İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi (İstinaf), CHP İstanbul Vilayet Lideri Canan Kaftancıoğlu‘na, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan‘a toplumsal medya hesabından hakaret içeren paylaşımlar yaptığı gerekçesiyle mahallî mahkemece verilen 56 bin lira manevi tazminat ölçüsünü 290 bin liraya çıkardı.
Dairenin evrak üzerinden yaptığı incelemenin akabinde aldığı kararında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın avukatının dilekçesine yer verildi. Buna nazaran dilekçede, Erdoğan’ın avukatı, Twitter aracılığıyla müvekkilini küçük düşürücü ve yüz kızartıcı sözler kullanarak hakarette bulunduğu tez edilen CHP İstanbul Vilayet Lideri Canan Kaftancıoğlu’nun bunu ikrar ettiğini ve kamuoyuyla paylaştığını kaydetti. Dilekçede, Kaftancıoğlu’nun farklı tarihlerde yaptığı 14 paylaşımında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik hakaret içeren tabirler kullandığı gerekçesiyle her bir paylaşım için 50 bin lira olmak üzere toplam 700 bin lira manevi tazminata mahkum edilmesi istendi.
“İfade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmez”
İstinafın kararında, davaya bakan Büyükçekmece 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin evraka ait kararında, bir kısım paylaşımların tabir hürriyeti hudutlarını aştığı ve Erdoğan’ın kişilik hakkına karşı ağır hakaretler içerdiği belirtilerek, bunların tabir özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı sonucuna varıldığı kaydedildi.
Davayı kısmen kabul eden mahkemenin Kaftancıoğlu’nu 56 bin lira manevi tazminat ödemeye mahkum ettiği bilgisi verilen kararda, davacı Erdoğan’ın avukatları Ferah Yıldız ve Ümit Kudbay tarafından karara itiraz edildiği belirtildi.
Kararda, itiraz dilekçesindeki şu sözler yer aldı:
“Davaya bahis paylaşımların tümü hakaret niteliğindedir. Birtakım kelamların ağır tenkit kabul edilmesi yanlıştır. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’na yapılan hakaretler ağır tenkit olmayıp, hukukun dahi himaye edemeyeceği ağır hakaretlerdir. Hükmedilen tazminat ölçüsü, müvekkilin kişilik haklarının ihlali suretiyle meydana gelen ziyanı karşılayamayacak kadar azdır. Bu nedenle her bir paylaşım için başka ayrı davanın motamot kabulü gerekirken, kararın kaldırılmasını talep ederiz.”
Kararda, davacı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın avukatının, birbirinden bağımsız birden fazla asli talebini birebir dava dilekçesinde ileri sürdüğü, bu durumda davacının her bir talebinin başka farklı değerlendirip karara bağlanması gerektiği, bu nedenle istinaf talebinin yerinde görüldüğü belirtildi.
Davalı Canan Kaftancıoğlu hakkında, dava konusu paylaşımları nedeniyle İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesince “Cumhurbaşkanı’na alenen hakaret”, “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme”, “silahlı terör örgütünün propagandasını yapmak”, “kamu görevlisine alenen hakaret etmek” ve “Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni alenen aşağılamak” kabahatlerinden mahkumiyet kararı verildiği aktarılan kararda, bu kararın da istinaf kontrolünden geçtiği kaydedildi.
“İfade özgürlüğü, şahısların prestijine ziyan verecek boyuta ulaşmamalı”
Dairenin kararında, söz açıklama özgürlüğünün sınırsız olmadığı vurgulanarak, şu değerlendirmede bulunuldu:
“Başta siyasi bireyler olmak üzere söz özgürlüğünün, bireylerin prestijine ziyan verecek boyuta ulaşmaması gerekir. Bu gereklilik, temel hak ve hürriyetlerin kişinin topluma, ailesine ve öbür bireylere karşı ödev ve sorumluluklarını da ihtiva ettiğini belirten Anayasa’nın 12. unsurunun ikinci fıkrasından doğan bir zorunluluktur. Bu prestijle, Anayasa’nın 26. unsurunun ikinci fıkrasına nazaran, söz özgürlüğünün sonlandırılma nedenlerinden biri de oburlarının onur ve prestijinin korunmasıdır. Kamuya mal olmuş şahısların erdem ve prestiji ile tabir özgürlüğünün çatışması halinde bu iki hak ortasında makul bir istikrar kurulmalıdır. Dengeleme yapılırken; dava konusu açıklamanın kamu faydasına ait bir tartışmaya sağladığı katkı, ilgili kişinin tanınırlığı, toplumdaki rolü ve fonksiyonuyla yazıya husus olan faaliyetin niteliği, açıklama yahut yayının konusu, kapsamı, biçimi ve tesirleri, ilgili kişinin daha evvelki davranışları, bilgilerin elde edilme şartları ve gerçekliğiyle uygulanan yaptırımın niteliği göz önüne alınmalıdır. Söz özgürlüğünün hududu, şahısların erdem ve prestijinin korunması hakkıdır. Çatışan bu iki hak ortasında dengeleme yapılırken öncelikle dava konusu paylaşımların davacıya ait kısmının, kamuoyunu ilgilendiren ve kamunun faydasına ait bir tartışmaya katkı sağlayıp sağlamadığına bakılmalıdır.”
İstinaf, verilen tazminat ölçüsünü az buldu
Manevi tazminatın ölçüsünün bir ceza olmadığı üzere mal varlığı hukukuna ait bir zararın karşılanmasını da maksat edinmediği vurgulanan kararda, “O halde bu tazminatın sonu onun emeline nazaran belirlenmelidir. Takdir edilecek ölçü, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin hissinin tesirine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.” denildi.
Kararda, dava konusu olayda ise, olayın gelişimi ve tarihi, tarafların pozisyonu, davalının kullandığı tabirler, aksiyonun davacı üzerindeki tesiri ve kelam konusu unsurlar göz önüne alındığında, davacı Cumhurbaşkanı Erdoğan faydasına hükmedilen manevi tazminat ölçüsünün az olduğu açıklandı.
Tazminatı 290 bin liraya çıkardı
Daire, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın avukatının istinaf isteminin yerinde olduğunu belirterek, Büyükçekmece 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin kararını kaldırıp, tekrar karar kurdu.
Bu kapsamda davalı Canan Kaftancıoğlu hakkında hakaret içeren 14 farklı paylaşımı için 50 biner liradan olma olmak üzere toplam 700 bin lira olarak açılan davanın kısmen kabulüne karar veren daire, davalı Canan Kaftancıoğlu’nun toplumsal medyadan yaptığı 14 paylaşımından biri için 50 bin lira, 6 farklı paylaşımı için de 40 biner lira olmak üzere toplam 290 bin lira manevi tazminatın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ödemesine karar verdi.
Oy birliğiyle alınan karar, Yargıtaya temyiz edilebilecek.