Türkiye için kritik değerdeki 2023 seçimlerinin vaktinde yapılıp yapılmayacağı siyasi kulislerin en hararetle tartışılan mevzularından. İktidar partisi AKP ve Cumhur İttifakı ortağı MHP, “Seçimler vaktinde yapılacak” bildirileri verse de muhalefet partileri, “erken seçim” muhtemelliğine karşı saha çalışmalarını sürdürüyor. Seçim işbirliğine dönük temas trafiğinin de hızlanması bekleniyor.
Muhalefet partileri ortasında yaz aylarında orta verilen yüz yüze görüşmeler, Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu‘nun dün Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu‘nu ziyareti ile tekrar başladı.
Seçim işbirliği, ittifak, seçim yasası değişikliği mevzularının ele alındığı görüşmede ayrıyeten, “iktidar partisinin kutsal bedeller üzerinden siyaset yapmasının önüne geçilmesi için ortak tavır belirlenmesi” görüşü öne çıktı.
Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu ile Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu’nun, iki parti heyetlerinin de iştirakiyle yaptığı görüşmenin detaylarına BBC Türkçe ulaştı.
Gelecek Partisi ve Saadet Partisi kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran iki başkanın görüşmesinde gündeme gelen hususlar ve yapılan değerlendirmeler ana başlıklarıyla şöyle:
Seçmene ‘Kazanımların güvencesiyiz’ bildirisi verilmeli
Görüşmede, AKP’nin, başörtüsü yasağı, 28 Şubat süreci üzere “kutsal bedeller ve askeri vesayetle gayret” mevzularını tek başına sahiplendiği ve kendisini de bu bahislerde elde edilen kazanımların “garantisi” olarak lanse ettiği; halbuki muhafazakar sağ partilerin bu çabaları nedeniyle geçmişte bedel ödediği değerlendirmesi yapıldı.
Saadet, Gelecek, DEVA, Necmettin Erbakan‘ın oğlu Fatih Erbakan‘ın liderliğini üstlendiği Yine Refah Partisi’nin de ortalarında bulunduğu “muhafazakar sağ” partilerin bu bedeller konusunda son derece hassas olduğu değerlendirmesi yapılan görüşmede AKP’nin, “Biz gidersek başörtüsü yasağı geri gelir, imam hatipler kapatılır, 28 Şubat askeri vesayeti geri döner” söylemi üzerinden muhafazakar, dindar seçmeni oy havuzunda tutmaya çalıştığı söz edildi.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın da seçim sürecinde bu yaklaşımla devreye sokulabileceği tespitinde bulunuldu.
AKP’nin bu tavrına karşı, muhalefetin “AKP giderse, kazanımların korunmasının garantisi biziz” konusunda seçmene teminat verecek bir telaffuz ortaya konulması gerektiği vurgulandı.
Gelecek Partisi kaynakları, bu hususta ortak bir deklarasyon açıklanması üzere bir durumun kelam konusu olmadığını lakin her partinin söylemlerinde bu hassasiyeti vurgulaması konusunda görüş birliğine varıldığını belirtiler. Partili bir kaynak, bu hususta izlenecek tavrı, “Geçmişte birileri başörtüsü ile milleti korkutuyordu. Artık ise AKP, milleti yeniden başörtüsü ile bu sefer tersten korkutuyor. Aslında iki partinin üzerinde hemfikir olduğu mevzu şu: Kutsal kıymetleri kullanarak kendi haramlarını legalleştirmeye çalışanlara ‘Hayır’ diyoruz. ‘O kıymetleri demokrasi, hukuk devleti ve özgürlükler çerçevesinde biz koruyacağız’ diyoruz” kelamlarıyla özetledi.
CHP ve GÜZEL Parti başkanlarının de bu hususta misal yaklaşım içinde olacağı, öteki muhalefet partileri ile de bu görüşün paylaşılması kararlaştırıldı.
Görüşmede, Edremit’in düşman işgalinden kurtuluş yıldönümü kutlamalarında, temsili olarak çarşaflı bir bayanın zincire vurulup, efeler tarafından kurtarıldığı manzaraların iktidarın eline koz verdiği değerlendirmesi de yapıldı.
Davutoğlu’nun önümüzdeki günlerde Yine Refah Partisi Genel Lideri Erbakan’ı ziyaret ederek, bu mevzudaki görüşlerini de ileteceği belirtildi.
‘CHP ayrıştırılmak isteniyor’
Görüşmede, ittifak seçenekleri de masaya yatırıldı. İktidar partisinin, muhalefeti bölme taktiği izleyeceği, bu çerçevede de “CHP’nin yalnızlaştırılmasına” dönük ataklar yapılabileceği değerlendirildi.
Bu nedenle, üçüncü ittifak seçeneğinin iktidarın işine yarayacağı fakat seçim süreci şartlarına nazaran seçeneklerin kıymetlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
Görüşmede, ittifak konusundaki kararın seçim sürecinde verilmesi gerektiği, “Parlamenter Sistem, pak siyaset, demokratikleşme, hukuk devleti” unsurlarında birleşen muhalefet partilerinin; seçim süreci, cumhurbaşkanı adayı belirlenmesi ve seçim sonrasına dönük planlamalar konusunda ortak hareket etmesi gerektiği lisana getirildi.
‘Seçim sonraki planlaması’
Görüşmede, Türkiye’de uygulanan başkanlık sisteminin kurumlar, kuvvetler ayrılığı, demokrasi ve özgürlükler konusunda tahribata yol açtığı; bu nedenle seçimin kazanılması halinde parlamenter sisteme dönüş süreci, demokratikleşme ve hukuk devleti unsurları konusunda bir “seçim sonraki” planlamasının yapılması gerektiği üzerinde duruldu.
Yansıyan bilgilere nazaran, ülke için benzeri tasaları taşıyan ve parlamenter sistemi hedefleyen siyasi partilerin “Bir ittifak içinde olsun olmasın“, kapsamlı bir “seçim sonraki” planlaması için ortak çalışma yürütmesi konusunda görüş birliği oluştu.
- Adaylık tartışması Millet İttifakı’nda kırılma yaratır mı?
- İnce: Şimdilik ittifak niyetimiz yok, muhalefet cumhurbaşkanlığı seçimine birden çok adayla girmeli
- CHP’de muhtemel erken seçim ve sonrasında izlenecek yol haritasına ait hangi seçenekler tartışılıyor?
- Muhalefet, AKP ve MHP’nin seçim barajını yüzde 7’ye indirme kararını nasıl yorumluyor?
‘Baraj MHP için indirildi’
AKP ve MHP’nin üzerinde çalıştığı ve TBMM’nin yeni yasama yılında Meclis’e sunmayı planladığı Seçim ve Siyasi Partiler Yasası değişiklik hazırlığı da ele alındı.
Barajın MHP için yüzde 7’ye indirildiği, ayrıyeten bu biçimde “Yüzde 10 barajını indirdik” propagandası yapılmasının da hedeflendiği yorumu yapıldı.
İktidarın seçim yasası üzerinde “mühendislik” yaparak seçimi kazanma hesabı yaptığı, bu nedenle de ittifak içi baraj getirilmesi de mümkünlük dahilinde değerlendirildi.
İttifak için barajın, “yeni kurulan ya da oyu düşük partilerin devre dışı bırakılması” manasına geleceği, bu olasılığa karşı ortak tahlil üretilmesi gerektiği vurgulandı.
‘Adayın kim olacağı değil, prensipler konuşulmalı’
Son periyottaki, muhalefetin cumhurbaşkanı adaylığı üzerinden yaşanan tartışmalar da görüşmenin gündemindeydi.
“Tek aday, çoklu aday” tartışmalarının, iktidarın işine yaradığı değerlendirmesi yapan iki başkan, adaylık konusunun magazinleştirilmesine yol açacak tavırdan kaçınılması, iktidarın eline bu hususta koz verilmemesi, adayın kim olacağından çok “adaylık konusundaki unsurların” ortaya konulmasının değerli olduğu vurgulandı.
Görüşmede, her siyasi parti genel liderinin adaylık talep etmesinin doğal olduğu lakin aday belirleme konusunda partizanca hareket edilmemesi ve tüm kesitlerin kendisini temsil edebileceğine inanacağı bir isim üzerinde uzlaşma sağlanması gerektiği lisana getirildi.
