Kapalı Kapılar Ardındaki Ekonomi: Seks Oyuncakları Sektörü Pandemide Talep Patlama Yaşadı

Fortune 500’de yer alan 100’den fazla şirketle birlikte çalışan teknoloji araştırmaları şirketi Technavio’nun verilerine göre ise 2020-2026 yılları arasında piyasanın 9,83 milyar dolar büyümesi bekleniyor.

Technavio, raporunda, 2019’da küresel piyasanın yüzde 44 payının Asya Pasifik ülkelerine ait olduğunu söylüyor.

Çin ise küresel seks oyuncakları ihracatında yüzde 70’lik paya sahip. ABD’nin yanı sıra Almanya, İtalya, Fransa, Birleşik Krallık, Danimarka ve Belçika da sektörün önemli katılımcılarından.

Çinli araştırma firması iiMedia’nın verilerine göre ülkedeki 14,7 milyar dolarlık pazarı destekleyen en önemli kesim kadınlar ve Y kuşağı.

Dünyanın evde vakit geçirmek için başvurduğu bu sektörün kısa sürede ne kadar hızlı büyüdüğüne ikna olduysak Türkiye’deki duruma geçelim.

Türkiye’de pazarın büyüklüğü ile yapılmış bir araştırma ne yazık ki yok. Yalnızca bu sektörde satış yapan bazı sitelerin açıkladığı veriler var.

Örneğin, 2000 yılında İstanbul’da kurulan, sekiz markanın tek temsilcisi olan Noktashop’un 2019’da verdiği röportaja göre Türkiye’de 200’e yakın seks shop var ve bu mağazaların yıllık satışı 50 milyon dolar civarı.

Yüzde 70’i internet üzerinden olan satışlarda en fazla talep vibratörlere. Ancak son beş yılda erotik iç giyime, kostümlere ve geciktirici spreylere de ilgi hayli artmış.

İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Cinsel Yaşam ve Sorunları Programı’nın 10 yıl önce yaptığı bir araştırmaya göre Türkiye’de cinsel sorun yaşayan erişkinlerin oranı yüzde 40 ila 50. Bunların yalnızca yüzde 3 ila 4’ü doktora başvuruyor.

1993’te kurulan Afrodit Shop’ta yedi yıldır çalışan Yavuz Bey, 15 yıldır cinsel sağlık ürünlerinin satışını yapıyor.

“Yavuz”, kendisinin deyimiyle sektördeki “kod adı”. İsmini saklamasının nedeni sektörün, halk arasında “ayıp” olarak karşılanması değil. Aksine kendisi, vergisini ödediği, yasa dışı olmayan bir iş yaparak geçimini sağladığını, sorulduğunda mesleğini söylemekten utanmadığını söylüyor.

Sektörde herkesin bir kod adı olmasını ise kendilerine gelen rahatsız edici tepkiler ve hakaretler korunmak olarak açıklıyor.

“‘Türkiye cinsel açlığın Afrikası’dır’ derler ya, bu yüzde 100 doğru bir sözdür” diye başlıyor anlatmaya.

Yavuz Bey’e göre toplumdaki “Anadolu’daki kentlerden daha çok sipariş var” veya “Anadolu’daki kentler çok muhafazakâr, bu ürünleri almazlar” algısı da yanlış.

Cinselliğin insanın doğasında olduğunu özellikle vurgulayan Yavuz Bey, kendilerine İstanbul, Ankara’nın yanı sıra Şırnak’tan da, Hopa’dan da, Edirne’den de siparişlerin geldiğini söylüyor:

Anadolu’nun muhafazakâr olduğu ifade edilir. Ama mesela benim Kayseri’de bir müşterim var. Zaman zaman yanına giderim. Benim Kayseri’de gördüğüm tekel bayiileri inanın İstanbul’da yok. İnanılmaz ürünler var. 100-120 metrekare yerde bir viski çeşidinden 30’ar 40’ar şişe. Bu kadar içkiyi adam keyfinden koymamış. Demek ki bir talep var.

Bayilik isteyen kişilere “Kendi cinsel hayatınıza göre değil, bulunduğun bölgenin ihtiyaçlarına göre ürün alın” dediğini belirten Yavuz Bey, sözlerine Akdeniz bölgesinden bir örnekle devam ediyor:

Akdeniz bölgesinde kadınların vajinismus sorunu var. Bu korkunç bir sorun. Özellikle bizden bu soruna çözüm olacak ürünler talep ediyorlar ve bu ürünlerin ithalatını yapıyoruz.

LC Waikiki’den ürün alanla Vakko’dan ürün alanın sosyoekonomik durumu farklıdır değil mi? Bizde böyle bir durum yok. 18 yaş üzeri sağlıklı veya sağlıksız, zengin veya fakir, en çılgın fantezileri olan veya en utangaçlar herkes potansiyel müşteridir. Bizde sosyoekonomik ayrım yok. 60 yaşında müşterimiz de var, 19 yaşında müşterimiz de var.

Stoklarında 1200 çeşit ürün olduğunu söyleyen Yavuz Bey de bu sektörde “amiral gemisi” ürünün vibratör olduğunu, daha sonra dildonun geldiğini söylüyor.

Son dönemde popüler olan ürünler ise telefon aplikasyonuna ya da bir kumandaya sahip, titreşimli, ev dışına çıkınca da insanın üzerindeyken kullanılabilen oyuncaklar.

Piyasadaki kadın ve erkek talebini sorduğumuzda ise “Bu kadar vibratörü erkek alıp kullanmıyor. Erkekler de alabilir tabii ki ama kadınlar daha pervasız, erkekler daha utangaç diyebilirim. Çünkü erkeklere de biçilen roller var: Evin erkeği olacak, eve ekmek getirecek, karısını mutlu edecek… O nedenle erkekler daha geri planda kalıyor bu ürünlerle ilgili” yanıtını veriyor.

Seks shoplar, bu sektörün tek tedarikçisi değil.

Zira Gittigidiyor, Trendyol, N11 hatta Çiçeksepeti gibi online alışveriş devleri de bu ürünleri satmaya başladı.

Bu isimlerin sektörde fiyat kırdığını, bu nedenle rekabetin çok yükseldiğini söyleyen Yavuz Bey, toplam e-ticaret büyüklüğünün 83,1 milyar liraya ulaştığı Türkiye’de insanların, “kapısına bir şey getirilmesinden çok mutlu olduğunu” belirtti ve şöyle devam etti:

Ben bu işe 15 yıl önce Mecidiyeköy’de dükkân açarak başladım. Seks Shop’a giren pancar gibi kızarıyordu. Şimdi böyle bir durum yok. 27 senelik bir sektör, artık bir kültür oluştu. Elinde birden fazla cinsel sağlık ürünü bulunan var, koleksiyon yapan var. Eskitebileceğiniz ürünler değil bunlar. Çeşitlerini istiyorlar. Biraz daha küçüğünü, biraz daha büyüğünü, titreşim özelliği olanı, ısıtmalı olanını gibi…