Borsa İstanbul’da son periyotta görülen düşüşler ve oynaklık küçük yatırımcıyı isyan ettiren boyuta ulaşırken, büyük olduğu düşünülen yatırımcılar da isyan boyutuna ulaştı. Borsa İstanbul’da 2022 yılında enflasyonun yanı sıra BİST 100 endeksindeki yükselişler ve pay bazında görülen hareketlerle yatırımcı sayısı görülmemiş boyutta artmıştı. Seçimlere kadar sürmesi beklenen yükselişlerin 2023 yılı prestijiyle görülmemesi ve seçimlere günlere kala artan oynaklıktaki dalga uzunluklarının bir de negatif görünümde olmasıyla isyanlar yükselmeye başladı.
Borsa İstanbul’da yatırımcı sayısı 2018 yılı Şubat ayında 1 milyona ulaşırken, günümüz prestijiyle (2023 Nisan) 4 milyon 758 bin 370 oldu.
Pandemi sürecinde artışa geçen yerli yatırımcılar, 2022 yılında hızlanan enflasyonla başka yatırım araçlarındaki getirilerin gerek sonlandırılması gerek de değerli hale gelmesiyle Borsa İstanbul’a akın etmişti. Bu akının paylarda yükselişleri de desteklemesi girişleri ve iştahı artırmıştı. Seçimlere kadar yükselişin sürmesi beklenen BİST 100 endeksinde 2023 yılbaşından bu yana bedel kaybı yüzde 20’yi aşmış durumda. Bu da isyanı beraberinde getirdi.
CHP Önderi Kemal Kılıçdaroğlu, o günlerde dolar/TL’de 2021 gibisi bir yapının Borsa’da olduğuna dair paylaşımlar yaptı.
Akabinde de küçük yatırımcıları uyardı. Sonrasında da SPK’ya tabiri caizse “parmak salladı” ve gözüm üstünüzde dedi.
Yeniden yükseliş başladı her şey duruldu denilirken, 2023 yılının başında tekrar düşüşler görüldü.
Teknik, düzeltme, trend, buradan döner denilirken, 6 Şubat 2023 sabahına büyük bir felaketle uyandık. Bu türlü günde Borsa açılmaz denilirken, bir baktık ki süreçler sürecek. Düşüşler, kesiciler, çimento payları, insanlık demeye kalmadı, sonraki gün de süreçler sürdü.
23 Eylül 2021 prestijiyle başlayan faiz indirimlerinin tetiklediği döviz kurları ardından de enflasyondaki yükselişle, o gün 1.400 düzeylerinde olan Borsa İstanbul’da BİST 100 endeksi, kurların tepeyi görmesiyle 17 Aralık 2021’de 2.400’ün üzerinden dolarla birlikte gerileyerek 4 ay sonra birebir düzeylere gelmişti. Lakin 2022 Temmuz prestijiyle başlayan tırmanış, eylüldeki olaylara kadar 3.700’ün üzerine çıkmıştı.
2 hafta içinde tekrar 3 binli düzeylere dönen endeks, 2022 yılını o denli bir tepede kapadı ki bir daha oraları görmek pek çok beşere nasip olmayacaktı. 5 bin 562 puandan yılı tamamlayan BİST 100 endeksi 3 Ocak 2023’te 5 bin 704 ile tarihi Everest doruğunu görürken, bugün (4 Mayıs 2023) günü 4 bin 374 puandan tamamladı. 2022 yılında yaklaşık yüzde 200 yükselen endeks, geçen yılın birinci 4 ayında yüzde 30 yükselirken, bu yıl birebir periyotta yüzde 20 geriledi.
Dolar bazında bakıldığında 2018 yılındaki kur ataklarıyla görülen düşüş trendinin ortalarında olsa da düşüş trendi açıkça görülüyor.
İYİ Parti İktisat Siyasetleri Lideri Prof. Bilge Yılmaz da buna değinerek bugün “Borsadasoygunvar” formunda gündem olan Borsa’daki düşüşler için bir paylaşım yaptı.
Yılmaz, paylaşımına, ‘Kaybedecek bir günümüz bile yok. Gelin bu işi 1. çeşitte bitirelim ve ülkemizi süratle ayağa kaldıralım. #HaydiTürkiye 14 Mayıs’tan sonra;
– Hakikat, dengeli ve şeffaf politikalarımızla yerli ve yabancı yatırımcılar nezdinde itimadı süratle tesis edeceğiz.
– Küçük yatırımcılarımızın mağdur olmasına müsaade vermeyeceğiz.
– Borsamızı da iktisadımızı de süratle hak ettiği düzeylere çıkartacağız’ biçiminde de devam etti.
En dikkat çeken Borsa paylaşımı ise bilhassa düşüşlerde isyan bayrağını açan Metin Külünk yaptı. Borsa’daki düşüşü bağımsızlık çabası olarak kıymetlendiren iktidar partisi eski vekili Külünk, Borsa’nın gerekirse seçime kadar kapatılmasını istedi.
Metin Külünk’ atak olduğunu belirttiği Borsa’da hesap oranlarında yabancı yatırımcıların durumu bu biçimde görünüyordu. 2012-2020 aralığında yüzde 61 ila 66 aralığında olan yabancı hissesi 2020’de düşüşe geçmiş, 2023 prestijiyle yüzde 29 düzeylerindeydi.
Kısaca Borsa’da güç yerlilerin elindeydi. Başka yandan Borsa İstanbul’da uzun yıllardır hesaplar, yatırımcılar, kurumlar ve süreç yapan çalışanlar ya da sistemler, Türkiye’deki en kurumsal, güvenlikli kayıtlara sahiptir. Yani kimin ne süreç yaptığı gerek yatırım kurumları, gerek Borsa İstanbul idaresi, gerek de SPK tarafından aslında bilinir.
Bir de bilhassa sarsıntı felaketlerinin akabinde TVF’nin kamu bankaları aracılığıyla Borsa’da dayanak misyonu gördüğü bilinirken, pay alım-satım görünümünün paylaşımında bugünkü üzere oynaklık yaratan hareketlerde kamu kurumlarının net satıcı pozisyonda olması da dikkat çekiyordu.
Külünk’ün paylaşımına toplumsal medyada çok dayanak gelirken, birçok yeni yatırımcının ‘işin içinde bir şey var’ minvalindeki kanısı de bu biçimde yetkili biri tarafından lisana getirilmiş olarak görüldü.
Bir de piyasaların içinde faal bulunanların da yorum yaptığı görüldü.
Sosyal medyada finans alanın yazdıklarıyla çok takipçi sahibi hesaplar,
Piyasalara hakim isimlerin de Borsa paylaşımı dikkatini çekmişti.
Sizin Borsa’da yatırımlarınız duruyor mu?
Yoksa nakde geçeli çok oldu mu? Yorumlarda buluşalım.
