İran lideri Ayetullah Ali Hamaney, geçtiğimiz günlerde ülkede yapılan benzin zammını savunarak, bu nedenle başlayan gösterilerin devrim karşıtları ve İran düşmanları tarafından desteklendiğini söyledi.
İran'da benzin fiyatlarına beklenmedik şekilde en az yüzde 50 zam yapılması ve daha ucuz fiyata benzin satışına kota konması sonrası Cuma günü başlayan protestolar sürerken, İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney zamma destek verdi.
'Eski İran Şahı'nın ailesi gösterileri destekliyor'
Gösterilerde ölenler olduğunu, bazı kamu mallarının zarar gördüğünü hatırlatan Hamaney, eski İran Şahı'nın ailesi ve Halkın Mücahitleri Örgütünün bu eylemleri desteklediğini ve teşvik ettiğini savundu.
İran lideri, uzmanlarla görüşülerek petrole zam getirildiğini ve bu nedenle geri adım atmayacaklarını belirtti. Bunun yanında yetkililere diğer ürünlere zam gelmemesi talimatını verdiğini de ifade eden Hamaney, “Bu zam tabii ki bazı insanları endişelendiriyor, ama sabotaj ve kundaklamaları halkımız değil, holiganlar yapıyor. Sabotajların arkasında her zaman olduğu gibi devrim karşıtları ve İran'ın düşmanları var” dedi.
İçişleri Bakanlığı da polisin müdahalesini artırabileceğini söyledi
İran İçişleri Bakanı Abdülreza Rahmani-Fazli, Cumartesi günü devlet televizyonuna yaptığı açıklamada “yasa dışı eylemlerin” sürmesi halinde güvenlik güçlerinin “huzuru yeniden tesis etmek” adına müdahaleyi artırmaktan başka seçeneğinin kalmayacağını söyledi. Bakan Rahmani-Fazli, “sınırlı sayıda kişinin”, korku ve terör yaratmak için kamuoyunun ruh halini suistimal ettiğini savundu.
Yezd'de 40 kişi gözaltına alındı
Pazar günü devam eden gösterilerde ülkenin orta kısmında bulunan Yezd kentinde ise 40 kişi gözaltına alındı. Yezd Savcısı Mohammad Hadadzadeh, yakalanan göstericilerin başka bölgelerden gelerek kentteki barışçıl gösterileri kışkırtmaya çalıştığını ve çevreye zarar verdiklerini iddia etti.
Öte yandan eylemler sırasında gündeme gelen konulardan bir diğeri de ülke genelinde yaşanan internet kesintileri oldu. Erişim kısıtlamalarını inceleyen NetBlocks, son yayımladığı raporda İran'dan internete bağlananların sayısında çok büyük düşüş yaşandığını söyledi. Buna göre 16 Kasım akşam saatlerinde İran'dan internete girenlerin sayısı yüzde 93 oranında azaldı.
Protestolara neden olan benzin zammının kapsamı ne?
İran Ulusal Petrol Ürünleri Dağıtım Şirketi, devlet tarafından sübvanse edilen aylık 60 litreye kadar benzinin litresini bin tümenden (0,50 TL) bin 500 tümene (0,75 TL) yükseltilmişti. Araç başına bir ay içinde 60 litreden fazla benzin alınması halinde benzinin litre fiyatı 3 bin tümene (1,5 TL) çıkartılmıştı.
Düzenleme öncesi sürücülerin litresi 10 bin riyalden 250 litre benzin alma hakkı bulunuyordu. Yetkililer, benzin zammı ile birlikte yıllık 2,55 milyar dolar ek gelir elde edilmesinin beklendiğini ve bu paranın yoksullara aktarılacağını belirtiyor.
Dün ülke çapına yayılan gösterilerde, sürücüler trafikte kontak kapatarak zamları protesto etmiş ve protestolar nedeniyle birçok yol araç trafiğine kapanmıştı
Başkent Tahran dışında Kirmanşah, İsfahan, Tebriz, Şiraz, Kerec, Yezd, Buşehr ve Sari kentlerinde protesto gösterileri düzenlendi. Protestoculara göz yaşartıcı gazla müdahale edilirken, gösterilerde şu ana kadar en az 1 kişi hayatını kaybetti.
Kaynak: Euronews, BBC Türkçe