Zelzele Haftası nedeniyle düzenlenen toplantıda konuşan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Türkiye’nin her yerinin sarsıntı tehlikesine maruz olduğunu belirterek, “Marmara Zelzelesi için vakit geldi mi bilmiyoruz. Biriken güç arttıkça sarsıntının büyüklüğü de artar. Marmara için varsayımım 7’nin üzerinde bir zelzele fakat ne vakit açığa çıkacağını bilmiyoruz” dedi.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü tarafından, 1-7 Mart Zelzele Haftası münasebetiyle Türkiye’de zelzele riskleri konusunda farkındalık yaratmak, Türkiye’deki depremsellik hakkında bilgi paylaşmak ve Rasathane’nin yeni taşınabilir uygulamasını tanıtmak emeliyle basın toplantısı düzenlendi. Toplantıya, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Enstitü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Ali Pınar ve BÜ KRDAE Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat katıldı.
“Marmara için varsayımı sarsıntı büyüklüğü 7 üzerinde”
Toplantıda konuşan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, sarsıntı varsayımlarının yapılabildiğini lakin vaktini söylemenin mümkün olmadığına dikkat çekti.
Prof. Dr. Özener, “Marmara sarsıntısı için vakit geldi mi bilmiyoruz. Bir sona yanlışsız gidiyoruz ancak sonun ne vakit geleceğini bilmiyoruz. Bir gücün biriktiğini biliyoruz, olabilecek potansiyel zelzelenin de büyüklüğünü görüyoruz lakin ne vakit açığa çıkacağını bilmiyoruz. Bugün, yarın, 6 ay sonra olacak demenin bir manası yok ancak müddet geçtikçe biriken güç artıyor. Biriken güç artıyor demek mümkün zelzelenin büyüklüğünün artması demek. Marmara için varsayımım 7’nin üzerinde olur. Bu bahiste yapılmış çok bilimsel çalışma var. Farklı senaryolar da var. Benim içinde olduğum bir kümenin yapmış olduğu bir çalışma 7.2 diyor” dedi.
Zelzele sayısındaki artış algı eşiğimizle alakalı
Geçmişe kıyasla bugün Marmara Denizi içindeki 0.2 büyüklüğündeki sarsıntıları bile çözebildiklerini tabir eden Prof. Dr. Özener, “Bizim algı eşiğimiz daha düzgün duymaya başladı. Sarsıntı sayısındaki artışlara baktığımız vakit hem daha uygun duymaya başladık, daha düzgün duyunca da olan 5’in üzerindeki büyük sarsıntıların de artçılarını da çok net kaydedebiliyoruz” sözlerini kullandı.
“Deprem olmadan erken ikaz mümkün değil”
Zelzelenin olmadan bilinme bahtının olmadığını söyleyen Prof. Dr. Özener, “Sarsıntı olmadan bir şey bilme bahtınız yok. Sarsıntının P ve S dalgası var, sarsıntı olduktan sonra sarsıntısı çözüp size ‘yıkıcı dalga geliyor’ diye bilgi veriyor. Sarsıntı erken uyarısı demek olmadan bulmak değil” diye konuştu.
Marmara’da 2030 yılına kadar 7 büyüklüğünde sarsıntı mümkünlüğü yüzde 64
BÜ KRDAE Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat
“Uygulama ile kıymetli bilgiler ulaşacak”
Türkiye’de gerçekleşen son zelzele bilgilerine ulaşılabilen, zelzele hissettiğinde kişinin bilgi girebileceği Rasathane Taşınabilir Uygulamasının kullanmasıyla kıymetli bilgiler edinileceğini belirten Enstitü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Ali Pınar, “Depremi hissettiğinizde uygulamaya dönüş yaparsanız rasathaneye değerli bilgi ulaşacak. Sizden gelen bilgiyi de ileriye dönük çalışmalar yaparak, bilhassa zelzele ziyanlarını azaltma konusunda değerli bir bilgi elimize ulaşmış olacak” dedi.
“Marmara’da senede 1-2 zelzele çok değil”
Pınar, “Marmara Bölgesi’nde sarsıntı aktifliği çok yüksek diyoruz lakin neredeyse senede 1-2 4’ten büyük zelzele aslında çok değil. Marmara’da senede 1-2 tane 4’ten büyük sarsıntı çok değil. Marmara Denizi içinde zelzele sayısının düşük olması iki türlü açıklanabilir. Biri gelen sismik gücün tamamı birikiyor olabilir. İkincisi de sismik enerjiyi sarsıntılarla değil de akıp gidiyor olabilir, birikmiyor” tabirlerini kullandı.
