İstanbul Dünya İkincisi: Uyuşturucu Kullanımı Dataları Kanalizasyondan Çıkartıldı

Gazete Duvardan Mühdan Sağlam-Günsu Durak’ın haberine nazaran, Büyükşehirlerdeki uyuşturucu kullanımı ve buna dönük tahlillerde enteresan bulgular ortaya çıktı. İstanbul’a mercek tutan ve 2019’da kentin 14 atık su tesisinden alınan örnekler üzerinden yapılan araştırma kentin esrar, eroin, kokain, AMP üzere uyuşturucu kullanımı ile ilgili bilgilere ulaşılmasını sağladı.

Mart-Aralık 2019 ortasında dört periyoda yayılarak yapılan çalışmada İstanbul’da en fazla kullanılan uyuşturucu çeşidi ve uyuşturucunun en ağır kullanıldığı bölgeler tespit edildi.

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa İsimli Bilimler Enstitüsü’nden Selda Mercan, Faruk Aşıcıoğlu ve Merve Kuloğlu Genç öncülüğündeki araştırmacılar, Asya ve Avrupa yakalarını içeren ve toplamda İstanbul’un yüzde 90’ına hizmet eden 14 atık su tesisinden örnekler aldı. Araştırmacıların Water Research Dergisi’nde yayınlanan “Investigation of Temporal Illicit Drugs, Alcohol And Tobacco Trends İn Istanbul City: Wastewater Analysis of 14 Treatment Plants”* (İstanbul’da Geçici/Zamana Bağlı Yasadışı Uyuşturucu, Alkol Ve Tütün Eğilimlerinin Araştırılması: 14 Arıtma Tesisinin Atık Su Analizi) isimli makalesi 2021’de yayınlandı. 14 tesisten 9’u Avrupa Yakası’ndan, 5’i Anadolu Yakası’ndan seçildi. Örnekler Mart 2019’dan Aralık 2019’a kadar üç aylık dönemlerle, her dönem için birbirini takip eden 7 gün boyunca (24 saatlik dilimde) toplandı ve bozulmamaları için tedbirler alındı.

Tesislerden alınan örnekler ve periyotlar karşılaştırıldığında EU 7 tesisinin olduğu bölgede dönemsel olarak AMP kullanımı başka bölgelere nazaran daha fazla. Eroin kullanımının en çok olduğu bölgeler EU-1, EU-6-9 ve AS-2. Kokain kullanımında ise haziran periyodunda EU 7 ve eylül periyodunda EU 1 ön sırada yer aldı. İstanbul’da en fazla tüketilen uyuşturucu olan esrar EU 7 bölgesinde öteki bölgelerden fazla tüketildi.

Araştırmada İstanbul’da eroin, kokain, AMP, esrar üzere hususların kullanımına bakıldı. Araştırma sonucuna nazaran, İstanbul’da en fazla tüketilen uyuşturucu çeşidi esrar. Onu eroin takip ediyor. AMP ise kentte en az kullanılan uyuşturucu çeşidi.

Öte yandan araştırma sonuçları ayrıyeten, ulusal ölçekte uyuşturucu bağımlılığı tedavisi için başvuranların kullandıkları uyuşturucu çeşidine nazaran sınıflandırıldığında bağımlıların yüzde 60’ının eroin tedavisi, yüzde 11’inin esrar, yüzde 10’unun metamfetamin tedavisi için müracaat yaptığını söylüyor. Yatarak tedavi gören hastaların ikamet ettiği vilayetler incelendiğinde; tedaviye başvuranların yüzde 22,5’lik oranıyla birincilik İstanbul’a ilişkin.

İstanbul’da yapılan bu araştırma, dünya genelinde kalabalık kentlerdeki uyuşturucu kullanımı konusunda da fikir veriyor. Araştırmada İstanbul ile ortalarında Barcelona, New York, Pekin, Berlin üzere metropollerin olduğu kentler, kullanılan uyuşturucu çeşidi ve oranı üzerinden karşılaştırıldı. Varılan sonuçlara nazaran esrar kullanımında İstanbul 10 kentin yer aldığı listede, tüketim oranına nazaran Barcelona’dan sonra ikinci sırada yer aldı. Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi 2019 Raporu’na nazaran, tıpkı İstanbul’da olduğu üzere Türkiye’de de en fazla kullanılan uyuşturucu esrar. Öte yandan kokain tüketimi açısından İstanbul öbür kentlerin gerisinde yer alıyor. Bu kategoride en düşük tüketimin olduğu kentlerse Helsinki, Zagreb, Adana ve Çin’in mega kentleri. İstanbul, New York’tan sonra eroin kullanımında ikinci sırada.