CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Yeterli Parti Genel Lideri Meral Akşener’in “Ben cumhurbaşkanı adayı değilim, başbakan adayıyım” açıklaması için “Hepimizin hürmet duyması gereken bir telaffuz. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi biz bir an evvel kısa müddette hayata geçirmek istiyoruz. Hasebiyle o sürecin sonucunda Sayın Akşener’in başbakanlık misyonunu üstlenmesi bizim açımızdan da son derece pahalı olur lakin bunlar oturulup ittifak içinde tartışılmış bahisler değil” dedi.
CHP Önderi Kemal Kılıçdaroğlu, Bolu Abant’ta yapılan kampta; gazeteciler ile kahvaltıda bir ortaya geldi, sohbet etti.
“Adaylık konuşmadık”
Kemal Kılıçdaroğlu, cumhurbaşkanı adaylığı konusunda Millet İttifakı olarak bir ortaya gelip konuşmadıklarını hasebiyle da alınan bir karar olmadığını söyledi.
“Parlamenter sistemde neyi öngörüyoruz anlatılması lazım”
Güçlendirilmiş parlamenter sistemi dilek eden siyasi partilerin çalışma yaptığını ve rapor hazırladıklarını aktaran Kılıçdaroğlu, “Biz güçlendirilmiş parlamenter sistemi istiyoruz da neyi öngörüyoruz, bunun kamuoyuna anlatılması lazım. Var olan sistem Türkiye’yi felakete götürdü. Biz demokrasiyi istiyoruz, parlamento güçlensin istiyoruz, millet iradesi üzerinde bir vesayet olmasın istiyoruz. Yürütme organının halka hesap vermesini, parlamentoya hesap vermesini istiyoruz” dedi.
“Son derece bedelli olur”
Meral Akşener’in “Ben cumhurbaşkanı adayı değilim, başbakan adayıyım” tabirlerini pahalandıran Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“Hepimizin hürmet duyması gereken bir telaffuz. Güçlendirilmiş parlamenter sistemi biz bir an evvel kısa müddette hayata geçirmek istiyoruz. Münasebetiyle o sürecin sonucunda Sayın Akşener’in başbakanlık misyonunu üstlenmesi bizim açımızdan da son derece kıymetli olur lakin bunlar oturulup ittifak içinde tartışılmış bahisler değil. Vakit zaman genel liderlerin telaffuzları oluyor. Her söylemi sizler nasıl dikkatle takip ediyorsanız gazeteci olarak biz de birebir halde dikkatle takip ediyoruz.”
Kılıçdaroğlu, Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu ile 11 Ekim’de görüşmeyi planladıklarını aktardı. Kılıçdaroğlu, DEVA Partisi ve Gelecek Partisi ile demokratik parlamenter sistem konusunda bir meselelerinin olmadığını belirtti.
“HDP’nin yaptığı açıklamayı kıymetli buluyoruz “
HDP ile dirsek teması olup olmadığına ait Kılıçdaroğlu, “Biz bütün siyasi partilerle görüşen tek partiyiz. Bütün siyasi partilerle diyaloğumuz var. Bütün siyasi partilerle görüşüyoruz. Kendi görüşlerimizi söz ediyoruz. Demokrasiyi, medya özgürlüğünü, yargı bağımsızlığını aşağı üst bir demokraside olması gereken taban normları savunuyoruz aslında. Münasebetiyle bu bağlamda biz HDP ile de vakit olursa ortam olursa yer olursa görüşürüz, görüşmeyiz diye bir kuralımız yok zaten” dedi.
HDP’nin Tavır Dokümanı için Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“HDP ittifak içinde esasen yer almayacağını kamuoyuna deklare etti. Kendilerinin demokrasiden yana hal takınmaları; bilhassa Kürt sıkıntısının tahlili konusunda parlamentonun yetkili olması, yetkili olarak görülmesi bedelli şeyler. Çatışmalardan uzak tutulmasıyla, durulmasıyla ilgili de bir görüş var, yanlış hatırlamıyorsam mesela HDP ‘Türkiye’deki bütün toplumsal kesitlerin meselelerini ve korkularını dikkate alan yapan bir rol üstlenmeye hazırdır’. Bu cümle kıymetli mesela. ‘Bütün kısımların hem tasalarını da dikkate alarak’ diyor ‘bir rol üstlenebiliriz’. Yani toplumda kendilerine yönelik var olan dertleri gidermeye dönük de adım atmaya bir manada hazır olduklarını söylüyorlar. Tekrar ‘sorunları konuşarak, müzakere edilerek diyalog yoluyla çözmek temel düsturumuzdur’ diye bir açıklaması da var. Bu da çok değerli, kıymetli. Evet, demokrasilerde meseleler oturulur, konuşulur, tartışılır ve o denli çözülür. Hasebiyle biz HDP’nin yaptığı açıklamayı bu bağlamda kıymetli buluyoruz.”
“Bir partinin mutfağında Anayasa mı hazırlanır”
Kılıçdaroğlu, Türkiye’nin demokrasi, iktisat, eğitim, dış siyaset ve toplumsal barış olmak üzere beş temel sorunu olduğunu tabir etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeni anayasa daveti için Kemal Kılıçdaroğlu, “Otoriter idarelerle anayasa değişikliği için masaya oturulmaz. Lakin demokrasi kültürü olan, demokrasiyi savunan beşerlerle masaya oturursunuz” dedi. Çağrıyı samimi bulup bulmadığı sorusu üzerine Kılıçdaroğlu, şöyle konuştu:
“Anayasa şayet yapacaksanız bunun özgürlük ortamında yapılması lazım. İnsanların fikirlerini özgürce söz edebilecekleri bir iklimin olması lazım. Sen konuşmayacaktın, twit attın attın mahpusa atacağım, seni susturacağım, sana Basın İlan reklamı vermeyeceğim, RTÜK olarak sana ceza vereceğim onsan sonra ‘gelin beyefendiler anayasa yapalım.’ Yani var olan anayasa esasen şu anda askıda. Şu anda Türkiye’de yürürlükte olan bir anayasa yok. Kağıt üstünde bir anayasamız var. Anayasada yazıyor, ‘AYM kararları herkesi bağlar.’ Hakim ben buna uymuyorum, yapmıyorum diyor. Yapmıyorum diyen hakimi otorite yani devleti yöneten siyasi iktidar terfi ettiriyor. O vakit HSK’nın iradesinin ipotek altında olduğunu görüyoruz. Anayasa değişikliği ya da anayasa daveti yapıyorlar. Hangi mantık hangi özgürlük ortamında bu çağrıyı yapıyorlar? Onu büsbütün gündem değiştirme emeliyle, biz de ona takılalım kimse ekonomiyi, vatandaşın durumunu konuşmasın, oturalım anayasa şöyle yapılır, bu türlü yapılır, yok anayasada şu olmalı diye yapay bir gündemle halkın gündemini çalmak istiyorlar. İşin özünde yatan bu. MHP kendi mutfağında bir anayasa hazırladı, öbürleri kendi mutfaklarında bir anayasa hazırladılar. Bir partinin mutfağında anayasa mı hazırlanır? Dünyada var mı bu türlü bir örnek?”
“Roller çok değişti”
Kılıçdaroğlu, CHP’nin Doğu Masası çalışmaları hakkında şöyle konuştu:
“Bir devir Erdoğan diyordu ki, ‘CHP Sivas’ın ötesine geçemiyor.’ Artık biz her tarafa gidiyoruz, Erdoğan müdafaasız gidemiyor. Roller çok değişti. Doğu Masası’nda misyonlu olan arkadaşlar, Doğu ve Güneydoğu’daki bütün vilayetlere, ilçelere hatta büyük köylere kadar gidiyorlar, konuşuyorlar, var olan sıkıntıları dinliyorlar, neyi nasıl çözeceğimizi de anlatıyorlar. Ortamızda önemli bir inanç ilgisi doğmaya başladı, bunu büyütmemiz lazım. İktisat masamız da çalışıyor. Esnaf masamız var, esnaflarla sıcak samimi diyaloglar kuruyoruz. Toplumsal kimlikler üzerinden siyaset yapmanın çok mantıklı, dengeli olduğunu düşünerek bu çerçevede hareket ediyoruz. Emekliler, işsizler, esnaf, endüstriciler, turizmciler, sanatkarlar, apartman vazifelileri, muhtarlar bunların her birisi birer toplumsal kimlik. Şöyle bir çalışma yaptık, her bir toplumsal kimliği aktörlerini dinledikten sonra onların problemlerini dinledikten sonra o toplumsal kimliğe sahip olanların sıkıntılarını çözmek konusunda neler yapabiliriz. Bunları ortaya koymaya başladık. Direkt doğruya apartman görevlisinin şu problemini çözeceğiz diyoruz ve şöyle çözeceğiz diyoruz. Biz muhtarlarla, apartman görevlileriyle ilgili görüş beyan edince bütün muhtarlar dinliyorlar. Sorunu anlattıktan sonra yanına kesinlikle tahlili koymak zorundasınız ki, karşılıklı itimat ilgisi oluşabilsin.”
“Anket çalışması yapmıyoruz lakin geri dönüşleri biliyoruz”
Partinin anket yaptırıp yaptırmamasıyla ilgili Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“Anket değerli bir şey natürel, anket çalışması yapmıyoruz lakin geri dönüşleri biliyoruz. Geri dönüşler sokaktaki vatandaştan, oradaki esnaftan manavdan bir dönüş oluyorsa bunun çok pahalı olduğunu düşünüyoruz. Mahallî medyanın nabzı tuttuğunu kestirim ediyoruz. Onlardan soruyoruz nedir ne değildir diye. Bize yönelik yansılar, iktidar kanadından yansılar çok sertse anlıyoruz ki biz emele ulaşmışız, güzel şeyler yapmışız. Oyumuzun düşük olduğu yerlerde toplantılara tartı veriyoruz ve o bölgeyi de belediye liderleriyse belediye liderleri, vilayet liderleriyse vilayet liderleri, milletvekilleriyse milletvekillerinin gezmesi lazım. Vatandaşla görüşmesi lazım. Küme (CHP TBMM Grubu) bu bahiste düzgün bir çalışma sergiliyor. Küme ile Genel Merkez ortasında hangi vilayetlere kaç milletvekili gidecek, evvelden oraya bir küme milletvekili arkadaş gidiyor nerelerin gezilmesi görülmesi gerektiği konusunda bir ön çalışma da yapılıyor. Sonuçları verimli, olumlu buluyoruz. Bu durum oyumuza yansıyor ona da inanıyoruz. “
“Milletin değil Erdoğan’ın vekilleri”
Seçim sistemi ile parlamenter sistem revizyonlara bakış açısının sorulması ile Kılıçdaroğlu, şu tabirleri kullandı:
“Sıcak bakmıyoruz biz sistemin büsbütün değişmesi gerektiğine inanıyoruz. Yapacakları değişiklik, ‘Cumhurbaşkanlığı tarafsız olacak’ yemin unsurundaki tarafsızı kaldıracaklar. Böylelikle anayasada çok esaslı değişiklik yapmıyor ve buna da biz inanacağız. Çocuk mu kandırıyorlar. Başlarındaki fikir var olan sistemi, aldıkları yetki o denli anlaşılıyor az geldi. Yetkiyi biraz daha artırmak istiyorlar. Aslında yetkiyi artırmak için özel bir düzenleme yapmaya gerek yok. Erdoğan’ın her dediği her yerde kabul ediliyor. Vesayet altında parlamento AK Parti ve MHP milletvekilleri açıkça söylüyorum vesayet altındalar. Bunlardan hiç kimse Erdoğan’ın ‘şu unsur geçecek’ dediği andan itibaren AK Parti ve MHP milletvekilleri ‘hayır, ben buna itiraz ediyorum’ deme bahtları yok. O nedenle bunlar milletin vekili değil esasen, Erdoğan’ın vekilleri. İsmi üstünde usulen milletvekili deniyor. Hem MHP’nin hem AK Parti’nin milletvekilleri ikisi de Erdoğan’ın, Saray’ın vekilleri bunlar. Saray’ın vekilleriyle milletvekillerini karıştırmamak lazım. İki tarafın işlevleri farklı. Biri milletin problemlerini ve o sıkıntıların nasıl çözüleceğini anlatır. Saray’ın vekilleri ise Saray’dan gelen talimat hasebiyle Genel Kurul’da el kaldırıp indirme hareketlerini yapan vekiller.”
“Nasıl uyduruyorlar hayret ediyorum; davet gelse ‘geldi deriz”
Erbil ziyareti üzere yakın süreçte Suriye ve İran’a ziyaret kelam konusu olup olmayacağına ait Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“Şu anda o denli bir çalışma görünmüyor. Suriye ile aslında İdlib sorunu varken bir görüşme asla düşünmüyoruz. Gazetelerde televizyonlarda yer aldı, ‘Efendim davet gelmiş.’ Yok o denli bir şey. Nasıl uyduruyorlar ben de hayret ediyorum. Davet gelse davet geldi deriz. Ayıp bir şey değil ki. İdlib şu anda hem Türkiye için hem Suriye için Amerika için Rusya için Çin için AB için çok kritik bir bölge. Zira burada çok sayıda terör örgütünün konuşlandığını biliyoruz. Terörden bölgenin arındırılması gerektiğini de biliyoruz lakin bugüne kadar arındırılmadı. Ne yapılır bundan sonra bilmiyorum Suriye ve Rusya İdlib’deki terör örgütlerini dağıtmak için havadan ve karadan hücuma geçerlerse bunun Türkiye’ye yönelik herhalde yeniden bir buçuk 2 milyonluk bir mülteci akının yolunu açacak. Bu çok önemli bir risk. Bu sorunun çözülmesi lazım. Erdoğan’ın bu sorunu çözme kapasitesi yok. Bu sorunu fakat biz çözeriz.”
