vazifesinden alınmış yerine Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu getirilmişti. Bunu takip eden periyotta Lütfi Elvan sessiz kalırken, Erdoğan’ın bir küme konuşmasında, ‘Bu gayrette bir arada yürüdüğümüz arkadaşlarımızdan faizi savunanlar, kusura bakmasınlar. Bu yolda ben, faizi savunanla birlikte olamam, olmam’ kelamları sonrasında da ‘görevden affını’ talep etmişti.
Mehmet Şimşek, kulis tezleri tekrar gündeme gelince toplumsal medyada da yorumlar görüldü.
Seçim sonrası senaryolarda konuşulan “Ortodoks” siyasetlere dönüş savları yorumlar ortasında yer aldı.
Dönüşün kolay olmayacağı,
Önce itimat tesis edilerek,
Kurumların bağımsızlığını kazanması gerektiği savunulmaya devam etti.
Vatandaş bazında Mehmet Şimşek’in karşılığı ne olur bilinmez.
Ancak Şimşek’i güzel tanıyanlar, bilhassa bürokraside değişim olmadan olmayacağını belirtiyor.
‘Bloomberg, AKP kaynaklarının Şimşek’in Erdoğan takımı için kimi rollerde geri döndüğünü söylediğini bildirdi. Benim görüşüme nazaran hiç talihi yok – Kavcıoğlu artık kovulmadıkça Şimşek’in bunu yapacağını göremem.’
Ortodoks siyasetlere dönüşün bu kadar keskin Heterodoks telaffuzdan sonra nasıl olacağı da merak edilirken,
Dönemsel olarak ortaya çıkan savların güvenilirliği de tartışılıyor.
Sizin bakan teklifiniz var mı? Yorumlarda buluşalım.
