Haber Tahlil
Balkanlar deyince akla gelen birinci şey genelde “işbirliği” olmaz. Osmanlı İmparatorluğu’nun seferlerinden ona karşı başlayan isyanlara, Yugoslavya’nın kanlı dağılışından onu takip eden Lahey duruşmalarında yapılan açıklamalara yayılan yüzyıllarda bu coğrafya genelde askeri, etnik ve dini savaşlar, uyuşmazlıklar, istikrarsızlıklarla tanındı. Hükümet düzeylerinde ülkeler ortası bağlarda hâlâ önemli problemler bulunsa da, Balkanlar’ın önde gelen kentlerinin belediye liderleri kıssayı değiştirmeye çalışıyor.
B40 Balkan Kentler Ağı, birinci sefer İstanbul’da Harbiye’deki kongre salonunda bir ortaya geldi. 24 Balkan kentinin belediye liderinin iştirakiyle başlayan ‘Balkan Kentler Tepesi’nde liderler birlik ve işbirliği bildirileri verdi.
İstanbul Kongre Merkezi’nin girişini iştirakçi belediyelerin bayrakları yerleştirildi
Dünyanın en büyük tepeleri denince akla G20, NATO Önderleri dorukları üzere devlet liderlerini bir ortaya getiren tertipler geliyor. Lakin bilhassa son yıllarda Batı ülkelerinde kentler ortası işbirliği projeleri de sürat kazandı. Sokağa ve vatandaşlara en yakın kamu tertipleri olarak lokal idarelerin hükümetlere kıyasla seçmenlerle temas kurma imkânları daha fazla. Belediye liderleri da, devlet önderlerinin bilakis tüm ülke nüfusu yerine direkt kendi bölgelerine ağırlaşabiliyor. B40 tepesinin iştirakçilerinden kimilerini gelecek yıllarda hükümet / devlet lideri yahut merkezi idarelerde kıymetli rollerde de görmek sürpriz olmaz
Toplantıya mesken sahipliği yapan İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu, B40 tepesinin açılış konuşmasında “uzun müddettir bu birlikteliğin hayalini kurduğunu” belirterek, “tarihi bir başlangıç yaptıklarını” tabir etti. Açılış konuşmalarında çok sayıda belediye lideri da sık sık “tarihi” tabirini kullanarak Balkan sakinlerinin ilerleyen yıllarda, 29 Kasım 2021 tarihini hatırlayacaklarını vurguladı.
“Onlarca yıldır ‘Balkanlar’ ya da “Balkanlaşma / Balkanization” kelamı, milletlerarası literatürde etnik ayrımları, hudut uyuşmazlıklarını ve çatışmaları tanımlamak için kullanıldı” diyen İmamoğlu, “Halbuki bizler bugün bölgemiz için yepisyeni bir sayfa açmak için buradayız. Biz daha güçlü bir işbirliği ve daha âlâ bir geleceği birlikte inşa etmek için buluştuk” görüşünü lisana getirdi.
Balkan kentlerinin yalnızca siyasi olarak değil, iklim değişikliğiyle çaba konusunda da birbirine bağlı olduklarına dikkat çeken İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri; “Artık hepimiz biliyoruz ki, İstanbul Sarıyer’de bir orman yangını çıktığı anda, Atina’da, Arnavutluk’ta kıyı şeridinde, Ege’de de orman yangınları yaşanabiliyor” dedi. İmamoğlu, iklim krizinin yanı sıra sığınmacı krizinin de kümenin öne çıkan gündemlerinden biri olacağını vurguladı.
Balkanlar için dostluk, tüm belediye liderlerinin ortak vurgularından biriydi. Kırklareli Belediye Lideri Mehmet Kesimoğlu’nun “Meteoroloji raporlarında ‘Balkanlar’dan gelen soğuk hava dalgası tesiri altına alınacak denir’ lakin burada sıcacık bir hava görüyorum” kelamları büyük alkış toplarken, Karadağ’ın Kotor kentinin Belediye Lideri Vladimir Jokic’in “Balkanlar Avrupa’nın art bahçesi değil; özüdür” kelamı, liderlerin bölgelerine ait vizyonlarının sözü olarak kayda geçti.
Atina Belediye Lideri Kostas Bakoyannis, Avrupa Birliği’nin kusurlarını yok saymamak gerektiğini vurgularken, tıpkı zamanda”supranasyonel tertibin eski düşmanları ortak çıkarlar doğrultusunda bir ortaya getirebilediğini” vurguladı. Avrupa entegrasyonunun çok değerli olduğunu vurgulatan Bakoyannis, “Barışın koşulu para yahut yalnızca güç değil; düzgün niyetin gücüdür” diye konuştu.
Edirne Belediye Lideri Recep Gürkan da, konuşmasında şu sözleri kullandı:
“Gelecekte tarih bu toplantıyı yazacak. Bakoyannis ‘kardeşlerim’ dedi. Balkanlarda yaşayan her ulus, kimliğini korumakla birlikte bir oburunun kardeşi. Bu coğrafya tüm kültürlerin, etnisitelerin ve inançların ortak coğrafyası. Dünya, buraları karıştırdı birliğin sağlanamaması için. Biz bu yüzden tarihi bir adım atıyoruz. Kuşkusuz bu birlikteliğe başlamak çok kıymetli lakin sürdürmek de değerli.”
Edirne’ye 2021 boyunca 1 milyondan fazla Bulgar ve 150 binden fazla Yunan vatandaşının geldiğine dikkat çeken Gürkan, “Bizi lakin biz ayırırız” diye konuştu.
Tiran Belediye Lideri Erion Veliaj da Türkiye’nin Kurucu Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “En büyük savaş cahilliğe karşı yapılan savaştır” kelamına atıfta bulundu.
Belediye liderlerinin, birinci tepenin sonunda yayımlayacağı bildiri şöyle:
“Biz, iştirakçi Balkan kentlerinin lokal önderleri ve B40’ın kurucuları:
- Bölgedeki kentlerimizde bulunan istikrarlı büyüme ve barış potansiyelinin farkında olacak,
- Avrupa’nın geleceği konusunda bir vizyon paylaşarak,
- Ortak çıkar alanlarında verimli iş birliği hedefleyerek,
- Karşı karşıya olduğumuz iklim değişikliği ve öteki global zorlukların ortak tahlillere hakikat mahallî, bölgesel ve global düzeyde işbirliği gerektirdiğini bilerek,
- Âlâ idaresinin sırtını dataya, bilime ve ortak birikime yaslayan dirençli demokratik, saydam ve herkese açık lokal idare gerektirdiğini kabullenerek,
- Yeni Şehircilik Ajandası’nın ve bilhassa Sürdürülebilir Kalkınma Maksatları olmak üzere tüm memleketler arası muahede ve planların yerelleştirilmesinin ehemmiyetini vurgulayarak,
İstanbul’da kurulan B40 Balkan Kentleri Ağı çerçevesinde üstte belirtilen ortak kıymetleri göz önünde bulundurarak şunları yapacağımızı ilan ediyoruz:
- Bu ağı kentlerimiz ortasındaki diyalogu güçlendirmek için kullanmak,
- İktisat, kültür, girişimcilik, sürdürülebilirlik ve dayanışma konusunda iş birliği yapmak,
- İklim değişlikliğinin tesirlerini bilakis çevirme, lokal demokrasiyi güçlendirme ve güzel komşuluk münasebetleri geliştirmek için yeni iş birliği alanları geliştirmek
- Ortak platformlarda karşılıklılık ve diyalog çerçevesinde tahlil ve yeterli pratikler paylaşarak mahallî ve bölgesel düzeyde karşı karşıya kalınan zorlukları pahalandırmak,
- Her düzeydeki karar vericiler için tavsiye geliştirmek sürecine katkı sağlamak,
- Ağ toplantılarının planlanmasında ve Ağ üyeleri, belediye liderleri ve teknik işçinin belirleyeceği yıllık önceliklere nazaran Ağ toplantı gündemlerinin spesifikleştirilmesine yardımcı olmak,
- Toplantılara katılmak ve konut sahipliği yapmak,
- İştirakçi aktiviteler ile lokal toplumlarda iştiraki teşvik etmek
- Ağ Sekreteryası’na dayanak sağlamak…”
